Bosnalı İntizâmî'nin Tuhfetü'l-İhvân'ı yayınlandı. Kitabın alt başlığı "XVI. Yüzyıldan Bir Kâtibin Sergüzeşti".
Osmanlı döneminde çok az hatıra yazılmıştır. Kendimizi, daha çok yabancı seyyahların kitaplarından okuyoruz. Onlar da bizi kendi bilgi ve idrak sınırları içinde anlatırlar.
Yalnız İbn Battûta'nın yeri ayrıdır. 1325'te başladığı gezisi 30 yıl sürmüştür. Türk sahalarını da dolaşan İbn Battûta çok kıymetli bilgiler vermiştir.
Osmanlı sahası yazarları, çoklukla şair oldukları için intibalarını bile şiirle anlatmışlardır.
Bahsettiğimiz İntizamî'nin kitabı bir mesnevî. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı yayını. Bu kurumdan pek kimsenin haberi yoktur ama çok önemli yayınlara imza atılıyor. Kitap olarak çıkarıldığı gibi, internete de yükleniyor. İntizamî'nin Tuhvetü'l-İhvân'ı 166. yayın.
Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı yayınlarının "Takdim" yazısı "Cumhurbaşkanı" sıfatıyla Recep Tayyip Erdoğan'dan.
Biz de geçmişte Türk Yurdu dergisinin 1911'den 1928'e kadar olan Osmanlı yazsıyla yayınlanmış bütün sayılarını yeni harflere aktardığımızda, "Takriz" (Sunuş) yazısını dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den istemiştik, o da göndermişti.
Yazmalar üzerinde çalışmak öyle kolay değil. Esere Prof. Dr. Cihan Okuyucu ve Prof. Dr. Sadık Yazar emek verdi.
Cihan Okuyucu'nun diğer çalışmalarını da bilirim. Önemli kitaplara imza atmıştır. Önsöz'de "Otobiyografik eserlerin bir dönemin ruhunu kavramak için en iyi kaynaklar olduğu şüphesizdir." der ve şu bilgileri verir:
"Ne yazık ki Osmanlı Dönemi Türk Edebiyatında bu tür eserler son derece azdır. Bu sayılı eserlerden biri de 17.yy.'ın başlarında hayatta olduğunu eserinden anladığımız İntizamî isimli Bosnalı bir şairin Tuhfetü'l-İhvân adlı mesnevîsidir. Belki de ismiyle içeriği arasındaki uyumsuzluktan dolayı şimdiye kadar ilim âleminin meçhulü kalmış olan bu eserin her ikisi de İstanbul'da (Millet Kütüphanesi ve Atatürk Kitaplığı) olmak üzere iki yazma nüshası mevcuttur. Bu eser gerçek bir hayat hikâyesi olması yanında bilhassa yazarın memleketi olan Foça ve çevresiyle ilgili verdiği bilgiler bakımından dikkat çekicidir."
Biliyorsunuz, 1990'lı yılların başında savaşta, Bosna Hersek'te katliama uğrayan şehirlerden biri de Foça'dır.
Cihan Okuyucu ve Sadık Yazar, eseri ayrıntılı inceleyerek Eski Edebiyat alanında çalışanlar için de bir örnek yayın ortaya koymuşlardır. Şu ifadeleri size bir fikir verecektir:
"Çalışmamız bir Giriş'le üç bölümden oluşmaktadır. Hayli geniş tuttuğumuz Giriş'in; 'Klasik Türk Edebiyatında Otobiyografi Türleri ve Sergüzeştnameler' başlıklı ilk kısmında eserin benmerkezli türler arasındaki konumu ve ait olduğu kültürle zihniyet ilişkisi eleştirel olarak ele alınmış ve bu konudaki muhtelif fikirler özetlenmiştir. Tuhfetü'l-İhvân'da anlatılan olayların büyük kısmı Osmanlı Devleti'nin Bosna ve Macaristan topraklarında geçmekte; bu topraklara ait birçok yer ve kişi adı, tarihî olay ve gelenekler zikredilmektedir. Dolayısıyla anlatılan hâdiseleri takibi kolaylaştırmak ve onları bir zaman ve mekân çerçevesine oturtabilmek amacıyla Giriş'in ikinci kısmını; 'Tuhfetü'l-İhvân'da Osmanlı Coğrafyası' başlığı altında Osmanlı dönemindeki Bosna ve Macaristan'a tahsis ettik..."
Tuhfetu'l-İhvân'ın dili ve edebî değeri üzerinde de uzun uzun duruluyor. Sonra Tenkitli metin veriliyor.
Eser, ayrıca, Osmanlı sahası araştırmaları için bir kaynak.
*
Ünlü gazeteci Kenan Akın'ı da kaybettik. Eski Tercüman'dan başlayarak başka gazetelerde de beraberdik. Allah rahmet eylesin.
