Dolar ve altın yanında hikâye kalacak!
Enflasyon sadece zamlarla alım gücümüzü düşürmüyor, dişimizden tırnağımızdan artırdığımız birikimleri de eritiyor. Bunu önlemek için vatandaş enflasyon karşısında değeri daha az eriyen bir para birimi seçiyor, onun adı da Amerikan Doları.
Amerika''da enflasyon yüzde 2 yani 100 doların 2 doları eriyor geriye 98 dolar kalıyor. Ama Türkiye''de resmî rakam enflasyon yüzde 19, yani 100 Lira''nız varsa yıl sonunda onun satın alma gücü 81 Lira''ya iniyor. Enflasyon kadar değer kaybı oluşunca haliyle Lira''da kimse durmuyor. Dolara talep arttıkça da kur yükseliyor.
''Efendim o zaman biz de dolar almayalım'' diye bir şey de yok. Çünkü enflasyon düşmedikçe sorun çözülmüyor; ya paranız eriyecek ya da Lira''dan kaçacaksınız. Burada sorumlu olan vatandaş değil, devleti yönetenler. Vatandaşa dolar alma demekle bu iş olmaz.
O zaman buradan çıkan sonuç şu: Dolar almak bir şekilde enflasyondan korunmak için parayı park etmek demek. Peki dolar gelecekte ne olur? Bunun en basit hesabını enflasyon üzerinden yapalım.
Türkiye''de enflasyonu 12 aylık dönemde ne görüyoruz? Yüzde 20 diyelim. Spot kur nedir? 8,85
O zaman 8,85*0,20 = 1,77 8,85+1,77 = 10,62
Yani 12 ay sonunda varacağınız nokta 10,62
Bu rakam sadece sizi enflasyona karşı koruyacak ama yatırımın ana mantığında enflasyon üzerinde kazanç elde etmek yatar.
O zaman ne yapalım? Alternatiflere bakalım:
Akla ilk gelen yatırım aracı altın. Altın dediğimiz zaman şunu unutmayın; küresel manada askeri, politik, siyasi, ticari ve sağlık riskinin ortaya çıkması gerekiyor. Salgın nedeni ile altının onsu 2020 Mart ayında 1470 dolardan, 2020 Ağustos ayında 2075 dolara kadar çıktı. Kabaca yüzde 40 civarı kazanç sağladı. Peki bu saatten sonra ne olur? Eğer Delta kontrolden çıkarsa, yeni aşı gerekirse altında benzer bir performans sürpriz olmaz. Ancak hükümetler ekonomileri kapamaya niyetli değil. Üretim süreci kesilmeyecek gibi. İşi sürü bağışıklığı ve yoğun aşılama ile çözme niyetindeler. O zaman 12 aylık vadede altından beklentilerde mütevazı olmalıyız. Ancak altın her zaman altındır. Bunu da unutmamak gerek.
BİTCOİN
Bitcoin, kaynağı belli olmayan bir ürün. Çin devleti tarafından yasaklandı. Kuvvetle muhtemel ABD ve AB''de yasaklamasa bile yakın takibe alacak. Çünkü kara para aklamada ve yasa dışı ticarette izi sürülemediği için ideal. Bu nedenle kontrol altına alınacak ya da yasaklanacak.
Dijital bir devrim yaşanırken merkez bankaları tarafından çıkartılacak dijital paraların iş yapacağını, diğerlerinin küresel olarak 3.Dünya ülkelerine sıkışacağını söyleyebiliriz.
Bir diğer konu da ''Senyoraj Hakkı''dır. Orta Çağda derebeyleri ve senyörler para basar bunun bir kısmını kendi harcamalarına ayırırmış. Böylece matbaada bastığı kağıtla piyasadan istediğini alabilirmiş. Bu nedenle para basma gücü elinde olan kişinin paradan yararlanma durumuna ''Senyoraj Hakkı'' deniliyor.
Günümüzde bu hak devletlerin elinde. Dolayısıyla hiçbir devlet kendi sınırları içinde kaynağı belli olmayan bir finansal araçla kendi üretimini kimseye vermez. Yani Bitcoin üreticileri yan gelip yatacak ve ülkelerin üretimini tüketecek? Çin devleti Bitcoin''i para birimi Yuan''ı devreden çıkarmak için yapılmış bir saldırı olarak görüp yerinde bir kararla yasakladı. Şimdi yukarıda söylediğim kanuni nedenler ve ''Senyoraj Hakkı'' nedeni ile diğer devletler de zaman içinde kendi dijital paralarını çıkararak kaynağı belirsiz bu ürünlerin oyun alanını daraltacaklar.
