Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Evren Devrim ZELYUT
Evren Devrim ZELYUT

CAATSA'dan beteri var!

Aylardır ha geldi ha geliyor, şöyle vuracak böyle vuracak denilen CAATSA yaptırımlarında ilk dalga geldi. Tahmin edildiği gibi Amerikan hükümeti giderayak Türkiye'nin canını yakmayacak tarzda maddeler seçti. Ancak sıkıntılı durum bitmedi, hatta yeni başlıyor. Çünkü Amerikalılar S400 konusunda Türkiye'nin kendi tezlerine yaklaşmasını bekliyor. Bu yaklaşma olmazsa ellerinde tuttukları kozları teker teker oynamaya başlayacaklar. Bir kamu bankamızla ilgili dava Mart ayında görülecek, Biden yönetimi ilişkilerin gidişatına göre yaptırım süreçlerini ağırlaştırabilecek…

CAATSA yaptırımlarında en tehlikeli maddeler Türk bankacılık sisteminin izole edilmesi ve dış finansmanın ağır kontrollere tabi olması. Allahtan an itibari ile buna gerek olacak şekilde kopmuş ilişkiler yok. Ancak Suriye ve Akdeniz gibi başlıklarda ihtilafın nereye taşınacağını bilen var mı?

1974 Kıbrıs Barış Harekatı öncesinde de ihtilaf yavaş yavaş tırmanmıştı. En sonunda bıçak kemiğe dayanınca Türk tarafı adaya çıkmış, arkasından 1975 yılında ağır Amerikan ambargoları başlamış, ekonomide kuyruklar, kıtlıklar ile 12 Eylül Darbesi'ne açılan kapı aralanmıştı.

Bu noktada CAATSA'dan kötü olanı nedir diye sorabilirsiniz. Şöyle yanıtlayayım: Ulusların diğer uluslarla çıkarları çatışabilir. İhtilaflar ve savaşlar görülebilir. Burada önemli olan rakiplerinizin ya da düşmanlarınızın üzerinize nasıl saldırdığı değil, sizin nasıl karşı koyduğunuzdur. Konuyu biraz daha açalım.

Alman ekonomisini düşünün. ABD, Alman ekonomisine yaptırım uygulasa ne olur? Döner Almanya da cevap verir. Avrupa'ya Amerikan mallarını sokmaz, tüm dünyada kıran kırana çatışır. Amerika bu kararı pahalıya öder çünkü Alman ekonomisi tüm dünyaya ihracat yapan, zengin ve verimli çalışan bir ekonomidir. Teknolojide üstün firmaları ve büyük dünya markaları ile ekonomisi krize girmez.

Peki Türkiye? Türkiye ağırlaşacak her madde ile 1975'den de beter olur. Çünkü 1975 yılında dünya Türkiye'ye ambargo koyup toplu iğne bile vermezken, ülkemiz en azından tarımda kendi kendisine yeten bir ülkeydi. Şimdi o da yok…

O zaman sonuca gelelim CAATSA'dan daha tehlikeli olan nedir? Cevap: Türkiye'yi dışa bağlı kılan sistem ve bu sistemi ısrarla kredi genişlemesi ile yüzdürmeye çalışanlardır. Bu bozuk yapı Türkiye'yi yaralı bir aslana çevirmekte, dışarıdan gelecek Akdeniz, Suriye-PYD gibi şantajlara karşı güçsüz bırakmaktadır. Çözüm tarım ve sanayi başta olmak üzere büyük değişimlere imza atmaktır. Ne yazık ki Türkiye reformlarla kurtulacak eşiği de çoktan geçmiştir. Bu nedenle ilkelerini kişisel çıkarlarının üstüne koyan yeni bir yönetimin, sandıkta demokratik usullerle başa geçmesi, ekonomide, hukukta, eğitimde büyük değişimleri hayata geçirmesi şarttır.

Yazarın Diğer Yazıları