Cumhur ittifakı eriyor mu?

Vikipedi en geç 7 Mayıs 2028 veya daha erken bir tarihte düzenlenmesi beklenen bir sonraki Türkiye genel seçimler anketlerini derleyerek özetliyor. Bu sene 2024 Ekim ayı ile 12 Kasım’a kadar, çeşitli anket şirketleri 18 anket yapmış. Bu anketlerden bazıları ortalamadan yüzde 10 ve fazla sapma gösteriyor. Bunları kaldırırsak geriye 16 anket kalıyor. Bu anketler ortalamasına göre;

CHP yüzde 31,82 oy oranı ile ilk sırada, AKP yüzde 30,04 oy oranı ile ikinci sırada geliyor. Son seçimlere göre CHP oylarını yüzde 6,42 artırmış ve AKP oyları ise yüzde 6,46 oranında düşmüştür.

Oyunu artıran diğer iki parti, Zafer Partisi ve Yeniden Refah Partisi’dir. Diğerleri oy kaybetmiştir. (Aşağıdaki tablo.)

Öte yandan, Cumhurbaşkanlığı seçimi için Ekim ayında yalnızca iki anket yapılmış. Bunların ortalamasına göre, Tayyip Erdoğan aday olursa, CHP’den Mansur Yavaş karşısında 20 puana yakın farkla kaybediyor.

*Mansur Yavaş; 59,95

*Tayyip Erdoğan; 40,05

CHP’den Ekrem İmamoğlu karşısında ise, 13,1 puan farkla kaybediyor.

*Ekrem İmamoğlu; 56,55

*Tayyip Erdoğan; 43,45

Mevcut Cumhurbaşkanı bir daha aday olur mu?

Anayasa'nın 101. maddesinde, bir kişinin en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebileceği belirtiliyor. Ancak Anayasanın 116. maddesine göre, Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine ilişkin karar alınması hâlinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.

2028 seçimleri için Meclis erken karar verir mi? Erken seçim kararı için; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 116. maddesine göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) seçimlerin yenilenmesine TBMM üyelerinin tam olarak beşte üçü olan en az 360 milletvekilinin olumlu oy kullanması gerekmektedir.

3 Şubat 2024'te Yeniden Refah Partisi lideri Fatih Erbakan yaptığı açıklamada İstanbul, Ankara ve İzmir'de kendi adaylarıyla girme kararı aldı ve 2024 yerel seçimlerinde ittifak yapmama kararı aldı.

Meclis’te AKP ve destekleyenlerin sayısı ise 319’dur.

Bu durumda erken seçime muhalefetin de evet demesi gerekir. Muhalefet 2025 yılı içinde erken seçime evet diyebilir. Ancak sonrasında seçimlere 2 yıl ve daha az kala karara katılması çok olası görünmüyor. Zira seçime yakınken, Erdoğan’ın yolunu neden açsın?

AK Parti erken seçime gitmek zorunda kalır mı?

Ekonomik krizin derinleşmesi, siyasi istikrarsızlık, halkın sokağa çıkması veya muhalefetin yoğun baskısı gibi durumlarda demokrasilerde her siyasi iktidar erken seçim isteyebilir. Ancak Türkiye şartlarında kesin bir şey söylemek imkânı yoktur. Zira bugüne kadar Cumhur İttifakı’nın anlayışının demokrasi kurallarına uymadığını da gördük.