Gökalp'in de benimsediği işlevselci sosyolojinin kurucusu, Fransız bilim adamlarından sosyolog Emile Durkheim, intiharların bilimsel nedenlerini ilk açıklayanlardandır. Durkheim'a göre çeşitlidir. Bunlardan konumuz açısından bizi ilgilendiren intihar türü içinde bulunduğumuz süreçte toplumsal ekonomik yönüdür. Durukheim, buna anomik intihar adını vermiştir.
Peki nedir anomik intihar?
Anomik intihar, toplumdaki normların çözülmesinden kaynaklanan bir intihar türüdür.
Kuralsızlık bocalamasıdır.
Nereye, kime ait olacağın, neye nasıl güveneceğin belirsizleşmiş, gelecek öngörün bulanıklaşmıştır.
Birkaç gün sonrasında ne yapacağını, kendine toplum içinde nasıl bir yol bulacağını kestiremez olmuşsun.
Kısaca bocalıyorsun..
Çünkü topluma bütünleşmenin iki koşulu var: Biri birleşme, öteki düzenleme. Ya bir grubun içinde olur, onlarla birleşir, ortak amaçlar etrafında bütünleşirsin ya da kopar yalnızlaşırsın.
Türkiye'de şu an, içinde bulunduğumuz süreçte, tam da intiharları tetikleyecek sosyal ortamlar vardır v eyaratılmıştır. Bunun somut şeklini pek çok yaşanmışlıklarda görebiliyoruz..
Adamları karıları, kocaları da kadınlarını aldatmış; ama, aile değerleri umurlarında değil. "Gel kabulümdür, barışalım" diyenler hızla çoğalıyor. Evlilik birliğine sadakat hem hukuken ve hem de ahlaken ortadan kalkmış ama birçok insan bunu ihanet görmüyor...
İşte size çarpıklık.
Sosyolojik adıyla "anomi."
Yani kuralsızlık.
Yani değerler karmaşası.
Başka?
"Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde, toplumu bir arada tutan kurallar (normlar) çözülür" diyor sosyoloji.
Çözüldü mü?
Evet..
Ağzınla kuş tutsan iş bulamıyorsun.Hak etsen hakkını alamıyorsun. Haydin diyelim bir yerden iş ilanı yapıldı. Bu sefer de çoğu dindar geçinen bürokrasi, onun tepesindeki sözde dindar iktidar gücü, öyle bir torpil sistemi kurmuş ki, iyilik ve başarı kapıdan içeri giremiyor. Yaptıkları tek tek şey hak edenlerin umudunu öğütüp yemek.
İşte sana anomi..
Umudunu tüketiyor.
Geleceğini karartıyor.
Kaç puan alırsan al, ne tür başarı gösterirsen göster, mesela öğretmen adayısın bir bakıyorsun ki sınavı (kazanamadın değil) kazandırmamışlar. Peki bu gücü aşma şansın var mı?
Yok!
Umudun tükendiği yer değil mi burası..
Aynen öyle..
Sosyoloji diyor ki: "Böyle durumlarda İnsanların davranışlarında kullanabilecekleri ölçüt bulmaları güçleşir. Nitekim kriz dönemlerinde intihar oranlarının ani yükselişine tanık olunur."
Bu cümle size ekonominin gidişatıyla intiharlar arasında bir bağın varlığını haber veriyor mu?
Öyle ise bilimsel tespitleri okumayı sürdürelim: "Bireyin yaşamındaki olumlu veya olumsuz bir kesinti, son derece streslidir. İstikrarlı bir toplumda insanlar aşağı yukarı neler olabileceğini kestirir ve beklentilerini de ona göre ayarlar. Ekonomik düzendeki olumlu veya olumsuz ani bir değişiklik sınırları ortadan kaldırır. İyi ve kötünün ne olduğu konusundaki standartlar muğlaklaşır ve geleneksel davranış kalıpları yol gösterici olmaktan çıkar."
Sonra?
Belki siyanürle topluca hayatına son verir veya bireysel olarak "çaresizim" notu bırakarak aramızdan çekilir gider.
