Bugün Âşık Selahattin Dündar''ın Anadolu saz çeşitlemesine kattığı ''Goşasaz'' adlı özel bir sazla okuduğu eserlerini içeren ''Başak Denelendi'', adlı kitap ''Goşa Sazlı Dede Korkut'' unvanıyla da anılan Âşık Dündar''ın 1977''de yayımladığı Başak adlı kitabının genişletilmiş yeni baskısıdır.
Bazı yerlerde çift, ikili, ayrılmaz anlamına gelen Anadolu''da ''goşa benli''(çift benli), ''goşa pınar'' ikili pınar gibi kullanımları olan goşa sözcüğü kimilerince Türkçe sözcükler ''g'' sesi ile başlamaz kuralına uyularak koşa biçiminde kullanılmıştır.
Kitaptan önce Âşık Selahattin Dündar''ın çaldığı ''Goşasaz''dan söz etmek gerekir. Bilindiği gibi bağlama tek tekneli bir sazdır. Goşasaz denilen bu çalgı aletinin ise iki teknesi ve iki sapı bulunmaktadır. 4-5 Eylül 2021''de XI. Halk Ozanları Hacıbektaş Buluşması ve Hekimhanlı Âşık Esirî Sempozyumu bünyesinde yapılan etkinliklerde görüp dinlediğim Âşık Dündar''ın, Başaklar Denelendi adlı kitabında goşasaz için verdiği bilgi, "Saz, tarihi gelişmesinde; kopuzdan itibaren evrim geçirmiş ve bağlama şeklini almıştır. Ancak Türk insanının sanatçı kişiliği bağlama ile de yetinmemiş daha çok evrim arayışını sürdürmüştür. Böyle bir arayış nedeniyle ben de "Goşasaz" adını verdiğim ikili sazı projelendirdim, yaptırdım ve 1974 yılından bu yana kullanmaktayım." biçimindedir.
1974 yılına kadar ikili saz bilinmezken 1974''ten beri bu sazı çalan Selahattin Dündar''a, Rahim Taş, Aralık 2020''de yaptığı ve Âşıkça dergisinin 6. sayısında yayımladığı bir söyleşide Özay Gönlüm''ün de üçlü sazı vardı demesi özerine Selahattin Dündar, "Rahmetli Özay Gönlüm ile Ankara Radyosu''ndan tanışırız. Denizli''nin Tefenni kaymakamı Yüksel Ayhan tarafından önerilen ''Yâren'' adını verdiği üçlü sazı benim ''Goşasaz'' dediğim ikili sazı kullanmaya başlamamdan iki yıl sonra ilkin 1976''da Halit Kıvanç''ın konuğu olarak geldiği stüdyoda ''Yâren'' adlı üçlü sazını tanıtmış ve o tarihten itibaren üçlü sazı kullanmıştır." diyerek Anadolu saz çeşitlemesine çoklu (çok tekneli) sazı ilkin kendinin kattığını işaret etmiştir. Aynı söyleşide "Hem Anadolu havalarını, hem de Azerbaycan havalarını sahnede aynı anda özgün akorduyla, özgün tezene tavrıyla icra edebilmek ve hem Anadolu, hem de Azerbaycan âşık havavalarından örnekler sunabilmek için iki saz taşımak zorunda kaldım. Bu yüzden bu iki sazı tek saz şekline getirme fikrine kapılıp gerçekleştirdim. Yaptırdığım bir tarı Anadolu bağlamasına monte ettirdim böylece; üstte tar, altta bağlama olmak üzere Goşasaz meydana gelmiş oldu." diyerek Anadolu saz çeşitlemesine önemli bir yenilik getirdiğini belirtmiştir.
Şenlik kültüründen gelen Selahattin Dündar için Dünya Söz Akademisi Genel Başkanı Hayrettin İvgin''in kitapta yer alan "Âşık Selahattin Dündar bir Terekeme şairi ve âşığıdır. Çünkü dedesi Hacı Kara İsa da önemli bir Terekeme âşığıdır. Onun âşık sanatını benimsemesi, bu sanatın içinde yetişmiş olması ve de genlerinde bulunan âşıklık mirasını taşımasıyla izah edilebilir" yargısı önemlidir.
Bir şiirinde: Kerem''in aşkına gönlüm ilişti / Yunus ile Hak yolunda buluştu / Aldım Pir Sultan''ın toplum aşkını / Şenlik meclisinde Dündar oluştu diyerek Çıldırlı Âşık Şenlik kolunda yetişmiş âşık olduğunu belirtmiştir. Şiirlerinde sevgi, güzellik, varlık, yokluk, köy yaşamı, âşıklar, ekonomik ve sosyal olaylar olmak üzere çeşitli konularda şiirler söylemektedir.
Toplumsal şiirler, Felsefi ve Tasavvuf Şiirleri, Aşk ve Sevda Şiirleri, Türkü Formunda Şiirler ve Son Şiirlerinden Seçmeler olmak üzere beş bölümden oluşan Başak Denelendi adını verdiği kitabın ilk bölümünde beşli, sekizli ve on bir hece ölçüsü ile yazdığı şiirlerden başka 32 heceli (16+16) yol divanı; ikinci bölümde 15 heceli ve altı satırlı müseddesten başka sekiz heceli semai biçiminde söylemler ve 11 heceli koşmalar; üçüncü bölümde, 11 heceli koşmaların yanı sıra yedi heceli bir semai bulunuşu; dördüncü bölümde farklı biçimlerden oluşan türkü formundaki söyleyişler yer alması; beşinci bölümde 15 heceli bir divan, 11 heceli koşmalar, sekiz heceli semaî biçiminde Anadolu dışındaki Türk boylarının kullandığı sekiz heceli garaylı, on bir heceli zincirleme koşma, on bir heceli yedekli zincirleme koşma ile yedekli tam zincirleme koşmanın yer alması kitabın hece ölçüsüyle oluşturulan tüm biçim ve türlerdeki şiirlere yer verdiği görülmektedir. Birinci bölümdeki sazım adlı şiirde:
Aslını sordum da ağaç dediler / Sinesi tel ile düşeli sazım
Seda verir öter durur iniler / Ustanın elinde pişeli sazım
Mızrap cilvelenir oynayıp durur / Parmaklar perdeden bade doldurur
Tellerini okşar fiskeler vurur / Sinemde sırrımı deşeli sazım
Apaçık der gizli söyler bezılar / Dilinden dökülür bunca yazılar
Ben ağlarsam ah çekerek sızılar / Benimle ateşe düşeli sazım
Dündar bir gün göçer gider akibet / Ötme sakın bensiz etseler minnet
İçin için ağla sızla feryat et / Sakın olmayasın neşeli sazım
biçimindeki özgünlük saz üzerine yazılan şiirlerin dikkat çekenlerindendir.
Böylece, sizlere bahsettiğim son kitabın tanıtımını da yapmış olduk.
