İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet öncülüğünde düzenlenen "Türk Dünyasının 31''inci Yılı Sempozyumu"nda Kuzey Makedonya Türk Hareket Partisi Genel Başkanı ve Üsküp Milletvekili Enes İbrahim, Dolar, Euro ve Ruble arasına sıkışan Türk Dünyası''nın kendi ortak para birimini oluşturması gerektiğini söyledi.
Ben de konuşmamda Avrupa Birliği, Şanghay İşbirliği Örgütü, İslam İşbirliği Teşkilatı gibi kuruluşların ekonomik, siyasi ve kültürel kararlarını hayata geçirmek için ortak banka kurduklarını hatırlattım.
Sempozyuma katılan CHP Bursa Milletvekili ve CHP Balkan Masası Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yüksel Özkan, Türk Dünyası''nda farklı kurumlar tarafından birçok proje uygulandığını, fakat kaynakların verimsiz kullanıldığını hatta koordinasyon da bulunmadığını ifade etti. Benim konuşmam tam da bu konudaydı.
Konuşmamda Türk Konseyi''nin Türk Devletleri Teşkilatı''na dönüştüğü 2021 İstanbul Zirvesi''nde "2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi"nin kabul edildiğini, bu belgede büyük ölçüde Alparslan Türkeş tarafından başlatılan Türk Dünyası Kurultayları''nda alınan kararların tekrar edildiğini ve Türk dünyasının iş birliğini sağlamak için hangi kurumlar üzerinden hareket edileceğinin ifade edildiğini fakat paranın verimli kullanılması gerektiğini, bunun için de "ortak banka"nın şart olduğunu ifade ettim.
***
2040 Tük Dünyası Vizyon Belgesi''nde ekonomik entegrasyon esas alınıyor.
Nursultan Nazarbayev, Doğu-Batı koridoruna "Turan koridoru" denilmesini önermişti. 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi''nde bu koridora, "Türk koridoru" adı verildi ve üye devletler, tedarik zincirlerini Türk Koridoru''na entegre etmeye çağrıldı.
Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun, bildirinin 29. maddesinde geçen "Türkistan''da Türk devletleri için kurulacak TURANSEZ özel ekonomik bölgesine katılma davetini" önemli buluyor ve Türk Dünyası''nın yoluna devam ettiğini söylüyor...
***
İzmit''te 25-27 Kasım 2005 tarihlerinde düzenlenen Türk Dünyası Sosyologlar Kurultayı''nda "Türk Dünyası''nın meselelerine çözüm getirecek, potansiyeli harekete geçirecek, düğmeye basılmasını sağlayacak güç, ortak fonlarla oluşturulabilir. Bu itibarla, Korkut Ata Fonu kurulmasını öneriyorum" demiştim.
Şimdi artık banka kurma zamanı geldi... 2040 vizyon belgesindeki projelerin hayata geçirilebilmesi için Türk Devletler Teşkilatı tarafından mali güç oluşturulmalıdır. Bu da Türk devletlerinin milli gelirlerinden pay ayıracakları bir Türk Dünyası Bankası kurulmasıyla mümkündür. 17 yıl önce önerdiğim Korkut Ata Fonu kurulmadı ama şimdi Korkut Ata Bankası veya Türk Dünyası Merkez Bankası kurulabilir ve bütün projelerin uygulanması hızlandırabilir...
***
Konuşmamda Azerbaycan''dan Prof. Dr. Selahattin Halilov''un, 17 yıl önce Türk Dünyası Sosyologlar Kurultayı''nda "Her şeyden önce Türk Dünyası için umumi bir ideal, yön ve istikamet göstermeliyiz. Ayrıca felsefi araştırmalar gerekir ki sosyolojik araştırmalar bir anlam taşısın. Vahit bir idea oluşturmak gerekir. Öncül olan Türk kimliğidir. Ancak bu coğrafyadaki insanların ekonomik, sosyal durumlarını göz önüne almayan hiçbir çaba başarılı olamaz" sözlerini de hatırlattım.
2001 yılında Türk Dünyası Vakfı Başkanı Prof. Dr. Turan Yazgan''ın Türk dünyasının önemli yazarlarına verdiği akşam yemeğinde Cengiz Aytmatov şöyle demişti:
"Kalemdeşler, Turan Bey, çok büyük temaları açtı. Evet, kültür adamları, yazarlar bir diktatoryanın sona ermesinde büyük rol oynadılar. Şimdiki dünyada geliştirilen küreselleşmeye karşı dayanıklılığımızın olması için; buna karşı durabilmek için; ayakta durabilmek için; ilk önce birleşmeliyiz. Şimdi gelişen küreselleşme olgusu, dünyaya yeni bir pencereden bakmamızı gerektiriyor, bunu üzerimize, omuzlarımıza yüklüyor. Biz de yeni söz sanatının, yazı sanatının yeni penceresini açmak durumundayız. Dünyaya yeni bir pencereden bakmak durumundayız."
