Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Evren Devrim ZELYUT
Evren Devrim ZELYUT

Kur ve enflasyonda bunlar iyi günler!

Dün enflasyon rakamları açıklandı. Devlete yani TUİK''e göre Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %69,97, aylık %7,25 arttı. Dönüp üretici cephesine baktığımızda ise Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık %121,82, aylık %7,67 arttı.

Resmi rakamlar bile ülkede durumun ne kadar kötüye gittiğini çok açık bir şekilde ortaya koyuyor. Enflasyon rakamlarını kısaca analiz edersek şu sonuçlara ulaşıyoruz:

1-Türkiye''de gerçek enflasyon üretici fiyatlarının 4-5 puan üzerindedir. Yani rakam 121+4= %125 olmuştur. Zaten çarşıya, pazara çıktığımızda da karşılaştığımız rakamlar bunu göstermektedir.

2-Üretici fiyatlarının üç hanede roket gibi yukarı gidiyor olması önümüzdeki dönemde de enflasyonun artmaya devam edeceğini ortaya koymaktadır.

Üretici fiyatları artacaktır çünkü AKP''nin dışa bağlı üretim modelinde ithalat yapmadan üretim olmaz. Yarı mamulü 15 Lira kurdan ithal eden bir firma nasıl ucuz mal üretecek? Buna imkan yoktur. Bu nedenle tabelada kuru düşürmek için milyarlarca liralık faiz vermek yerine, bu milyarları yarı mamul üreten fabrikalara vermek gerekirdi diyoruz. Türk sanayisi yarı mamulü yurtiçinden temin edemezse girdi maliyeti düşmez, buna bağlı olarak da fiyatlar gerilemez.

AKP bu gerçeği 20 yıl boyunca görmedi. Anadolu topraklarında üretimden vazgeçti. Sanayiyi dışa bağladığı gibi tarımı da bağladı. Hem tarım hem sanayi dolar bağımlısı haline geldi. Dolar yukarı gittikçe de ithal maliyeti enflasyon olarak dönüp bizleri vurdu.

3-Yüzde 70 olmuş enflasyonun karşısında TCMB politika faizi 14 ise arada 56 puanlık fark vardır. Buna negatif reel faiz diyoruz. Yani 100 TL alım gücü enflasyon ile bir yıl sonra 30 TL''ye iniyor. Ne kadarı faizle telafi ediliyor? 14 TL''lik kısmı. Yani 30 TL oluyor 30+14=44 TL ama başta 100 TL vardı? Kayıp ne kadar? Tam 56 TL

İşte bu hesap Lira''yı güçsüz kılıyor, dolara talebi artırıyor. Ama kur artarsa enflasyon artar dedik, bu nedenle AKP içeride aman dolar almayın diye kur korumalı ürünle faiz veriyor. Ayda 20 milyar Lira! Peki bu kimden çıkıyor? Hazineden! Hazine kimden alıyor? Zamlarla sizden!

4-Kura faiz vererek basmanın sonu yok. Hazine eninde sonunda enflasyon arttıkça faiz vermeye devam ederek kuru tutmaz. Çünkü sorun sadece Türkiye''nin tarım ve sanayide yerli üretimi unutması değil. Dışa bağlı sistemin enflasyon üretmesinin bir nedeni de dış gelişmeler.

Evet salgın ve savaş enerji maliyetlerini yukarı çekti. Ama bu çıkış Erdoğan''ın faiz politikasının yarattığı hasarın yanında solda sıfır kalır.

Petrol ve gazdaki artışların enflasyonu artırdığı, cari açığı daha kötü bir hale getirdiği muhakkak. Ama enflasyonun ana gerekçesi olarak bunları göstermek tam anlamıyla hedef saptırmaktır.

5-Gıda fiyatlarındaki artışın da devam edeceği üzücü bir gerçektir zira şubat-mart aylarında çiftçinin kullandığı gübre, tohum, enerji maliyetlerinin yansımasını yeni görmeye başladık. Bu nedenle yeni mahsülde fiyatların çıktığı noktalardan geri gelmeyeceğini değerlendiriyoruz.

Sözün özü enflasyon hem Lira''nın değerini hem soframıza koyduğumuz ekmeğin fiyatını vurmaya devam edecek. Enflasyon fırtınasından çıkışın yolu ise seçimlerle yeni kadroların, yeni kuralların ve yeni kurumların gelmesi ile mümkün olacak.

Yazarın Diğer Yazıları