Türkiye''nin dışarıya sattığı mallarla, dışarıdan aldığı mallar arasındaki parasal farka cari açık diyoruz. Ülkemizin ihracat geliri, ithalat gelirinden düşük olduğu için piyasada dolar ve Euro kıtlığı oluşuyor. Buna bağlı olarak dolar/TL euro/TL yukarı doğru gidiyor. Bunu durdurmanın yolu ise daha çok dolar ve euro kazanmak. Ülkemize en önemli dolar, euro getiren sektör ise turizm. 2019 yılında turizm geliri 34 milyar dolardı. Bu dönemde gelirler ve giderler arasındaki fark yani cari açık ise 31 milyar dolar olmuştu.
Şimdi şunu düşünelim, eğer 34 milyar dolar turizm geliri gerçekleşmeseydi o açık ne olurdu? Doğal olarak azalan turizm geliri kadar açık artardı.
Dönelim bugüne, turizmde 2020''yi salgın nedeni ile kaybettik. Ancak 2021 turizmini kaybetmenin tek suçlusu artık salgın değil. Aşı için kontratlar yapmayan hükümet bugün turizm gelirlerinin düşmesinin ana sorumlusudur.
Geçtiğimiz günlerde Financial Times (FT) gazetesinde yer alan habere göre, "Türkiye''ye Almanya''dan rezervasyonlar 2020''nin de yüzde 65 gerisinde. İngiltere''den rezervasyonlar ise aynı dönem için 2019''a oranla yüzde 45, geçen yıla oranla ise yüzde 37''lik azalma gösterdi. Aşılamada etkin bir süreç yöneten Yunanistan''a İngiltere''den rezervasyonlar ise 2019''a göre yüzde 10, geçtiğimiz yıla oranla ise neredeyse yüzde 40 arttı."
Anılan rakamlar bu yaz daha da kötüye gidecek. Çünkü İngiltere, Türkiye''yi gelişlerde 10 gün otelde karantina zorunluluğu uygulanan "kırmızı listeye" dahil etti. Daha önce de Rusya ve Fransa''da benzer kararlar almıştı. Peki neden? Çünkü hali hazırda Kanal İstanbul ile uğraşan hükümet toplum sağlığı için gerekli enerji ve kaynağı bu alana sarf etmiyor. Gücünü aşı için değil, Kanal İstanbul adı altında yaratılacak rant projesi için kullanıyor. Tersi olsaydı şu an 30 yaş üstünün tamamı aşılanmış olurdu.
Bu rant hırsının, bize bir şey olmaz, ölen ölür kalan sağlar bizimdir düşüncesinin, dönüp cari açığa vuracağını hesap etmedikleri de ortada. Allah aşkına bakar mısınız, olaylar arasında neden sonuç zinciri kuramayanlar başımıza geçmiş kaderimizi yönlendiriyor. Olan hem canımıza hem paramıza oluyor.
Paramıza oluyor çünkü 2019''da 34 milyar dolar olan turizm geliri, 2021 yılı ilk çeyrekte 2 milyar dolara düşmüş durumda. Yıllık taş çatlasa 10 milyar dolar gelirimiz olacak. Yani 25 milyar dolar eksik.
2021 cari açık rakamı son Şubat raporuna göre 37 milyar dolar. Turizm kaybı ile azalacak gelir bu açığı sonbahardan sonra patlatacak.
Sadece cari açık mı? Hayır! Faturaya bir de ödememiz gereken borçları da ekleyin. Kısa vadeli borç tutarı 141 milyar dolar. Yıl sonunda en az 50 milyar dolar cari açık, 141 milyar dolar borç, toplamda 190 milyar dolar paraya ihtiyacımız var.
Peki kasada ne kadar var? Artıyı bırakın -60 milyar dolar... Matematik ortada Lira''nın başı belaya girecek...
