Piyasalar dün Garanti Bankası''ndan gelen bir haberle sallandı. "İspanyol Bankası BBVA, Garanti''de kendisine ait olmayan hisselerin alınması için gönüllü pay alım teklifi yapılmasına karar verdi. BBVA, kalan Garanti hisseleri için hisse başına 12,20 TL gönüllü pay alım teklif fiyatı belirledi. Gönüllü pay alıma konu olan tüm payların satın alınması durumunda BBVA tarafından 25,7 milyar TL, (yaklaşık 2,25 milyar Euro) ödeme yapılacak."
Haberin bizlere anlattığı şu, İspanyollar banka sermayesinin yüzde 49,85''ini temsil eden toplam 2,09 milyar adet payı elinde tutuyor. Şimdi Türklerin elindeki toplam sermayenin yüzde 50,15''ini temsil eden 2,1 milyar adet paya teklif sunuyor.
Bu teklifi irdelersek şu sonuçlara ulaşıyoruz:
1-Yabancılar için Türkiye''deki büyük ve kârlı kurumlar adeta sudan ucuza, 3 kuruş paraya düştü. Neden? Çünkü AKP sayesinde Lira o kadar anormal değer kaybetti ki, şimdi Türk firmalarını dışarıdan dolar getirip satın almak çok kolay oldu.
2-Bu operasyonla borsanın oldukça mutlu olduğunu gördük. Çünkü İspanyollar bu iş için 2,2 milyar Euro getireceğini ilan etti. Garanti Bankası hissesi tavan oldu. Bunu diğer bankalar da takip etti. Ancak uzun vade olarak baktığımızda bu konunun Türk Sermaye Piyasaları için olumsuz olduğunu değerlendiriyoruz. Netice itibari ile bir Türk firması 2011 yılından itibaren Türklerin elinden çıkmaya başlamış, en son bu noktaya gelinmiştir. Bunun mahsuru ise böyle kârlı bir kurumun getirisinin bundan sonra İspanyollar tarafından toplanacak olmasıdır. Garanti''nin kâr payından borsada Türk yatırımcısı faydalanacağına, İspanyollar parayı götüreceklerdir.
3-Burada yurt dışından gelecek 2,2 milyar Euro ne yazık ki daha büyük kârları gelecekte Türkiye''den götürmek için gelmektedir. Bunun övünülecek bir tarafı yoktur. Türk firmaları adeta batan geminin mallarına dönmüştür. 2017 yılında İspanyollar 2,2 dolar ödedikleri bir hisseye şimdi 1,1 dolar ödemektedir.
4-Garanti Bankası gibi büyük değerlerimizi satın almaları değil, gelip burada başka banka kurmak, fabrika açıp ekonomiye direkt yatırımlar yapacak sermaye bizim için gereklidir. Ancak bu, an itibari ile söz konusu değildir. Çünkü AKP yönetimi buna imkan vermeyecek şekilde kötü bir performans sergilemektedir. Ancak, İspanyolların bu hareketinin diğer yorumu ise, 2023 sonrasında AKP''siz bir Türkiye''ye yapılan yatırım olmasıdır. Bu operasyonla 2023 sonrası iyileşecek ekonomi satın alınmaktadır.
Garanti haberi ile dolar/TL''de bir gerileme de dikkatimizi çekti. Ancak Türkiye''de yapısal bir düzelme olmadıktan sonra kurlardaki geri çekilmelerin ne kadar kalıcı olacağı da tartışma konusudur.
Dün sadece Garanti haberlerini de konuşmadık. Ekim 2021 dönemine ait konut satış istatistikleri de geldi. Buradaki rakamlar beton ekonomisinin tam gaz devam ettiğini gösteren cinstendi.
"Türkiye genelinde konut satışları Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %14,9 artarak 137 bin 401 oldu. Konut satışlarında İstanbul 26 bin 41 konut satışı ve %19,0 ile en yüksek paya sahip oldu."
Konut satarak ekonominin çarklarını çevirme döneminin sonuna yaklaşıyoruz. Konut talebi nüfus arttıkça devam edecek ama koca bir ekonominin dönmesi için yeterli olacak mı? Rezervleri ev satarak doldurabilecek misiniz? Bunun en iyi cevabını dolar/TL tabelası veriyor.
Bugün Türkiye''de yaşadığımız kur sorununun kaynağında enflasyon olduğunu sürekli söyledik. Enflasyon ise ihmal edilen tarım ve dışa bağlı sanayi sonucu azalan üretimden kaynaklanıyor. Dün tarım kesiminden gelen bir veri de anılan sorunun devam ettiğini gösterdi.
TÜİK Ekim 2021 dönemine ilişkin tarımdaki ÜFE rakamlarını açıkladı. Buna göre, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi yıllık %23,10, aylık %1,68 arttı. Tarımdaki maliyet artışlarının devam ettiği bir ekonomide enflasyonun düşmesi ve buna bağlı olarak Lira''nın değer kazanması beklenemez.
Sözün özü şu ki, Türk ekonomisi ve insanı çok büyük. Büyük bir potansiyeli var. Yabancılar da bunun farkında ve şimdiden fırsat gördükleri sektörlerde harekete geçmeye başladılar. Türkiye AKP''den kurtulduğu gün büyük bir sıçrama yapacak ama Garanti gibi değerleri yabancılara kaptırarak, yıllarımızı fakirlik altında geçirerek büyük bedeller ödeyeceğiz.
