2025 Ocak ayı zamları yaklaşıyor

Merkez Bankası’nın 2024 yılına dair enflasyon beklentisi yüzde 36’dan yüzde 38’e son olarak da yüzde 44 olarak revize edilmişti. Piyasa beklentilerine de paralel olarak 2024 yılı sonu enflasyon rakamı yüzde 44 olması durumunda; 2024/Temmuz - 2024 Aralık dönemi enflasyon rakamı yüzde 15,45 olacak. Enflasyon rakamlarında yıl sonuna yaklaşırken; gözler, kulaklar aylıklara yapılacak zamlara çevrilmeye başladı.

Asgari ücretli, 2025 Ocak zammının bir yıl geçerli olabileceğini dikkate almalı

Ücretliler, emekliler ve memurlar başta olmak üzere toplumun neredeyse tüm kesimleri enflasyon oranlarını izliyorlar. İzliyorlar çünkü hem gelirleri hem de giderleri yönüyle etkileniyorlar. Diğer bir ifade ile satın alma güçleri ve hayat standartları enflasyona bağlı. Başka bir ifadeyle ağızların tadı tuzu açıklanan enflasyon rakamına endeksli.

Asgari ücretliler bir yıldır zam alamıyor. Emekliler ve memurlar ise 2024 Temmuz ayında zam almışlardı. 2024 yılı Ocak ayında yüzde 49 zam alan asgari ücretli, 2025 yılında da sadece Ocak ayında zam alma olasılığı yüksek görülüyor. Kolaylıkla bu yıl da asgari ücrete yapılacak artışın yıllık olacağı kestirilebilir. Bu da bize asgari ücret pazarlığında, sendikaların hesaplarını bir yıl zam alınmayacağını göze alarak yapmaları gerektiğini söylüyor. Malum asgari ücret artış oranı sadece asgari ücretliye uygulanmakla kalmıyor. Pratikte tüm çalışma hayatına etki ediyor. Dolayısıyla yüzde 45’lerin altında yapılacak artış, satın alma gücü kaybına yol açacağı gibi nitelikli işgücünü küstürecektir.

Emekliler ve memurlar 2025 Ocak ayı zammı yanında refahtan pay bekliyorlar

2024 yılı içinde 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) emekli aylıklarına; Ocak ayında yüzde 49,25 Temmuz ayında yüzde 24,73 oranında olmak üzere toplamda yüzde 86,159 oranında zam yapılmıştı. Merkez Bankası enflasyon tahmininin gerçekleşmesi durumunda Ocak ayında yüzde 15,45 oranında zam yapılacak.

2024 yılın içinde memur ve 4/c (Emekli Sandığı) emekli aylıklarına; Ocak ayında yüzde 49,25 Temmuz ayında yüzde 19,31 oranında artış yapılmıştı. Merkez Bankası enflasyon tahmininin gerçekleşmesi durumunda 2025 Ocak ayında yüzde 11,25 oranında zam yapılacak. Bu durumda SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile memur emeklileri arasındaki fark yüzde 4,2 olarak karşımıza çıkacaktır.

Şayet yeni bir düzenleme yapılmaz ise memur emeklilerinin mağduriyeti devam edecek. En son memur emeklileri nasıl iki defa mağdur olmuştu hatırlayalım:

2024 Temmuz ayında SSK ve Bağ-Kur emeklileri %24,73 zam alırken; memur emeklisi %19,31 zam aldı. Arada %5,42 fark oluşmuştu. Şimdi de SSK ve Bağ-Kur %15,45 alırken memur emeklisi 11,25 alacak. Fark bu sefer %4,2 olacak. Memur emeklisi aleyhine oluşan fark geçen sefer dikkate alınmamıştı. Hâlbuki 2024 Ocak ayı zammı verilirken memur emeklisi yüzde 49,25 zam alıyorken; SSK ve Bağ-Kur emeklisi yüzde 37,57 zam alıyordu. Yapılan düzenleme ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile memur emeklileri yüzde 49,25 zam oranında eşitlenmişti. Dolayısıyla memur emeklisinin SSK Bağ-Kur emeklisinden daha düşük zam oranı alması durumunda eşitlenmemesi adaletsizlik hissi uyandırırken, toplumsal kesimler arasındaki gelir dengesini de bozacaktır.

Memur emeklisinin mağduriyeti bununla da sınırlı kalmamıştı. Memur emeklisi, Temmuz 2023’te memura verilen seyyanen zammı da almamıştı. 8.077 TL., o günden bu güne memur emeklisine verilmedi. Söz konusu ilave ödeme 2024 Ocak ayında 12.055 TL. oldu. 2024 Temmuz ayında ise 14.382,73 TL. oldu. 2025 ocak ayında ise bu rakam 16.000,78 TL. olacak.

Merkez Bankası’nın enflasyon rakamını revize etmesinin 2025 yılında emeklilik başvurusu yapılması durumunda aylıklarda yaşanacak düşüşe etkisi ne olacak?

2024 yılı içinde emekli olacaklar için yapılan aylık hesaplamasında; 2024 Ocak ayı %49,25 ve Temmuz ayında %24,73 maaş zam oranı olmak üzere toplamda %86,16 oranı kullanılmaktadır. 2025 yılında emekli olacaklara ise Merkez Bankasının 2024 yılı sonu için %44 enflasyon rakamı tahmininin gerçekleşmesi durumunda:

TÜFE’nin %100’ü ile gelişme hızının %30’u toplamına 1 sayısının eklenmesi ile güncelleme katsayısı [0,44+(0,035*0,3) +1 = 1,4505] olarak uygulanacaktır.

2024 güncelleme katsayısı 1,4505 alınarak aylıklar hesaplanacaktır. Bu noktada aynı emekli adayının 2024 yılı içinde emekliliğe başvurması ile 2025 yılında emekliliğe başvurması sonucu bağlanacak aylıklar arasında yaklaşık %30 fark doğacaktır. Diğer bir ifade ile 2024 yılında emekliliğe başvuran kişi 2025 yılında başvurursa; aylığı %30 daha düşük olacaktır.

Emeklilik aylığı hesaplaması sigortalıya göre farklılık gösterecektir. Sigortalı bildirimin bulunduğu dönemler ve bildirilen prim tutarları sigortalıdan sigortalıya değişmektedir. Bundan ötürü aylık hesabı da değişecektir. Dolayısıyla sigortalının düşüşten etkilenme yüzdesi de değişebilecektir.

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com