Karabağ neden önemli?
Editörlüğünü Prof. Dr. Haydar Çakmak''ın yaptığı "Dünden Bugüne Karabağ Sorunu" kitabı yeni çıktı. (Yenisey Kitap Yayın, 195 s.)
Önce Türk Dünyası''na temas etmek gerek. Karabağ, Türk Dünyası''nın bir parçasıdır. Karabağ, Ermenistan''a kalsaydı ne olurdu? kalbimizde bir hançer saplı dururdu.
Karabağ''ın kurtarılmasında Türkiye''nin büyük rolü olmuştur. İHA''ları, SİHA''ları, askerî stratejisi (Allah bilir, askerî gücü), Azerbaycan''ın kararlılığı, Karabağ''ı büyük oranda tekrar bize katmıştır. "Bize" diyorum. O topraklar Türk''ün toprakları.
Türkiye''nin Karabağ savaşında ağırlığını koyması, aynı zamanda diğer Türk devletleri için de bir umuttur. Rusya, Çin bastırdıkça arkaya dönüp baktıklarında Türkiye''yi görecekler, cesaretlerini toplayacaklardır.
"Türk Konseyi" adı "Türk Devletleri Teşkilâtı" olarak değiştirildi. Bence "Turan Teşkilâtı" diye değiştirmeliydi. Korkuyu yenelim, asıl Turan''ın ne olduğunu dünyaya gösterelim. "Türk Devletleri Teşkilâtı"nda gözlemci olarak yer alan Macarlar biraz kıyıda kaldılar ama asıl Turan''a sahip çıkanlar onlardır. Örnek almalıyız. Turan''ın öcü gösterilmesi Sovyetler''in korkusundandı. Moskova''nın hizmetindeki TKP de "öcüleştirme"de büyük rol oynamış, diğer sol grupları tavır almaya yönlendirmiştir. Turan, Türklerin birliği olarak kafalara kazınmalı, kimsenin itirazına fırsat verilmemelidir.
Türk Devletleri Teşkilâtı meselesine sonra gireceğim. "Karabağ Sorunu" kitabı üzerinde durmak istiyorum. Bir rezerv koyacağım. "Sorun" sonradan uydurulmuş, Türkçeyi katleden kelimelerden. Buna muadil "neden" kelimesi de var. "Neden" soru zarfı olduğu hâlde kullanılmaması gereken yerde siyasetçisinden edebiyatçısına dillerde, kalemlerde... Maalesef bu iki "katil" kelime çok yaygınlaştı.
"Dünden Bugüne Karabağ Sorunu"nda dokuz makale yer alıyor:
Dr. Arif Acaloğlu, "Karabağ Sorununun Tarihî Arka Planı",
Dr. Hatern Cabbarlı, "Ermenistan''ın Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Ali Asker, "Azerbaycan''ın Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Nesip Nesipli, "Rusya''nın Karabağ Politikası",
Dr. Babek Şahit, "İran''ın Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Haydar Çakmak, "Türkiye''nin Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Sait Yılmaz, "AGİT ve MİNSK Grubunun Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Barış Doster, "ABD''nin Karabağ Politikası",
Prof. Dr. Haydar Çakmak, "Karabağ Sorununun Uluslararası Boyutu".
Prof. Dr. Haydar Çakmak, ön sözde kitabın yayınlanma maksadı üzerinde duruyor:
"Azerbaycan toprakları işgal altında kalmaya devam etmektedir ama hiçbir ülke hiçbir uluslararası kuruluş bu toprak gaspına ses çıkartmamaktadır. Bu safhada Rusya, uluslararası konjonktür, Ermenistan''ın değişen tutumu ve kendisine bağlı bu sorunun suiistimal edildiğini ve bunu saklamanın da artık mümkün olmadığını gördü ve Azerbaycan''ın Ermeni saldırılarına karşılık vermesine göz yumdu ve üstelik her zaman yaptığı gibi Ermenistan''a destek vermedi. Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri, zaten çok güçlü olduğu Ermenistan''a karşı savaşarak topraklarının büyük bir kısmını tekrar ülkesine kattı. 10 Kasım 2020''de sağlanan ateşkes ile de savaş sona erdi... TÜDEV (Türk Dünyası Dostluk Kardeşlik ve İş Birliği Vakfı) durumdan vazife çıkararak, zaten temel çalışma alanı olan Türk Dünyasının önemli sorunu Karabağ ile ilgili her türlü bilgiyi ve olayları içeren tüm boyutlarıyla uzmanlar tarafından yazılan bu kitabın yayımlanmasını sağlamıştır. Bu kitap ileriki zamanlarda İngilizce ve Rusça da yayımlanacaktır."
Karabağ meselesini anlamak, kimlerin niçin Türk''e tavır koyduklarını da anlamaktır.
Okumak lâzım.