Tespit 1: 2028’e kadar Türkiye’nin ekonomik, politik ve sosyal anlamda değişmesini sağlayacak bir seçim olmayacak.
Tespit 2: Kemal Kılıçdaroğlu CHP içinde kurduğu oligarşik yapıyı kurultayda kendisine bağlı oligarkların desteği ile sürdürecek. Halk nezdinde hükmü kalmamış bu liderin iktidarı denetleme ve belli bir yöne sürükleme yeteneği kaybolmuş olduğu için 2028’e kadar hükûmet istediği icraatı yapabilecek. AKP içinde kuvvetli olan lobiler, gruplar, ülkenin yönetilmesinde kendi çıkarlarına uygun işleri yaptıracak.
O zaman sonuca gelelim.
Şimşek ve ekibi enflasyon mücadelesinde başarılı olmalı. Zira enflasyonun düşmesini sağlayacak başka bir güç, dengeleme sağlayacak muhalif sistem ortada yok.
Şimşek’in başarılı olması için sadece finansal hamleler yapması yeterli değildir.
Sayın Bakan faiz ve para miktarı konusunda güzel işler yapıyor. Bu da dünyadan destek buluyor. Ama geniş halk kitleleri hâlâ geçmişin yanlış politikalarının acısını çekiyor. 2026 yılına kadar da çekecek.
2026 diyoruz ama eğer hükûmet eksik işler yaparsa bu süre sarkabilir de…
Enflasyonla mücadele sadece faiz artırıp tüketimi keserek olmaz. Bu mücadelede tarımı da desteklemek gerekir.
Bakınız bankalar ve sanayiciler işlerine gelmeyen konularda bağırıp seslerini duyurma konusunda oldukça başarılılar.
Bankalar üzerine kurulan ‘menkul kıymet tesisi’ bir cezadır. Bunun yanlış olduğunu hep söyledik. Bankacıların yarattığı baskı ile de hükûmet bu işi yumuşatmaya başladı.
Sanayicilerin krediye ulaşmasında sıkıntılar oluştu, mesela ihracatçılara Merkez Bankası reeskont kredisi verme konusunda muslukları açtı. İhracat yapanlara Merkez bizzat kredi miktarını artırdı…
Demek istediğim şu, bunlar güzel işler, lakin ekonomide banka ve sanayi kadar önemli bir sektör olan tarıma kim eğiliyor? Onların seslerini duyuyor muyuz?
Enflasyonu düşürmek için gıda fiyatlarındaki artışı önce durdurmak, sonra düşürmek zorundayız. Tarımı çözmeden enflasyonla mücadele olmaz.
Evet, takdir ediyorum. Siz bu yazıları okurken Şimşek New York’ta dış sermaye bulmak için toplantılar yapıyor olacak. Ama tarımla ilgili de somut adımların atılması için kendisinin talimat vermesi gerekmez miydi?
Konuyu netleştirmek adına sizlere bazı rakamlar sunmak isterim:
DAP gübre, ekinin ilk zamanlarında gelişmesi için verilmesi zorunlu bir gübre çeşididir.
DAP’ın 2018 ton fiyatı: 2.383 TL
2022 fiyatı: 14.750 TL
2023 fiyatı: 21.120 TL (Ağustos sonu)
ÜRE gübre, ise ekinin sağlıklı büyümesi için verilmesi gereken bir gübredir.
ÜRE’nin 2018 ton fiyatı: 1.664 TL
2022 fiyatı: 14.250 TL
2023 fiyatı: 15.440 TL
Geçmişe takılıp şu soruyu köpürtmeyeceğim: Türkiye Gübre Sanayi AŞ'yi; Gemlik, Samsun, İstanbul ve Kütahya'daki fabrikalarını neden, hangi akılla sattınız?
Benim odaklanacağım zaman şimdi…
2023 desteklerinde gübrede neden artış yok? Buğday ve arpada 46 TL olan destek sabit kalmış…
Gübre fiyatı sabit mi peki?
Mazot 2018 yılında 5,63 TL idi…
2022 yılında 23,14 TL
2023 Eylül’de 40 TL’yi geçti…
Mazot desteği arta arta %37 olmuş!
Tarımda ana girdi rakamların ne kadar arttığını yukarıda yıllar itibarıyla gösterdim.
Destekler de ortada…
Bu şu demek değil mi: Kardeşim bırakın çiti çubuğu gelin şehre…
Kim üretecek peki?
Sonucu söyleyelim: Enflasyon tam gaz artmaya devam edecek. Zira fiyat artışları ile mücadele için atılan adımlar, sadece finansal kesim kararları ile değil, reel sektörü de, özellikle tarım boyutunu da içine alacak şekilde olmalıdır.
Şimşek başarılı olmalı. Çünkü halkın dayanma gücü azalıyor. Ama başarı, ekonomide her alanda yapılacak doğru ve bütüncül işlerle mümkündür…
