Hayatımızın bir dönemi Süleyman Demirelli dönemdir. Cumhuriyet kaç yaşında? 92... Süleyman Demirel Cumhuriyet’in kuruluşundan bir yıl sonra dünyaya geliyor ve 91 yılın üçte birinden daha fazla bir zaman siyasetin içinde: Yedi defa başbakan. Ve en son Cumhurbaşkanı.
Dört darbe görüyor. Hazin tecellî: Demirel’i darbe getiriyor ve darbe götürüyor. 27 Mayıs 1960 Darbesi’nin ardından, kendisini, daha 31 yaşında, Devlet Su İşleri Genel Müdürü yapan Adnan Menderes’in asılması, onun önünü açıyor.
Acaba sonraki iki darbenin doğrudan Demirel’i hedef alması; üçüncü darbede, komutanları idare etmek için soğuk terler dökmesi, Hak Teâlâ’nın sürûr ve azabı dengelemesi midir? (Son üç darbe: 12 Mart Muhtırası, 12 Eylül, 28 Şubat.)
Süleyman Demirel’i ilk ne zaman gördüm? Daha ortaokul talebesiyken. Yerköy’e (Yozgat) seçim gezisi için gelmişti. Açık pikap üzerindeydi. Şapkasını sallıyor muydu? Hatırlamıyorum. İstasyon meydanında konuşmuştu.
Sonra gazeteci olarak birçok yerde takip edeceğim. En son Çankaya’da cumhurbaşkanlığı makamında görüştüm. Gazete yöneticilerini grup grup davet ediyordu. Çok soru sormuş ve hepsini o zaman yöneticilerinden olduğum gazetede yayınlamıştım.
Demirel, bir talebimi geri çevirmemişti. Osmanlı harfleriyle yayınlanmış Türk Yurdu dergilerini 17 cilt hâlinde yeni harflere aktarmıştık. Türk Yurdu’na, Cumhuriyet’in temelini atan bir dergi diyebiliriz. Sunuş yazısını “Cumhurbaşkanı” yazmalıydı. Demirel’in takrîzi yeni yayının ilk cildinin başındadır.
En yakın iki dostuyla karşı karşıya gelmişti: Mehmet Turgut ve Turgut Özal... Politika böyle bir şey. Acımasız. Mustafa Kemal’in zamanından beri politikada “vefa”, “dostluk” aranamayacağını görüyoruz.
Nutuk’u okuyorum da dehşete düşmemek elde değil. En yakın dostlar bir anda “komplocu” olabiliyorlar. İsmet İnönü dönemi, Adnan Menderes dönemi... Hançerlemeler, iteklemeler, kakılmalarla dolu... Rıfkı Salim Burçak dâhil, Demokrat Parti döneminin birçok politikacısını dinlemiş ve yazmıştım. Süleyman Demirel dönemi de farklı olamazdı. Demokratik Parti nasıl ortaya çıktı? Düşünün. Ferruh Bozbeyli’yle uzun uzun görüşmüştüm.
Birkaç gün önce, Abdullah Gül’ün danışmanının yazdığı onun tasvibinden geçmiş kitap, aynı davanın yolcuları A. Gül ve Recep T. Erdoğan’ın arasında kapanmayacak bir uçurum açmadığını kim söyleyebilir?
Her partide tartışma, ayrışma, ayrıştırma var. 1999-2002 DSP-MHP-ANAP koalisyonu sırasında MHP’de yaşananlar... Ayrıntısına girmeyeyim.
Demirel, bir dönem siyaseti dizayn etmiştir. Ömrünü doldurdu ve aramızdan ayrıldı. “Barajlar Kralı” diye anılması ne güzel... İmaj için de söylense, kimse itiraz etmedi. Sözleriyle, tavırlarıyla, kısaca Anadoluluyla Süleyman Demirel’in siyasetimizde ayrı bir yeri vardır.
* * *
Ölüm haberi gelince peş peşe geliyor. Genç ilim adamlarımızdan İkbal Vurucu’nun eşi Ayça Hanım’ın sırasız vefatı hepimizi üzdü. Daha 30 yaşındaydı. Menhus hastalıktan bir buçuk ay içinde soldu. Allah rahmet eylesin.
