Yabancıların çalışma izni başvurularında önemli değişiklik

2023 yılı çalışma izni başvurularına baktığımızda tarım sektörü hariç 239.835 yabancının çalışma izni aldığını görüyoruz. 2017 yılında bu sayı 87.182 idi, 2021 yılında ise 168.103 çalışma izni verilmişti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çalışma izni değerlendirme kriterleri değişikliğe gidildi. Yapılan değişiklik sonrası çalışma izni sayılarındaki artış eğilimi sürecek görünüyor. Yeni düzenleme ile istihdam, mali yeterlilik ve ücret kriterleri yeniden belirlendi. Buna göre:

İstihdam kriterinde:

Bilanço esası kayıt tutan işyerlerinde, çalıştırılmak istenilen her bir yabancı için en az beş Türk vatandaşının istihdamı aranacaktır. Ancak son yıl net satış tutarı 50.000.000 TL ve üstü tutara sahip olan işyerlerinde çalıştırılacak beş yabancıya kadar istihdam kriteri aranmayacaktır.

Mali yeterlilik kriterinde:

*Bilanço esası usulünde yıl içinde kurulan iş yerinde yabancı çalıştırılmak istenmesi durumunda işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması gerekmektedir.

*Bilanço esası usulünde kuruluşun önceki yıldan olan işyerinde çalıştırılacak yabancı için; ödenmiş sermayenin en az 500.000 TL olması veya net satışının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması koşulu istenmektedir.

*Bilanço esası usulüne tabi işyerleri tarafından kurulan adi ortaklıkların yabancı çalıştırmak istemesi durumunda; ortaklardan en az birinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması gerekecektir.

Mali kriterlerde aranan tutarların genel olarak arttırıldığı ancak ihracat rakamının 250.000 ABD doları iken 150.000 ABD dolarına düşürüldüğü görülmektedir.

Ücret kriterinde:

Yabancının iş yerinde yapacağı görev ya da icra edeceği meslek, yabancıya ödenecek ücreti de belirlemektedir. Diğer bir anlatımla yabancının mesleğine göre işyerinin yabancıya ödeyeceği ücret belirlenmiştir.

Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 5 katından,

Mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katından,

Diğer yöneticiler için asgari ücretin 3 katından,

Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar için asgari ücretin 2 katından,

Ev hizmetleri ve diğer mesleklerde/işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücret düzeyinden az olamayacaktır.

Bu durumda yukarıda sayılan meslek grupları dışında kalan tüm diğer mesleklerde asgari ücretin 1,5 katı ücret ödeme koşulu 1 katına indirilmiştir.

İstihdam ve Mali Yeterlilik Kriteri

Son beş yıl içinde en az üç yıl öğrenci ikameti dışında ikamet izni, çalışma izni veya uluslararası koruma kapsamında Türkiye’de bulunmuş yabancılardan en fazla üç yabancı için istihdam ve mali yeterlilik kriterleri istenmeyecektir. Sayı şayet üçü aşacaksa; istihdam edilecek her bir yabancı için ayrı ayrı beş Türk vatandaşının çalıştırılması ve mali yeterlilik kriterinin sağlanması gerekecektir. Bunun yanı sıra işyerinde çalışan yabancı sayısı, istihdam edilen Türk vatandaşı sayısını aşamayacaktır.

///////////////////////

Mesai ve fazla mesai ücretleri

hesabı ile ilgili 6 soru 6 yanıt

++++++++++++

1-Günlük mesai saat ücreti hesaplaması nasıl yapılacak?

Saatlik brüt ücreti bulmak için aylık brüt maaş, önce aylık çalışma gününe sonra, çalışma saatine bölünecektir.

2024 yılı için: Asgari Brüt Ücret (20.002,50 TL) / 30 = Günlük Asgari Brüt Ücret (666,75 TL)

Günlük Asgari Brüt Ücret (666,75 TL) / 7,5 = 88,90 TL

2-Günlük çalışma saati kaç saat olmalıdır?

Günlük çalışma süresi her hâlükârda 11 saati geçemez. Şayet bu süre aşılırsa; 4857 sayılı İş Kanununun fazla çalışmaya ilişkin hükümleri takip edilecektir. Çalışma süresine ilişkin sınırlama, işçi bazında izlenmelidir. Bu durumda günlük 11 saati aşmayacak ve haftada 45 saati geçmeyecek şekilde çalışma saatleri belirlenebilir. Diğer bir ifadeyle işçinin çalışması haftalık 45 saati aşıp aşmadığına bakılmaksızın, günlük 11 saat aşılmışsa fazla çalışma hesaplanacaktır.

3-Gece Çalışmasında Fazla Çalışma Süresi Ne Kadardır?

Gece çalışmasında 7,5 saati aşan süre için fazla çalışma hesaplanması gerekmektedir. Saat 20.00 - 06.00 saatleri arası çalışma, gece çalışması olarak kabul edilecektir. Çalışma süresinin ağırlığı, gece sayılan bölümde kalıyorsa; çalışma gece çalışması sayılacaktır. Diğer taraftan turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetlerinde 7,5 saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabileceği istisnası bulunmaktadır.

4-Fazla mesainin izin olarak verilmesi olanağı var mıdır?

Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışması bulunan işçi, zamlı ücreti almayıp serbest zaman kullanabilmektedir. Bu durumda fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında ise bir saat on beş dakikayı serbest zaman olarak değerlendirebilecektir. Bunun için:

*6 ay içinde işverene bildirmesi,

*Bildirimi yazılı yapması,

*İşyerinin gereklerine uygun olarak işverence belirlenen tarihte,

*Aralıksız ve ücrette bir kesinti yapılmaması,

*Tatil ve izin günlerinde kullandırılmaması esastır.

5-Haftada toplam 4 saat fazla mesai bulunuyorsa hesaplama nasıl yapılacak?

Fazla mesai hesaplamasında:

Brüt ücret/225 = x 1.5 formülü esastır. Bu durumda:

20.002,5/225=88.90 x 1,5 = 133.35 TL bir işçinin saatlik çalışma ücretidir. Dolayısıyla 133,35*4=533,4 TL ödenecektir.

6-Ünvanlara göre fazla mesai uygulaması değişir mi?

İşyerinde belirlenecek kurallar ile işçinin unvanına göre fazla mesai uygulaması değişmeyecektir. İşçinin usta, müdür, mühendis vb. mesleklere sahip olması ya da farklı görevlerde veya kısımlarda bulunması, işçiyi fazla çalışma uygulaması dışına çıkarmayacaktır.

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com