ABD Başkanlık seçimleri geride kaldı ama etkisinden çıkmak öyle kolay olmayacak. Trump’a dair “her an her şeyi yapabilir” düşüncesi, dünya siyaseti ve Türkiye’nin geleceğiyle ilgili belirsizliği artırıyor. İlk başkanlığı döneminde Rahip Brunson krizi yaşandığında Türk Lirasına bir gün içinde düşüş yaşatan, T.C. Cumhurbaşkanına gayriresmî dille mektup yazan ve tehditkâr söylemlere sıklıkla başvuran Trump’ın yapabileceklerine dair endişe, Trump’ın yapacağını açıkladığı atamalarla günden güne artıyor.
Üstelik henüz görevi bile devralmadı.
Öngörülemezlik
NATO’nun geleceği, Çin ile ticaret, demokratik gidişat, Trump’ın başkanlığında öngörülmesi güç konu başlıkları arasında yer alıyor. Ancak belirsizlik, bu başlıklarla sınırlı değil. Kripto paralar, YPG desteği, Orta Doğu ve Ukrayna’ya dair takınacağı tutum vs. derken Trump’ın seçim kampanyasındaki söylemleri ve önceki başkanlığında başlattığı ancak sonunu getiremediği bazı politikalarının bu başkanlık döneminde gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği merak konusu.
Bu kadar belirsizlik, ABD tarihinde pek sık rastlanılan bir durum değil.
İlk iki yıl önemli
Trump’ın ikinci dönem için tekrar seçimi, adaylık için hakkını tamamlaması anlamına geliyor. Biz, aksi uygulamalara alışkın olsak da ABD anayasasına göre iki dönemle sınırlı olan başkanlığın uzatılması için bir istisna mevcut değil.
Bu durumda Trump’ın ABD başkanlığı dört yıl sonra bitecek.
Ancak ABD seçim sistemine göre, toplamda 100 senatörün bulunduğu Senato’nun görev süresi altı yıl iken; iki yılda bir, üyelerin üçte biri güncel siyasete doğru reaksiyon için seçime gidiyor. 435 üyeli Temsilciler Meclisi ise, iki yılda bir seçime gidiyor.
Bu da ABD’nin iki yılda bir güncel siyasetin taleplerine yanıt vermek için seçime gittiği anlamına geliyor.
Yani, 2026 yılında şu an Cumhuriyetçilerin çoğunlukta bulunduğu Temsilciler Meclisi tamamen, Senato ise üçte biri oranında yenilenecek. Bu arada 2028’deki başkanlık seçimleri de start verecektir.
Dolayısıyla, tüm dünyayı özellikle de çok kritik bir iki yıl bekliyor.
