'Rusya-Ukrayna Savaşı ve Medya'
Putin''in Ukrayna''ya saldırısı basın yayın organlarında nasıl yansıtılıyor?
Bu yansıtmaları inceleyen bir yayın elimizde: "Rusya-Ukrayna Savaşı ve Medya" (Editörler: Dr. Göksel Basmacı, Dr. Şenol Çarık, Urzeni Yayınları, 160 s.)
Kitabın epigrafı: "Savaşın ilk zayiatı gerçeklerdir", bize asıl neyi öne çıkarıldığını açıklamaya yetiyor.
"Rusya-Ukrayna Savaşı ve Medya", Rusya''nın Ukrayna saldırısı örneğinden hareketle bütün savaşlar için "gerçekler"in ve "yalanlar"ın ayırdını ortaya koyuyor.
Kitabın "Sunuş"undaki şu bilgiler bize bir fikir verecektir:
"Rusya-Ukrayna Savaşı, askerî boyutunun yanı sıra bir yandan siyasi, diplomatik, iktisadi boyutuyla; bir yandan da medya ve özellikle sosyal medya boyutuyla gündemde yer almaktadır. Cephede Rusya ve Ukrayna arasında süren savaş, Rusya ve ABD-NATO arasında da siyasi, diplomatik, iktisadi alanlarda sürmektedir. Hemen her süreçte, toplumsal ve siyasal gelişmelerde, tarihsel kırılmalarda büyük bir öneme sahip olan medya, savaş dönemlerinde de büyük bir işleve sahip olmuştur. Kitle iletişim araçları savaşın bütün tarafları açısından başta gelen unsurlardandır. Günümüzde de geleneksel medyayla birlikte, internet ve sosyal medyanın oynadığı rol dikkat çekmektedir."
Kitapta yer alan makaleler:
Prof. Dr. Barış Doster: "Ukrayna-Rusya Savaşı ve Küresel Boyutları",
Dr. Göksel Basmacı: "İnternet Ortamlarındaki Bilgi Kirliliğinin Savaş Dönemlerinde Medyaya Etkisi: Rusya-Ukrayna Savaşı Örneği",
Dr. Violeta Stratan İlbasmış: "Savaşın Dili: Ukrayna-Rusya Savaşı''nda Ukrayna Medyasına Yönelik Bir Vaka Çalışması",
Dr. Pınar Basmacı: "Rusya-Ukrayna Savaşı''nın Televizyon Haberlerine Yansıması",
Dr. Canan Eyigün: "Ulusal Güvenlik Politikalarının Üretiminde Düşünce Kuruluşlarının Rolü: Rusya ve Ukrayna Özelinde Bir İnceleme",
Dr. Şenol Çarık: "Türkiye''de Muhafazakâr Basında Rusya-Ukrayna Savaşı: Yeni Şafak, Millî Gazete ve Karar Gazeteleri İncelemesi",
Erkin Öncan: "Ukrayna Operasyonunda Rus ve Çin Ana Akım Medyası",
M. Birol Güger: "Batı Basınında Rusya-Ukrayna Krizi: Taraflı Gazetecilik",
Vusal Hasanzadeh: "Rusya-Ukrayna Savaşı''nın Türk Cumhuriyetlerinde Yankıları",
Savaş haberlerinde dezenformasyondan kaçınmak mümkün değil; taraflar kendi bilgilerinin doğruluğunda ısrarlıdırlar. Üstelik, kendileri aleyhlerine yayın yapacak gazetecileri de ülkelerinde barındırmazlar.
Doğruya nasıl ulaşılır? İşte kitapta doğruya ulaşmanın, yalanı yüzlerine vurmanın ipuçlarını okuyoruz.
Köşemi takip edenler bilirler. Savaşın içinde de bulundum, kıyısından da geçtim. Özellikle şunu yaptım: Mutlaka vuruşan tarafları dinledim. Ben Türk''üm, Müslüman''ım, Türk dünyası sevdalısıyım... Ama önce gazeteciyim.
Örneklerini vereceğim: Çeçenistan''da iç çatışmada, Cumhurbaşkanı Cehar Dudayev ve diğer hükûmet üyeleriyle görüştüm. Dudayev''in dişli muhaliflerinden eski Rusya Federasyonu Parlamento Başkanı Ruslan Hasbulatov''a ve Ömer Abdurhanov''a ulaştım. Onları da dinledim. İsrail ve Filistin''de bir büyük çatışmanın ardından gittiğimde, hem Filistin tarafında hem İsrail tarafında siyasîlerle, gazetecilerle görüştüm. Balkanlarda; Bosna Hersek''te, Kosova''da Müslüman tarafı dinledim, sonra Sırp tarafına geçtim... Birkaç defa... Sırpların Çetnikçilerini bile buldum.
Ve Çeçenistan''da Rusya''nın dezenformasyonuna da şahit oldum.
Bahsettiğimiz kitapla bağlantılı görerek, kendimden örnekler verdim. Bu tür örnekler çok azdır. Üniversitede ders verdiğimde iki tarafı dinlemek gerektiğini ısrarla vurguladım.
"Rusya-Ukrayna Savaşı ve Medya" kitabı ufuk açıcı. Üzerinde duracağız.
(Şu an İstanbul dışındayım. Bulunduğum yer itibarıyla yazma ve yazı ulaştırma güçlüğü var. Bir gün sonra devam.)