Zam fırtınası... Esti, gürledi, önüne ne gelirse uçurdu. Halk inim inim inliyor.
İçişleri Bakanlığı’ndan milletvekilliğine seken Süleyman Soylu, “Tayyip Erdoğan diyor ki bana 'O dağlarda sekeceksin', o dağdan o dağa. Benim evlatlarım yalnız kalmayacak. Gabar Dağı'nda petrol çıkıyor. Şimdi Amerika çıldırmaz mı, Avrupa çıldırmaz mı? Daha yeni başlıyoruz. Nasıl bir petrol? Benzeri Suudi Arabistan'da da var. Çıktığı an traktörü çalıştırabilecek bir kabiliyeti var, gravitesi çok yüksek.” demiş, gazı bastıkça basmıştı!
Nerede o petrol?
Seçimler yaklaşırken ya gaz çıkarırlar ya petrol. Seçim geçer, esamesi okunmaz. Madem gaz çıkardın, madem petrol çıkardın... Neyin nesi misliyle fiyatlar?!
Akaryakıta zam demek, her şeye zam demek. Sadece akaryakıta zamla kalmıyorlar; vergileri de katlıyorlar.
CHP Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı Ocak 2023’ten bu yana petrol fiyatlarının dökümünü veriyor:
“Ocak ayı başından bu yana pompa satışı fiyatı; benzin yüzde 75, mazot ise yüzde 48 zamlandı. 14 Mayıs'ta yapılan seçimlerin hemen ardından pompa satış fiyatları; benzin yüzde 65, mazot ise yüzde 66 zamlandı. Ocak ayı başında 50 litrelik benzinli bir aracın deposu 984 liraya, 14 Mayıs'ta yapılan seçimlerin önce de bin 46 liraya doluyordu. Bugün aracın deposunu doldurmanın maliyeti bin 726 lira.”
Dövize bakalım: 1 Ocak 2023’te dolar 17.803, Euro 19.980 lirayken, şimdi ise dün itibarıyla dolar 26.300, Euro 26.300 lira.
1979’da, ekonominin neredeyse dibe vurduğu, kuyruktan kuyruğa geçildiği, 1977’de Güneş Motel’de, Adalet Partisi’nden 11 milletvekili ayarlayan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit’in kurduğu yokluklar hükûmetinin ardından MSP ve MHP’nin desteğiyle Başbakanlığa gelen Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel, Turgut Özal’ı Başbakanlık Müsteşarı yaptı, “Devlet Planlama Teşkilâtı’nı da yine sen evirir çevirirsin.” dedi.
Turgut Özal “24 Ocak Kararları” diye iktisadî ve siyasî literatüre geçecek olan 24 Ocak 1980 Kararları’nı aldı. Bu kararların sadece iki maddesini hatırlatacağım:
-Döviz piyasası üzerindeki kontroller kaldırıldı, faiz oranları serbest bırakıldı ve reel faiz politikasına geçildi.
-Fiyat kontrol ve sınırlamaları kaldırılarak serbest piyasa uygulamasına gidildi.
***
O dönem netameli dönem. Genç insanların sokak ortalarında, fakülte önlerinde kurşunlara, bombalara hedef olduğu bir zamanda, ekonomiye el atmak yetmiyordu. Ve nitekim darbe geldi. 12 Eylül 1980 Darbesi. Biliyorsunuz olanları... Geçelim.
Turgut Özal darbeden sonra Anavatan Partisi’ni kurdu. 1983’te seçimi kazandı, başbakan oldu. Piyasada köklü değişikliğe gitti... Ama ne enflasyonun önüne geçebildi ne yolsuzluğun...
Ekonomi yıkıkken Demirel’in Özal’dan, Ecevit’in Kemal Derviş’ten medet umduğu gibi Recep T. Erdoğan da “nas”ı, kendisince “şer‘î” uygulamayı bir tarafa bırakarak: “Mehmet gözünü seveyim, beni reddetme. Uzun yıllar kabinemde bakandın. Lütfen gel. Sen ne dersen o. ‘Nas’ı bir tarafa bıraktım. Ne istersen yaz gönder, ben imzalarım.” dedi.
Tam yetkiyi alan Mehmet Şimşek Hazine ve Maliye Bakanlığı’na getirildiğinde ne demişti: “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır. Kurala dayalı bir Türkiye ekonomisi özlenen refaha ulaşmamızda önemli olacaktır. Makro finansal istikrarı önceliklendireceğiz.”
(Sözlerindeki kavramlara sonra geleceğiz. Şartlara uyup uymadığını göreceğiz.)
R. T. Erdoğan, kasa bomboşken bütün yetkiyi Mehmet Şimşek’e verdi. Kendisi de ister istemez devreye girdi.
Önce Litvanya’da, NATO toplantısında, Batı ülkelerine, bütün söylediklerini bir tarafa koydu, göz kırptı. Sonra geldi, Arap ülkelerine gitti. Katar hariç, Birleşik Arap Emirlikleri’yle, Suudî Arabistan’la arası limoniydi. Birleşik Arap Emirlikleri’ni Fethullahçı darbecilere 3 milyar dolar yardım sağlamakla suçlamışlardı. Suudîlerden hiç bahsetmeyelim... Cemal Kaşıkçı cinayetini, bize meydan okur gibi, İstanbul Başkonsolosluğunda işlediler. Biz ne yaptık? Estik gürledik, sonra para için dosyayı kapattık.
Turgut Özal, Kemal Derviş örnekleri ortadayken, Mehmet Şimşek ne yapabilecek bilmiyorum.
