Türk birliğine giden yolda iki dergi

Birbirini tamamlayan iki dergi: Türk Yurdu ve Kardeş Kalemler... İki dergi de bütün Türklere hitap ediyor. Kardeş Kalemler adından anlaşılacağı gibi her sayısında diğer Türk ülkelerinin şair ve yazarlarına yer veriyor.

Türk Yurdu, 1911’den beri Türk Ocakları’nın bünyesinde yayınlanıyor. 18 Temmuz 1918’de 161. sayısından sonra yayına ara veriliyor.

1923’te tekrar yayınlanmaya başlayan dergi Şubat 1929’den itibaren yeni yazıyla çıkıyor. 10 Nisan 1931'de Türk Ocakları kapatılınca Türk Yurdu 233. sayısında kalıyor. 1943’te tekrar yayınlanmaya başlıyor.

Türk Yurdu aynı zamanda hakemli dergidir.

Türk Yurdu dergisinin bende ayrı yeri vardır. Bildiğiniz gibi, 1911’den Ocak 1929’a kadar Osmanlı yazısıyla çıkan bütün sayılarını yeni harflere aktardık. Ayrıca 1931’e kadar olan sayılarının tıpkı basımını yaptık.

Türk Yurdu, yayınlandığında Türk dünyasında da ses getirmişti. Yazarları arasında Türk Dünyası’ndan da isimler vardı. Hatta 1914’te vefat eden Türklüğün uyandırılmasında önemli rol oynayan Gaspıralı İsmail (1851-1914) de Türk Yurdu’nda yazdı ve onun vefatından sonra Türk Yurdu özel sayısı çıkarıldı. Derginin başında Kazanlı Yusuf Akçura vardı ve Yusuf Akçura Kırımlı Gaspıralı İsmail’le akraba idi.

8 Kasım 2020’de çıkan “Türk Dünyası: Siz varsanız, biz varız!” başlıklı yazımdan şu notu da ekleyeceğim:

“Stalin'in ‘Sen Türklüğü uyandırıyorsun!’ diye katlettiği ünlü şair Süleyman Çolpan (1897-1938) İstanbul'da çıkan Türk Yurdu dergisini ta Taşkent'te takip ediyordu. (Bunu yazan da İlhan Selçuk! Solun kulağına küpe olsun!) Yüzbaşı Selahattin'in Romanı'nda geçer. Roman dediysem adı öyle konmuş. Yüzbaşı Selahattin'in hatıralarıdır.

Derginin 440. sayısı Erol Güngör dosyası. Yakın zamanda kaybettiğimiz ünlü sosyolog Prof. Dr. Orhan Türkdoğan hakkında da iki makale yer alıyor.

“İçindekiler” size bir fikir verecektir:

Beşir Ayvazoğlu: Erol Güngör ve Sanat-Edebiyat Dünyası / Oğuzhan Murat Öztürk: Erol Güngör'ün Yirmi Yıl Devam Ettiği Bir Mahfil: Marmara Kıraathanesi / Halil Aslantürk: Türk Tarih Yazımında Bir Hüdayinabit: Erol Güngör / Fahri Atasoy: Türkiye'de Sosyal Bilim Zihniyetinin Gelişmesi ve Bir Örnek Şahsiyet Erol Güngör / Levent Bayraktar: Erol Güngör ve Türk Düşüncesindeki Yeri / Etem Çalık: Erol Güngör'de Tarih, Kültür ve Milliyetçilik / İkbal Vurucu: Erol Güngör'ün Ziya Gökalp Eleştirisinin Eleştirisi / Süleyman Eryiğit: Erol Güngör'e Göre "Müslüman Düşünce Geleneği”nde Bilgi Meselesi / Şerafettin Yılmaz: Erol Güngör / Mahir Durakoğlu: MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası'nda Türk Ocakları / Cezmi Bayram: Yüz On İki Senenin Ardından / Naka Nikšić: (Çev. Şenol): Sancak'taki Boşnak Şarkılarında Plevne Aslanı / Ersin Diko: Gostivar Türkleri / Nevin Güngör Ergan: Prof. Dr. Orhan Türkdoğan Hocamızın Ardından / Orhan Gökçe: Prof. Dr. Orhan Türkdoğan'ın Fikrî Mirası.

Türk Yurdu dergisinin genel yayın müdürü Ayşegül Büşra Paksoy “Takdim” yazısında Erol Güngör’ü en çok ihtiyacımız olan bir zamanda kaybettiğimizi hatırlatır:

“Erol Güngör, 24 Nisan 1983 yılında aramızdan ayrıldı. Onun yokluğunu hâlâ hissetmekteyiz. Ondan, problemlere peşin hükümsüz ve soğukkanlı bakmanın ve bu problemleri tarihî, kültürel, ekonomik, sosyal ve psikolojik yönleri itibarıyla ele almanın ehemmiyetini öğrendik. Bunun ehemmiyetini öğren­dik lakin her zaman tatbik edebildiğimizi iddia edemeyiz. Zira açıkça söylemeliyiz ki meseleleri böyle ele alabilmek için onun sahip olduğu altyapıya, bilgi birikimine ve karaktere de sahip olmak lazımdır.”

***

Avrasya Yazarlar Birliği bünyesinde çıkan aylık Kardeş Kalemler’in 15. Yılı Özel Sayısı yayınladı. Bu sayı ile dergi 208. sayıya ulaştı.

Derginin kapağında: “Ankara’dan Türk Dünyasına Uzanan 19 Ülkeden, 291 Katılımcı, Katılımcı Yazarlarımızın İmzasını Taşıyan 96 Kitap ve Binlerce Eser” ifadesi yer alıyor.

Avrasya Yazarlar Birliği’nin Başkanı Dr. Yakup Ömeroğlu’nun “Türk birliği” için nasıl çaba harcadığını yakından bilirim.

Avrasya Yazarlar Birliği, aynı zamanda UNESCO Türkiye Millî Komisyonu üyesidir.

Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için... Nice yıllara.

Yazarın Diğer Yazıları