Geçtiğimiz günlerde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, Filistin’in uluslararası örgüte tam üyelik için gerekli şartları karşıladığını belirten tasarıyı kabul etmiş; Ekim’den beri başlayan süreçte Filistin açısından sembolik olarak nitelenen ilk zafer alınmıştı.
Böylece 2011 yılında başlayan ancak ABD’nin vetosuyla engellenen Filistin’in BM’ye tam üyeliği sürecinde yeniden olumlu bir gelişme sağlandı.
ABD ve sekiz ülke daha olumsuz oy kullanırken; 143 ülke Filistin’in lehine oy kullandı.
Böylece, ABD vetosu hâlâ baki olsa da karar, Filistin’i uluslararası arenada daha görünür kılıyor.
Nitekim Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da kararı “dünyanın Filistin’in yanında, İsrail’in karşısında olduğunu” gösterdiğini, açıklamıştı.
Kararın ardından, İsrail ve müttefiki ABD üzerindeki uluslararası baskının artacağı konuşuluyordu.
Bunun üzerine, dün öğlen saatlerinde önemli bir gelişme yaşandı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi, Netanyahu hakkında tutuklama emrine dair karar çıktı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası suçları yargılama konusunda yetkili mahkeme ve dört suç üzerinde yargılama yapmaya yetkisi bulunuyor: Soykırım, Savaş Suçları, İnsanlığa karşı işlenen suçlar ve Saldırı.
Buna göre, savaşlarda sivillerin hedef alınması, askerî olmayan nesnelerin hedef alınması, bunlara orantısız saldırı, gereksiz zarar verme ve saldırıda kullanılan silahların seçiminde gereksiz acıya sebep olma/ çevreye zarar verme/ uzun süreli zararlı etki yaratma/ yasaklanmış silahları kullanıma ile rehin alma, savaş suçu olarak geçiyor. (1998 tarihli Roma Statüsü’nün 8/2. maddesi)
Bildiğiniz üzere, İsrail dünyanın gözü önünde sivilleri hedef alıyor, bu kapsamda hastane, okul ve pazar yerlerini bombalıyor, insani yardımları engelliyor, tarihî yapıları yıkıyor… Özetle, şüphesiz, savaş suçu işliyor.
Filistin dosyası zaten mahkemede
Filistin, 2014 yılında İsrail hükûmetinin saldırılarını savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlendiği iddialarıyla bu mahkemeye taşımış; iddia hakkındaki kanıtları yeterli bulan Mahkeme, 2021 yılında soruşturmayı başlatmıştı; ancak mahkeme ne yazık ki bu davayı karara bağlamakta hep ağırdan alan bir tutum tercih etti.
Dün ise, Mahkeme’nin savcısı tarafından İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ve Hamas lideri Yahya Sinwar’ın yanısıra, İsrail Savunma Bakanı, Hamas Başkomutanı ve Hamas Siyasi Bürosu Başkanı hakkında da savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işledikleri iddiasıyla tutuklama talep etti.
Ukrayna-Rusya savaşında Rusya'yı hızlıca yargılayan Mahkeme'nin Filistin olayında yavaş ve sürüncemede bir süreç yürüttüğü düşünülürse, şimdilik bu talebin büyük etkileri olacağını söylemek zor. Ancak İsrail karşısında önemli bir baskı olduğunu söylemek mümkün.
