Haberlerde sık duyuyoruz... Kosova''da Sırplarla Kosova yönetimi karşı karşıya geldiler. Yine silahlar çekilecek mi? Neler olduğunu Rumeli Balkan Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Süheyl Çobanoğlu''na sordum. Dünden devam:
Sırbistan makamları tarafından verilen plakaların Kosova plakalarına dönüştürülmesi konusunda ihtar belgesi vermeyi reddeden Kosova Emniyeti''nin Kuzey Bölgesi Müdürü Sırp Nenad Djuric''in açığa alınması üzerine, aralarında belediye başkanları, hâkim, savcı ve polislerin de bulunduğu çok sayıda Sırp kökenli vatandaş, Kosova kurumlarındaki görevlerinden istifa etti.
Kosova''nın, 8 Aralık 2022 tarihinde ülkenin kuzeyindeki Sırp nüfuslu bölgelerde güvenlik güçlerinin mevcudiyetinin artırıldığını bildirmesi ve Sırp nüfusun yoğun yaşadığı Kosova''nın kuzeyindeki dört belediye başkanının görevinden istifa etmesi sonrası, 18 Aralık''ta yapılacak erken yerel seçim öncesi bölgede gerilim yeniden arttı. Kosova Merkez Seçim Komisyonu (KQZ) görevlileri, Kosova polisi eşliğinde kuzeydeki ofislerine gitmiş; ancak, buraya girişleri mümkün olmamıştı. Bazı maskeli şahıslar belediye seçim görevlileri ile polise ses bombası ve havaya ateş açarak saldırdı.
Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic''in, Kosova polisinin ülkenin kuzeyindeki mevcudiyetini artırması üzerine ülkesinin güvenlik güçlerini Kosova''ya göndermeye "niyetleri" olduğunu söylemesi, gerilimi artırdı
Taraflar, AB arabuluculuğunda 23 Kasım''da ilişkileri normalleştirme yolunda ilerlemek üzere anlaşmaya varmıştı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Gerginlikten kaçınılmasını ve NATO KFOR''un tetikte olmaya devam ettiğini" açıkladı.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Savunma Bakanı Milos Vucevic ve Genelkurmay Başkanı Milan Mojsilovic ile bir araya geldiği fotoğrafı paylaştı, "Teslim olmak yok." notunu düştü.
Milos Vucevic, Kosova Başbakanı Albin Kurti''nin istikrarı bozma hamleleri yaptığını iddia ederek, "Bu, Sırpların orada istenmediği ve Kosova''da etnik temizlik yapmaya yönelik organize bir terördür." diye konuştu.
Bu arada Bosna Hersek''in iki entitesinden biri olan ve Ayrılıkçı ifadeleriyle tanınan Bosna-Sırp Cumhuriyeti''nin (RS) Başkanı Milorad Dodik, Bosna Hersek''in, "Kosova''nın bağımsızlığını tanımasına asla izin vermeyeceğini" söylemesi de gerginliği tırmandırmaya devam etti.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ise, Kosova topraklarında asla Sırbistan güvenlik güçlerine izin vermeyeceklerini belirterek, "Sırbistan''ın hegemonyacı hayali hiçbir zaman hayata geçirilemeyecektir." dedi.
Bosna-Sırp Cumhuriyeti''nin Cumhurbaşkanlığı Konseyindeki üyesi Milorad Dodik tarafından Bosna Sırp Cumhuriyeti''nin özerkliği veya ayrılması düşüncesi birçok kere ifade edilmişti. Bunun yanında Kosova''nın kuzeyinde Sırplar tarafından Kosova''nın egemenlik haklarını ihlâl eden uygulamalar da çatışma riskini arttırmaktadır.
Süheyl Çobanoğlu Kosova, Bosna-Hersek, Makedonya gibi Balkan ülkelerinde yaşanan gerginlikleri tetikleme ihtimali bölge ülkeleri kadar, Batı dünyasını da tedirgin ettiğinin altını çiziyor:
"Rusya''nın Ukrayna''ya saldırısıyla başlayan krizin Balkanlar''a sıçrayabileceği ve Sırp-Rus ittifakı yüzünden bölgede yeni bir çatışma zemini oluşturabileceği değerlendirilmektedir. Çıkabilecek bir çatışma, Türkiye''nin bölgedeki kazanımlarını kaybettirebilir. Böyle bir savaşın çarpan etkisi bölgesel kalmayıp küresel boyutta olacaktır. Balkanlarda yaşayan Türk, Arnavut, Boşnak, Sırp dahil hepsi çok ağır bedel ödeyecektir. Türkiye, Arnavutluk, Kosova, Makedonya ve Bosna-Hersek arasında ortak bir iş birliği platformunun oluşturulması, bölgede doğacak krizlerde ortak hareket etme yolunun inşa edilmesi gerekmektedir."
Evet, Türkiye tez zamanda meseleye müdahil olmalı.