Bitcoin önümüzdeki dönemde yükselebilir. Çünkü Bitcoin paradan ziyade bir nevi ''Saadet Zinciri'' aracı haline dönmüştür. Yükselme nedeni dünya ticaretine yaptığı katkı veya devletlerin parçası olması değildir. Bu efsaneye inanan insanların para sokarak fiyatı yukarı çekmesidir.
Bitcoin''in potansiyel getirisini inkâr etmiyoruz. Ama inek tezeğinin dünya üzerinde üretime Bitcoin''den daha fazla katkı sağladığını da bilmek gerekir. Eğer sürekli tezek alırsanız onun da fiyatı bir süre sonra 50 bin dolar olur.
Bitcoin''in eninde sonunda çöp olacağını düşünüyorum. Ancak diyelim ki ben yanıldım ve Bitcoin 100 bin dolar oldu. Getiri nedir? Yüzde 100. Peki aldığınız risk nedir? Tüm portföyünüz. Bu da mantıklı değil.
Peki mantıklı olan nedir?
Üretim sonucu kazanç sağlamaktır. Yani gözle görülen, elle tutulan, ürünlerini tüm ülkenin ve dünyanın kullandığı firmalara ortak olmak bu dönemde daha mantıklı gözüküyor.
Bakın aşağıda Borsa İstanbul''un aylık ve dolar bazlı grafiği var. Seviye olarak 2008/2009 kriz yıllarına düşmüş durumda.
Endeksi dolar kuruna bölersek 150 dolar civarında olduğunu görüyoruz. Peki zamanında en yüksek ne görmüş? En üstteki kırmızı yatay çizgi 500 doları işaret ediyor. 2001 Krizi sonrası en alttaki yatay çizgi olan 50 dolara kadar inmiş.
Burada şunu hatırlatmak isterim: Hisse bazında baktığımızda hesap değişiyor. Örneğin Türkiye''nin en büyük özel bankalarından birisinde bu fark 8 kat. Yani değeri şu an 25 cent ama 2 dolardan buraya geliyor. Buna benzer örnekler çok.
Bana şunu diyebilirsiniz: Yabancılar ya da yerli yatırımcı bunu bilmiyor mu? Neden mal almıyorlar? Cevap basit: AKP ekonomi yönetimine, siyasetçilerine güvenmiyorlar. Ama Türkiye de sonsuza kadar krizin içinde kalmayacak. O zaman bu noktada doğru adım 2-3 yıl bekleyecek durumu olanlar için, yatırım danışmanlarına sorarak, güzel bilançoları olan firmalarda pozisyon açmak olabilir. Türkiye an itibari ile yaşadığı tıkanıklığı en geç 2023 seçimlerinde aşacak ve o zaman şirketlerimiz büyük performanslar gösterecek.
Şunu unutmayın: Türkiye, Brezilya ya da Yunanistan değil. Türkiye''deki firmalar gerçekten başarılı ancak onları kur/enflasyon/faiz üçgenine hapseden beceriksiz bir yönetim nedeni ile kaos yaşıyorlar. Malı üretme, satma gücünde bir sorun yok. Ortada çok net bir gerçek var; iyi seçilmiş firmaların performansları dolar ve Bitcoin''i kat kat katlayacak. Geçmişte gördükleri en yüksek noktaları ile bugün düşüş nedeniyle oluşmuş makaslar kapanacak.
Yatırımın ana kuralını unutmayın! Ne alırsanız alın, fiyatı düşükken, herkes ondan kaçarken, ortalık toz dumanken alın. Kaçan fiyatı kovalamayın. Endekste destek noktalarına uzanan her gerilemeyi alım fırsatı olarak görün. Tek bir fiyattan değil, düştükçe ölü fiyatlardan mal toplayın. Tabi bunları mutlak surette aracı kurumlardaki yatırım danışmanlarınızla istişare ederek yapın.
Bekleyelim görelim. Bakalım zaman bu yazıyı haklı çıkaracak mı?
YASAL UYARI: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
