TUİK Aralık ayı enflasyonunu yüzde 44,38 olarak açıkladı. Şüphesiz bu enflasyon içerisinde en büyük problem gıdada. Dünyada 6,7 olan gıda enflasyon oranı Türkiyede 43,6.
Bu oran düşük gelirli hanelerde daha da yüksek hissediliyor. Ancak gıda enflasyonundan bahsedildiğinde, birbiri ardına birbirinden farklı pek çok sorun göze çarpıyor.
Genel hukuki sorunlar
Haziran 2022’den beri madde fiyat listesi TÜİK tarafından açıklanmadığı için ürün ve hizmet bazında tam fiyatlar bilinmiyor. Enflasyon sepetindeki ürün ve hizmetler liste halinde açıklansa da bunlara dair hangi fiyatların nasıl baz alınarak hesaplama yapıldığı tartışmalı bırakılıyor.
İşte ilk sorun da burada çıkıyor: Şeffaflık yok, belirsizliğe yol açan veya yanıltıcı bilgiler nedeniyle halkın kurumlara olan güveni zayıflıyor.
Üstelik mahkeme kararına rağmen TÜİK enflasyon hesaplamarına esas olan madde fiyatlarını açıklamıyor. Diğer bir sorun da burada çıkıyor: Hukuk devleti ilkesi ihlal ediliyor, yargı kararlarının gecikmeksizin uygulanmasına dair normlara uyulmuyor.
Politikalar, fiyatlar ve kalite
Gıda enflasyonuna yol açan mazot ve gübre fiyatları, kurdaki dalgalanmalar, ani ve dönemsel talep artışları, tedarik zincirindeki problemler gibi pek çok faktörden bahsedilebilir elbet, ancak alanım sınırlarını aşmayarak üzerinde durmak istediğim bir kaç şey var.
Gıda enflasyonunu düşürecek olanın planlı ve kaliteli tarımsal üretim olduğu açık. Bu açıdan, bir dönem ısrarla uygulanan yanlış ekonomi politikasından ithalata dayalı yanlış gıda politikalarına kadar söylenecek oldukça fazla şey var.
Ancak dikkat çekmek istediğim, yükselen gıda fiyatlarıyla birlikte gıdada yükselen sağlıksız ve kalitesiz gıda sorunu.
Yıllardır var olan bu sorun son zamanlarda ciddi boyutlara ulaştı ve Avrupa’ya ihracı sırasında ifşa olmalarıyla da sık sık gündeme gelir oldu.
Gıda sağlık güvenliği ve kalite standartları konusunda yasal düzenlemelerin revize edilmesi, artan fiyatlarla birlikte ucuz olana yönelme eğilimi artan halkın sağlığını korumak adına elzem önem arz ediyor.
