9 soruda genel sağlık sigortası

1-Genel sağlık sigortası zorunlu mudur?

Genel sağlık sigortası, şemsiyesi altına aldığı kişilerin sağlık risklerine karşı korunmasını hedeflemektedir. Kişilerin maddi durumlarına bakılmaksızın sağlık hizmetlerine ulaşabilmeleri sağlanır. Böylece toplumun genel sağlık düzeyi iyileşme amaçlanır. Bu nedenle bireyler için genel sağlık sigortası zorunlu kılınmıştır. Türkiye’de ikameti bulunan Türk vatandaşları, 2012 yılından bu yana genel sağlık sigortası içinde değerlendirilmekteler.

2-Sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanılır?

Genel sağlık sigortalısı ile bu sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişilere sağlık hizmeti sunulmaktadır. Bu hizmeti alabilmek için hastaneye gidildiği tarihten önceki bir yıl içinde en az 30 gün genel sağlık sigortası primi ödenmesi gerekmektedir. Diğer bir ifade ile sigortalının son bir yılda 30 gün prim ödeme gün sayısı varsa; kendisi ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler (eşi, çocukları, annesi ve babası) sağlık hizmeti alabileceklerdir. Başkasının bakımına muhtaç olanlarda, 18 yaşından küçüklerde, iş kazaları ve trafik kazalarında, acil hallerde, bulaşıcı hastalıklarda ve meslek hastalığında 30 gün genel sağlık sigortası primi ödenmesine gerek kalmadan sağlık hizmeti verilebilmektedir.

Diğer taraftan genel sağlık sigortalısı üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi iken kendisi genel sağlık sigortalısı olan kişi için 30 gün prim ödeme koşulu aranmaz. Yine kapsam değişikliği yapanlar için de 30 gün prim şartı olmadan da sağlık hizmeti verilecektir.

3- Genel sağlık sigortası kapsamına kimler girmektedir?

*Zorunlu ve isteğe bağlı sigortalılar,

*Emekli ve yaşlılık aylığı alanlar veya gelir bağlananlar,

*Vatansız statüsünde bulunanlar,

*Geliri, asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşlar, (Aile içindeki aylık kişi başına gelir tutarı asgari ücretin üçte birinin altında kalmalı),

*Türk vatandaşlarından 18 yaşından küçük çocuklar,

*İşsizlik ya da kısa çalışma ödeneği alanlar,

*Talebi durumunda bir yıldır Türkiye’de bulunan yabancı ile yabancı uyruklu öğrenci,

*Stajyer avukat, koruyucu tedbir kararı alanlar,

*Askerlik hizmetini yapanlar, askeri öğrenci adayları,

*Tüm bunların dışında sosyal güvenliğe hiç tabi bulunmayan Türk vatandaşları genel sağlık sigortalısı kabul edilerek sağlık hizmeti alabilmektedirler.

4-İşten ayrıldıktan sonra sağlık hizmeti almaya devam edilebilir mi?

SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı sigortalılık statülerine tabi sigortalılar işten ayrıldıkları tarihten itibaren 10 gün genel sağlık sigortası kapsamında kalırlar. İşten ayrıldıkları tarihten geriye bir yıl içinde 90 gün sigortalılıkları bulunuyorsa, 10 günlük süre, 100 güne çıkacaktır.

5-Öğrencilerin mezun olmaları durumunda genel sağlık sigortaları sürer mi?

Anne ya da babası üzerinden bakılmakla yükümlü olunan öğrenci, mezun olduğu tarihten sonra 2 yıl daha sağlık hizmetleri alabilir. Yalnız liseden mezun olduysa 20 yaşını, yüksek öğrenimden mezun olduysa 25 yaşını geçmemesi gereklidir.

6-Gelir testi nedir? Nasıl başvurulur?

Gelir testi, genel sağlık sigortası primi ödenip ödenmeyeceğini belirler. Genel sağlık sigortalısı statüsüne girenler, gelir testi talep edebilirler. Sosyal güvenliği bulunmayanlar, ikamet ettikleri yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvuru yapacaklardır. SGK tarafından kendilerine gönderilen GSS tescil tebligatının tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde gelir testi yaptırmaları yerinde olacaktır. Bir aylık sürenin aşılması durumunda doğacak GSS borçlarını ödemek zorunda kalabilirler.

2023 Temmuz ayından itibarıyla hane içinde kişi başına geliri 4.471,5 TL’den fazla ise genel sağlık sigortası primi ödenecek, 4.471,5 TL’den düşük ise prim ödemeyecektir. Genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda kalanlar için aylık prim 402,44 TL olarak tahsil edilmektedir. Öte yandan GSS primi ödemek zorunda kalıp, ilerleyen süreçte geliri düşenler tekrar gelir testine başvurabileceklerdir.

7-Gelir testinde nelere bakılıyor?

Aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, anne ve baba gelir tespiti hesabına birlikte alınmaktadır. Kardeş, üvey kardeş, amca, dayı, hala, teyze, gelin, damat gibi kişiler, aynı hanede yaşayan hesabına girmezler. Tüm menkuller ve gayrimenkuller ile bunların gelirleri ve harcamaları hesaba katılmaktadır. Hane halkının ayrı ayrı yiyecek, kıyafet, kira, yakıt, eğitim, sağlık, eğlence, ulaşım vb. ödemeleri gider kalemi olarak kabul edilir.

8-Yurt dışında sağlık hizmetlerinden yararlanmak olanaklı mı?

Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bosna Hersek, Çekya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, Karadağ, K.K.T.C., Kuzey Makedonya, Lüksemburg, Macaristan, Romanya ve Sırbistan’da sağlık yardımlarından yararlanmak olanaklıdır.

9-Genel sağlık sigortası borçluları ne yapacak?

Öncelikle yapılandırma kanunlarının izlenmesi yerinde olacaktır. Zira yapılandırma düzenlemeleri ile prim borçları faizsiz ödenebiliyor. Bunun yanı sıra Bağ-Kur ve Genel Sağlık Sigortası’na borcu bulunan sigortalılar sağlık hizmeti alamazlarken; 2023 yılı sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı verilmiştir. Bu hak devlet hastaneleri ve üniversite hastanelerini kapsıyor.

BİR SORU BİR YANIT

2023 yılı Eylül ayında emekli oldum. Aynı ayda tekrar işe başladım. Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışıyorum. Aynı ayda sosyal güvenlik destek primim bildirildi. Bana 5.000 TL bayram ikramiyesi yatmış. Ne yapmalıyım?

Gelir veya aylık almakta iken 2023 yılı Ekim ayı içinde sigortalı çalışanlara 5.000 TL. ikramiye ödemesi yapılmayacaktır. Sizin dışınızda, SGK’nın hata ile ikramiyenizi ödediği anlaşılıyor. İkramiye ödenmemesi gerekirken, ikramiye ödenen emeklilere geri ödeme için tebligat gönderilecektir. Bu durumda borcun emekliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmi dört ay içinde ödendiği takdirde faizsiz tahsil edilecektir.

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com