Dolar yine, neden kopacak?

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın pazartesi günü yaptığı açıklamalar ülkenin ekonomik gündemine oturdu. Ne dedi Erdoğan hatırlayalım: "Bunlar sahtekar. Şu anda Merkez Bankası'nın döviz rezervi sıfırlandı, sıfırın altına düştü. Göreve geldiğimizde 27,5 milyar dolar döviz rezervi vardı. Şimdi, 95 milyar dolar döviz rezervimiz var."

İktidar rezerv 95 milyar diyor, muhalefet rezerv eksiye döndü diyor. Kim haklı? Yalancı kim? Bu noktada yoruma hiç girmeyelim. Rezervler nerede duruyor? Merkez Bankası'nda. O zaman hadi gelin Merkez Bankası sitesine girelim, rezerv ne kadar bakalım.

Merkez Bankası sitesine (www.tcmb.gov.tr) girdik mi? Burada 'İstatistikler' başlığı altında 'Elektronik Veri Dağıtım Sistemi' (EVDS) içine girelim. Orada 'TCMB Bilanço Verileri'ne tıklayalım, gelen ekranda solda 'Merkez Bankası Bilançosu Stand By' kısmını seçip, sağındaki pencerede '2A Net Uluslararası Rezervler' kısmını işaretleyip, üstte 'Ekle' deyip, sağ üst köşede 'Grafiği çiz' diyelim. Bakın işte aşağıdaki grafik ortaya çıkıyor. Türkiye Cumhuriyeti'nin net rezervlerinin hali...

Grafikte son veri 12 Şubat tarihli. Gösterdiği rakam 94 milyar TL. Merkez Bankası rezervi TL cinsinden gösterir, biz dolar kuruna böleriz. 94 milyar Lirayı kur olan 7 rakamına bölelim. Sonuç 13,4 milyar dolar. Yani net rezerv 13,4 milyar dolardır.

Peki bu rezervin tamamı bize ait mi? Hatırlayın geçmişte tartışmıştık, swap (takas) yolu ile alınmış borç dövizler de var. Bu ödünç alınan parayı da 13,4 milyar dolardan çıkaralım ki elimizde ne kalmış bilelim.

Swap yolu ile alınan dövizi nerede göreceğiz? Yine siteye gidelim. 'Veriler' kısmına girelim, orada 'Ödemeler Dengesi İstatistikleri' başlığını tıklayalım. 'Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi' başlığını seçelim. Aşağıdaki 'Veri PDF Bağlantı' kısmını açalım. İşte şu tablo ortaya çıkacak.

Burada borç alınan döviz tutarı vadelerine göre ayrılmış durumda. Toplam borç 56,3 milyar dolar. Ancak burada 4 ay-1 yıl arasını dahil etmezsek rakam 56,3-18,4= -37,9 milyar dolar oluyor. Bu da 1-4 ay arası ödenecek borçtur.

Sonuç olarak 13,4 milyar dolar net rezervden, borç tutarı olan 37,9 milyar doları çıkartırsak, geriye eksi -24,5 milyar dolar kaldığı ortaya çıkıyor. Türkiye'de rezervin bırakın artıyı, sıfır olması için bir yerden 24,5 milyar dolar para bulmalıyız ki, kasa boş diyelim!

Bugün Türkiye'nin kasası boşken, kur da faiz nedeni ile giren dövizle düşerken, dolar/TL'nin kalıcı olarak gerilediğine inanmak saflık olmaz mı? Muhalefet 'Rezerv Buharlaştı' derken, iktidar 'Buharlaşma yok, kur ataklarına karşı kullanıldı' diyor. Böyle bir açıklama olur mu? Rezervler kur atağına karşı eridi, eksi oldu, iyi güzel de kardeşim o ataklar neden oldu?

Almanya, İngiltere, Fransa gibi ülkeler neden kur atağına maruz kalmıyor da sürekli Türkiye bu işlerle uğraşıyor? Çünkü Türkiye'yi yönetenler tarım ve imalatta üretimi bitirdi. Sürekli ithalat yaparak, rezervler, Almanya ve Çin'den aldığımız yarı mamullere, Rusya'dan aldığımız gaz, petrol ve buğdaya gitti. Neticede rezervler üretimden kopuş ve beceriksizlik yüzünden erimedi mi? Yandaşlara ve tefecilere verilen paraları hiç tartışmıyoruz bile. Sonuçta rezervler hatalı politikalar ile yok olmadı mı? Birileri zorla mı elimizden aldı? Bir gece gelip Merkez Bankası'nı mı soydular?

Bu zihniyet başta iken, Türkiye, bırakın rezerv biriktirmeyi sürekli eksi verecek, rezerv boş olunca da birileri gelip Lira ile kedinin fare ile oynadığı gibi oynayacaktır. Dolar yine kopacak. Çünkü ekonomik yapı bozuk. Ekonomi modeli dolar biriktirmiyor, dolar tükettiriyor. Yabancı kur atağı ile buna sadece tuz biber ekiyor. Şimdi suçlu yabancı oluyor da, buna olanak tanıyan yöneticiler olmuyor mu?