Bu seçim, en kritik ikinci seçim
Seçimler 14 Mayıs''ta. Milletvekilleri ve cumhurbaşkanı seçilecek.
Bu seçimler dönemeç... Ya "tek adam"a teslim olunacak ya halk iradesi galip gelecek, herkes derin soluk alacak.
Türkiye''nin en kritik ikinci seçimi diyebiliriz. Birincisi yine 14 Mayıs''ta idi. Demokrat Parti 1950''de iktidara gelmişti.
Milletvekillerinin aday gösterilmesinde kanuna aykırı bir vaziyet yok. Ama Cumhurbaşkanlığına aday olacaklarda aranan şartlar, üçüncü defa cumhurbaşkanlığına aday olan Recep Tayyip Erdoğan için problemli.
Dikkatinizi çekerim: R. T. Erdoğan, 10 Mart''ta seçim tarihini açıklarken "Biraz önce, anayasamızın 116. maddesinin verdiği yetkiyle, 18 Haziran 2023 tarihinde yapılması gereken cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin 14 Mayıs''ta yenilenmesi kararını imzalamış bulunuyorum." dedi.
Kendileri cumhurbaşkanlığı adaylığını çok önce ilân etmişti. Seçim için: "Anayasamızın 116. maddesinin verdiği yetkiyle..." ifadesini kullanıyor.
"Tek adam" rejimine geçilirken, Anayasa yeni rejime göre ayarlanmadı. Mevcut Anayasa yürürlükte. Seçim için Anayasa''nın 116. maddesini bizzat kendileri gösteriyor. Hâlbuki bu Anayasa aynı zamanda aynı kişi iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir, diyor.
Ak Parti''nin 21 yıllık iktidarı döneminde, çok kanun yapıldı, çok kanun değiştirildi, Anayasa maddeleriyle de oynandı. Oynanırken cumhurbaşkanının halk tarafından seçileceği Anayasa''ya kondu ama, aynı kişinin iki defa aday olabileceğiyle sınırlandırıldı.
Cumhurbaşkanını, ilk defa 2014 yılında halk seçti. Daha öncesinde, halkı temsilen milletvekilleri seçiyordu.
31 Mayıs 2007 tarihli 5678 sayılı kanunla yapılan değişikliğe kadar, Cumhurbaşkanı TBMM tarafından bir defa için yedi yıllığına seçilmekteydi. O madde 101. maddeydi:
"Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilir. / Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir."
11 Şubat 2017 tarih ve 29976 sayılı Resmî Gazete''de yayınlanan 6771 sayılı kanunun 7. maddesi yapılan son değişiklikle 101. maddenin kenar başlığı cumhurbaşkanının "A. Adaylık ve Seçimi" şeklinde değiştirildi:
"Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. / Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir."
Ak Parti iktidarı, Anayasa''yı değiştirirken neden bir kimse, 3., 4. defa seçilir, diye değişikliğe gitmedi? Anayasa''yı değiştiren kendileri, süreyi değiştirmeyen kendileri.
Seçim sancılı. Her yönüyle sancılı. Asırların felâketi başımıza geldi. üç ay sonra seçime gidiyoruz.
Göz göre göre kendileri üzerinde oynadıkları hâlde Anayasa''da aynen bıraktıkları seçilme sayısını hiçe sayıyorlar, Anayasa''nın verdiği yetkiden ise pek alâ bahsedebiliyorlar.
Muhalefet seçimi kaybederse, "tek adam" rejimi pekişir; herkes susturulur.
İktidardakiler hiçbir surette geçimi kaybetmek istemeyeceklerdir. Kaç defa bunu yazdık.
Muhalefet nasıl tedbir alacak da sandığa sahip çıkacak?
Çok zor görünüyor.