Türkiye’nin ihracatının darboğazlarını geçtiğimiz hafta makro bazda ele almıştık. Bu hafta, sektörler bazında Türkiye’nin ihracatını ele alıyoruz.
Türkiye'nin ihracatta sektörel ürün çeşitliliği zayıf. Buna rağmen bazı sektörlerde uluslararası alanda ses getirici çalışmalar yapıyoruz. Bunların başında mal ihracatında otomotiv, hazır giyim, kimya, çelik ve makine gibi sektörlerimiz öne çıkıyor. Hizmet ihracatında ise eğitim, sağlık turizmi, bilişim, dizi ve film, müteahhitlik ve teknik müşavirlik, lojistik gibi alanlar geliyor.
Mal ihracatında önde gelen sektörlerimiz:
1. Otomotiv: Otomotivde özellikle Gümrük Birliği nedeniyle ülkemiz üzerinden Avrupa Birliği pazarına erişmek isteyen ABD'li ve Doğu Asyalı üreticilerin gözdesi bir konumdayız. Sektör, çağın trendlerinin gerisinde kalıyor ve yeşil teknolojilere yeterince yatırım yapılmıyor.
2. Tekstil ve hazır giyim: Türkiye dünya çapında önemli bir tekstil ve hazır giyim üreticisidir. Ancak, asgari ücretin yüksek olması ve kayıt dışı ekonominin yaygınlığı sektörün rekabet gücünü zorluyor.
3. Kimya: Türkiye, hızla gelişen bir kimya sektörüne sahip. Avrupa'da enerji yoğun ve kirli sektörlere yönelik talep azaldığından, kimya sektörü ülkemize doğru bir göç yaşıyor.
4. Makine: Türkiye'nin makine sektöründe potansiyeli yüksektir ve kaliteli ürünler üretmekte başarılı. Ancak, tanıtım ve markalaşma konusunda daha fazla yatırım yapılması gerekmekte.
Hizmet ihracatında önde gelen sektörlerimiz:
1. Turizm: Türkiye turizm sektöründe öncü, ancak gelen turist başına harcama düşüklüğü ve nitelikli turist çekmedeki zorluklar sektörün karşılaştığı sorunlar.
2. Sağlık Turizmi: Son dönemde ivme kazanan sağlık turizmi sektöründe rekabetçi fiyat verme konusunda zorlanılıyor ve kalitesiz uygulamalardan rahatsız olan hastalar bulunuyor.
3. Bilişim: Bilişim sektöründe ihracat ivme kazanıyor, ancak Türkiye'nin genellikle ucuz fiyatlandırma stratejilerine dayandığı düşüncesi hâkim.
4. Eğitim: Türkiye, dünya çapında eğitim ihracatında öne çıkan ülkelerden biri. Ancak, niteliği düşürmeden artan öğrenci sayısıyla başa çıkmak zorluğu bulunuyor.
5. Yurt dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik: Müteahhitlik sektörü ülkemiz için önemli bir ihracat kalemi, ancak teknik müşavirlikte ivmelenmeye ihtiyaç vardır.
6. Dizi ve Film İhracatı: Türkiye, dizi ve film ihracatında ABD'den sonra ikinci sırada ve bu alanda önemli bir başarı elde etmiş durumda. Bunu sürdürmeye ihtiyaç var.
7. Lojistik Sektörü: Türkiye, lojistik sektöründe Avrupa'da ve bölgede önemli bir oyuncu, ancak kara yolu taşıma kotaları gibi sorunlar aşılmalı.
Türkiye'nin önümüzdeki dönemde sektörel çeşitliliği artırmak, katma değeri yüksek sektörlere odaklanmak ve markalaşma çalışmalarını güçlendirmek için çaba göstermesi gerekmekte.
