Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor''s (S&P) Türkiye ile ilgili büyüme tahminlerini açıkladı. Buna göre 2021 için 6,1; 2022 için 3,3; 2023 için 3,1 büyüme bekleniyor. Hemen şunu söyleyelim: Aşılma arttı buna bağlı ekonomi düzelecek, her şey çok güzel olacak diyenler yanılacak çünkü Türkiye gibi bir ülkenin %3 civarında büyümesi pandemi ile doruk yapmış ekonomik sorunların aynen devam etmesi demektir. Burada bir noktayı ayıralım lütfen. ISO 500 firmalarının ya da büyük şirketlerin kârlılık düzeylerinin artışı farklı bir konudur. Bu olumlu tablo ülkedeki %15-20''lik bir nüfusu etkiler. Oysa hane halkı, KOBİ''ler ve esnaf yani %80-85''lik kesim, beklenen bu büyüme rakamlarına göre sıkıntı çekmeye devam edecekler.
Tahmin edilen büyüme rakamları ile işsiz sayısının 6 milyonun altına düşmeyeceği, iş gücüne yeni katılacakların iş bulamayacağı, enflasyonun %15 üzerinde gerçekleşeceği, dolarda 2023 itibari ile çift haneli seviyelerin karşımıza geleceğini söyleyebiliriz.
İşte bu nedenle AKP''nin 2023 yılında sandıktan çıkamayacağını söylüyoruz. Çünkü AKP büyük seçim zaferlerini %7-8 büyüme ve tek haneli enflasyon oranlarının olduğu bir atmosferde bulmuştu. Şimdi bu durumun değişmiş olması haliyle siyasi tabloyu da değiştirecek.
Bütün bunların nedeni ise ne yazık ki her zaman söylediğimiz gibi Türkiye ekonomisindeki yapısal sorunlarımız oldu. Sorunlara karşı reform paketlerinin açılmamış olması bizlere büyük ekonomik maliyetler ödetti, ödetiyor.
Şimdi dışa bağlı ekonomiye vurmasını beklediğimiz bir dalga daha var: Delta Dalgası!
Hindistan''da Koronavirüsün mutasyona uğraması dünyayı tehdit ediyor. Örneğin İngiltere''de beş ay sonra tekrar günlük 20 binli vaka sayıları karşımıza çıkmaya başladı. Salgında son perde olan "Delta Dalgası" ekonomilere de vuracak, bu kaçınılmaz bir durum. Bu dalga ile aramızdaki tek bariyer ise Pfizer aşısı. Bu nedenle aşılamayı topluma yaymak zorundayız. Ancak aşının Delta ile ne kadar mücadele edeceği de hâlâ soru işareti.
Delta vursa bile virüs neticede son perdeyi oynayacak ve gidecek ama Türk ekonomisinin sorunları virüs kaynaklı değil. Ekonomide çarklar döndükçe ithalat artıyor. KOBİ''lerin yarı mamul stokları bittiğinde 8,70 üzeri kurdan alınacak girdiler ile enflasyon patlamayacak mı? Petrol fiyatları da yukarı doğru gidiyor ve bu durum ekonomide maliyetleri yani enflasyonu yukarı çekecek diye sürekli yazdık. Ayrıca tüketilen miktar da normalleşme ile artacak dedik. Bu görüşümüzü destekleyen rakamlar bakın ne diyor: Türkiye''nin toplam petrol ithalatı Nisan''da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21 artarak 3 milyon 571 bin 680 ton oldu.
Sözün özü; Türkiye''nin enflasyon üreten dışa bağlı sanayisi, artan enerji maliyetleri, Amerikan Merkez Bankası''nın kararları, yükselmeye başlayan Delta Dalgası önümüzdeki günlerin de zorlu geçeceğini gösteriyor.
