Moody’s not karar analizi

Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B3”ten “B1”e yükseltirken, kredi notu görünümünü “pozitif” olarak korudu. Peki bayram değil seyran değil ne oldu da kurum Türkiye notunu iki kademe artırdı?

Moody’s buna gerekçe olarak neler söylüyor?

*Enflasyon ve iç talepte ılımlılaşma başlamasıyla gelecek aylarda ve 2025’te enflasyonist baskıların azalacağına dair güvenimiz artmakta…

* Ortodoks para politikasına kararlı ve giderek daha iyi yerleşen geri dönüş var…

*Ayrıca sıkı politika duruşunun Türkiye'nin yüksek dış kırılganlığını önemli ölçüde azalttığı…

Peki bu kararın sonuçlarını madde madde yazalım:

1-Not artınca enflasyon, işsizlik düşmeyecek. Gelir dağılımı düzelmeyecek. Yapısal taraf dediğimiz bu kısmı düzeltmek için bir iş yapılmadı. Hâliyle not artırımı yüksek faizle borç alan, zam yapan, vergi alan sistemi ödüllendirme amacı taşıyor.

2-Yabancıya faizle para akışı devam ettikçe not, yatırım yapılabilir seviyeye kadar yükselecektir. Ancak daha yukarı çıkması için demokraside, hukukta, güzel işler yapılmalı. Konuyu açarsak toplum gerginlikten uzak kalmalı, insanların demokratik haklarına saygı gösterilmeli, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay çatışmamalı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyulmalıdır. Böylece Türkiye’ye fabrika kurmak için kalıcı sermaye gelebilir ve kendisini güvende hisseder…

3-Not artınca hiç mi iyi bir iş olmayacak? Tabii ki olur, bankalar, büyük holdingler yabancı sermayeye daha kolay ulaşacak. Faiz daha düşük olacak ama bu avantajlar halka yansır mı? Çok zor…

4-Not kararı borsaya yarayacak özellikle bankalar kredi maliyetleri açısından daha düşük rakamlarla muhatap olunca kârlarını artıracaklar hâliyle hisse değerleri yukarı gidecek…

Olan şu, ülkede muazzam hatalar yapıldı, muazzam bütçe açıkları oluştu. Bu açıklar zamlarla vergilerle kapandı. Kimden çıktı? Vatandaştan…

Şimdi Şimşek, kurun 50’ye çıkmaması için yabancı sermaye desteğini nasıl almaya devam edecek? Alın terimizi yabancıya faizle vererek! Bütçede faize giden para 2018 yılında 70 milyar TL iken şimdi olmuş 6 ayda 574 milyar TL! Bu ne demek? Koç Holding’in piyasa değeri 571 milyar TL yani bir Koç’u 6 ay kur uslu dursun diye yabancıya vermişsin. Yabancı da aferin aslanım böyle devam et sıkı para politikası yap, vatandaştan al bize ver, kredi notunu artıralım demiş…

Kimse bana kızmasın. Not artışı yapılırken sadece sıkı para politikasına vurgu yapılırsa ben de böyle yazarım. Çünkü ortada gıda enflasyonunu düşürecek bir reform yok! Hal yasası nerede kaldı bilen var mı? Aracılar, üreticiyi ve tüketiciyi kaz gibi yolarken buna kim dur diyor? Sanayi dışa bağlı çalışırken yarı mamul üretimi için hangi tesis kuruldu? İhracatçı kazak, atlet harici yüksek teknoloji içeren mal üretiyor mu?

E kardeşim şimdi bu işler yokken enflasyon tam gaz devam edecek, reel gelirler düşecek demektir. Halkın işine yaramayan artırımlara davul mu çalalım?

Ülke uçurumdan döndü, ödemeler dengesi krizi yaşamayacak çünkü faiz karşılığı dolar gelmeye devam edecek diye şak şak mı yapalım?

Bir daha söylüyorum: Başarı, yatırım yapılabilir seviyeye çıkıştır. 3 kademe daha notun artması gerek ama sırf mali konular değil, işin içine hukuk, tarım, eğitim gibi başka başlıklar da girer. Ben bu başlıklara dayanmayan politikalara karşı kızgınım. Durumu idare ederek kendisini 2028 seçimine atmaya çalışan kısa vadeci, bencil siyasete bozuğum.