Şu bir gerçek ki, artık alışveriş dediğimiz şey, fiziksel mağazalardan çok ekranlarda yaşanıyor.
İster sabah kahveni yudumlarken, ister gece yatağa uzanmış halde... Birkaç dokunuşla ihtiyacın olan her şeyi sipariş edebilmek acayip bir kolaylık!
Türkiye’de online alışverişin geldiği noktaya bakınca, bu rahatlığa alışmamızın hiç de şaşırtıcı olmadığını görüyoruz.
Ipsos’un IPSOS E-Ticaret Paneli verilerine göre, 2024 yılında online harcamalar neredeyse geçen seneye göre iki katına çıkmış. Dört yıl öncesiyle kıyasladığımızda ise tam 10 kat artış var!
E artık kargocuları aileden biri gibi görmemiz, sokakta birinin elinde paket görmeyince şaşırmamız normal. Çünkü veriler diyor ki: Son bir yılda ortalama 13 günde bir online alışveriş yapmışız!.
Yani neredeyse her iki haftada bir bir şeyler sipariş ediyoruz.
Peki, ne alıyoruz?
Hızlı Tüketim Ürünleri Düşüşte, Elektronik ve Moda Zirvede
Sepetlerdeki ürünlerin dağılımına baktığımızda, 100 alışverişin 30’unda hızlı tüketim ürünleri (HTÜ) (yani gıda, içecek, kişisel bakım ve temizlik ürünleri) var.
Ama dikkat! HTÜ’nün sepette bulunma oranı düşerken, alışveriş yapan kişi sayısı aynı kalmış. Bunun anlamı, artık bu tür ürünleri online yerine fiziksel mağazalardan alma eğilimimiz artıyor olabilir.
Asıl büyük harcamalar nerede derseniz, moda, aksesuar, beyaz eşya ve mutfak ürünleri zirvede! Cilt bakım ürünleri de hâlâ harcama listesinin başlarında. Demek ki, insanlar görünüşlerine ve konforlarına yatırım yapmaya devam ediyorlar.
Bir de şu kampanya dönemleri var ya… İşte onlar harcama alışkanlıklarımızı ciddi anlamda değiştiriyorlar.
2024’te özellikle Eylül ve Aralık aylarında büyük hareketlenme olmuş. Eylül malum, okula dönüş dönemi, kırtasiye, kıyafet, teknoloji alışverişi coşuyor.
Aralık ise indirim ayı! Yılbaşı öncesi fırsatlar, "Şunu almasam mı?" diye düşündüren bildirimler derken, kredi kartı ekstreleri şişiyor.
Pazar Yerleri Eskisi Kadar Büyümüyor Ama Hâlâ Güçlü
Bir zamanlar her şeyin merkezi olan büyük pazar yerleri, hâlâ %70 gibi dev bir pazar payına sahip ama büyüme hızları düşmüş.
Demek ki, insanlar tek bir yerden alışveriş yapmak yerine elektronik, giyim, züccaciye ve HTÜ ürünleri satan, aynı zamanda fiziksel mağazaları da olan platformları daha çok tercih etmeye başlamışlar.
Yani "Hem internetten alayım, hem gerekirse gidip mağazada göreyim" diyenlerin sayısı artıyor.
Şöyle düşün, bir telefon alacaksın diyelim. Önce mağazaya gidip eline alıyor, kurcalıyor, deniyorsun. Sonra eve gelip internetten daha uygun fiyatı bulup sipariş ediyorsun.
İşte bu davranış e-ticaretteki yeni trendlerden biri!
Online Alışveriş Daha da Büyüyecek!
Online alışveriş çılgınlığı duracak gibi değil. Teknoloji geliştikçe, ödeme sistemleri güvenli hâle geldikçe, sosyal medyada "İndirim var!" paylaşımları arttıkça biz de daha fazla online alışveriş yapacağız.
Hele ki yapay zekâ destekli alışveriş önerileri ve "Bu ürünü beğendiysen, buna da bayılacaksın!" tarzı algoritmalar devredeyken...
Ama dikkat etmekte fayda var!
İhtiyacımız olmayan şeyleri sırf indirimde diye almak, "Bunu bir gün kesin kullanırım" diyerek sepete atmak cüzdanlarımızı boşaltıyor.
Kendimize şunu sormamız lazım: Gerçekten ihtiyacım var mı, yoksa algoritma beni kandırıyor mu?
Siz ne düşünüyorsunuz? Sizce online alışveriş alışkanlıklarımız daha da değişecek mi? Yoksa belli bir noktada duracak mı? Yorumlarınızı bekliyorum!
***
Not: Siz hâlâ “Stratejik Marka Yönetimi” kitabımı okumadınız mı?
