Albay Süleyman Fethi Bey 22 süngü darbesine rağmen Yunan komutana karşı dimdik ayakta durdu
Yunan savaş gemileri İzmir Limanı''nda göründü.
1919 yılının 15 Mayıs''ı...
O kara gün Yunan ordusu İzmir''i işgal etmişti.
Albay Fethi Bey, her gün olduğu gibi o sabah da İzmir''in Karantina denilen semtindeki evinden çıkıp işine gitmek için hazırlanmaktaydı.
Eşi Edibe Hanım, düşmanın İzmir''i işgal ettiği böyle bir günde askerlik şubesine gitmemesi, bir süre evinde kalıp durumu gözlemlemesi için rica etti.
Fethi Bey''in, eşi Edibe Hanım''a cevabı kısa olmuştu:
"Ben askerim! İşime böyle bir günde gitmezsem, başka ne zaman gideceğim!"
Fethi Bey evinden çıktı. Görevi başına gitti.
Masasına daha yeni oturmuştu ki, başlarında iki Yunan subayı bulunan erler içeri girdi.
Yunanlı subaylardan biri Fethi Bey''e, esir olduğunu söyledi.
Fethi Bey, İzmir işgal edildiğine, savaş da olmadığına göre, esir olamayacağını söyledi.
Ama Yunanlı subaylara söz anlatmanın olanağı yoktu Fethi Bey''i zorla odasından çıkardılar.
Silahlı Yunan erleri arasından yürüterek Kordon denilen rıhtım yolundan geçirdiler;
Pasaport denilen yere getirdiler.
Pasaport''un rıhtım boyunda esir diye getirdikleri başka Türk subaylarını da tek sıra olarak yan yana dizmişlerdi.
Fethi Bey''i bu sıranın başına koydular.
Efzun denilen özel kılıkta giyimli Yunanlı erler de rıhtım boyuna dizilmişlerdi.
Yunan savaş gemileri limandaydı.
Kıyıya asker çıkaran Yunan gemileri rıhtıma yanaşmıştı.
İşgalden sevinç duyan yerli Rumlar alanı doldurmuş, bayram havası yaşıyorlardı.
Kimi Rumlar da yapıların damlarına, çatılarına çıkmışlardı.
Balkonları, terasları doldurmuşlardı. Sevinç çığlıkları atıyorlardı.
Bir Yunan subayı, yanında bir Efzun eriyle, tek sıra dizilmiş olan Türk subaylarından biri önünde duruyor, onlara kollarını yana kaldırtıp indirterek "Zito Venizelos!" yani "Yaşasın Venizelos!" diye bağırmalarını söylüyordu.
Venizelos, o zamanki Yunanistan''ın başbakanıydı.
Aşağılamak, küçültmek için Türk subaylarına böyle yaptırıyorlardı.
"Zito Venizelos!" diye bağırtan Yunan subayının yanındaki Efzun erinin elinde süngü takılmış tüfek vardı.
Söylenileni yapmayan, karşı gelen Türk subayı olursa Efzun eri onu süngüleyecekti.
Yunan subayı sırayla gele gele Albay Fethi Bey''in karşısına gelmişti.
Fethi Bey, Yunan subayının dediğini yapmıyordu.
Ne kollarını yana kaldırıp indiriyor ne de "Zito Venizelos!" diye bağırıyordu.
Bakışlarını karşısındaki Yunan subayına dikmiş, ateş saçan gözlerini kırpmadan dimdik bakıyordu.
Yunan subayı buyruğunu birkaç kez yineledi.
Fethi Bey''e "Zito Venizelos!" dedirtmek için birkaç kez boşuna bağırdı.
Fethi Bey sanki onu duymuyordu, kayadan bir yontu gibi dimdikti.
Yunan subayı ummadığı bu direniş karşısında öyle kızmıştı ki, o kızgınlıkla birden elini uzatıp, Fethi Bey''in omuzlarındaki albaylık apoletlerini sökmek istedi.
Fethi Bey, Yunan subayının elini şiddetle iterek,
"Onları sen takmadın ki sen sökesin!" diye bağırdı.
Yunan subayı, "Zito Venizelos", demesi için son bir kez daha Fethi Bey''e bağırdı.
Fethi Bey oralı değildi.
Yunan subayı, yanındaki Yunan erine komut verdi.
Efzun eri, Fethi Bey''in göğsüne dayalı süngüsünü hızla itti.
Süngü albayın göğsüne saplanmıştı.
Süngünün açtığı yaradan kan fışkırıyordu.
Ama Albay Fethi Bey''in yüz kaslarında en küçük bir kıpırtı, bir acı belirtisi yoktu.
Yine öylece dimdik duruyordu.
Efzun eri, Türk albayını süngülerken, alanı doldurmuş ve damlarda, çatılarda, balkonlarda, pencerelerde toplanmış Rumlar''ın çığlıkları göklere yükseliyordu.
Efzun eri, kanlı süngüsünü Albay''ın göğsünden çekti.
Yunan subayıyla birlikte, sırada bir sonraki Türk subayının karşısına geçti.
Sıradaki Türk subayları bitince, Yunan subayıyla Efzun eri yeniden sıranın üst başına geçtiler.
Sırayla gele gele yine Albay Fethi Bey''in karşısına geldiler.
Yunan subayının sözlerini İzmirli bir Rum, Türkçe''ye çevirdi:
"Kollarını yana açıp indirirken Zito Venizelos, diye bağıracaksın!"
Fethi Bey''de yine ne ses ne bir kıpırtı vardı.
Yunan subayı bir kez daha yanındaki Efzun erine komut verdi.
Efzun eri, ikinci kez Fethi Bey''i süngüledi.
Fışkıran kanlardan Fethi Bey''in giysisi kan içinde kalmıştı.
Yerli Rumlar''ın bağrışmalarından, haykırışmalarından yer gök inliyordu.
Yunan subayı ve elinde kanlı süngüsüyle Efzun eri.
Fethi Bey''den sonraki Türk subayının karşısına gittiler.
Üçüncü kez Albay Fethi Bey''in karşısına gelmişlerdi.
Ama bu kez, alanı dolduranların bağrışmaları, sövgü haykırışmaları, kahkahaları, homurtuları, uğultuları birdenbire kesilmişti.
Onca kalabalık sanki birden donup kalmıştı.
Kimseden ses soluk çıkmıyordu.
Oradaki binlerce Rum merak içindeydi:
Türk albayı üçüncü kez de direnecek mi, yoksa ölüm korkusuyla "Zito Venizelos!" diye bağıracak mıydı?
Sonunda süngü zoruyla Türk albayı amana gelecek miydi?
Kimseden çıt çıkmıyordu.
Görünmez bir taş kesilmiş o sessizlik içinde Yunan subayının sözleri ve bir yerli Rum''un çevirisi alanın her yanından duyuluyordu:
"Kollarını kaldırıp indirirken Zito Venizelos diye bağıracaksın"
İki kama ucu gibi parlayan gözlerini Yunan subayına dikmiş olan Fethi Bey''in dudakları bile kıpırdamıyordu.
Üçüncü kez süngülenmeyi göze almış, yine direnmişti.
Yunan subayının buyruğuyla Efzun eri, Fethi Bey''i üçüncü kez süngüledi;
bu kez süngüsünü daha hınçlı, daha hızlı dürtmüştü.
Fethi Bey''den yine ses çıkmadı, ama alanı dolduran insanlardan birden bir uğultu yükseldi;
şaşkınlık mırıltılarının oluşturduğu bir uğultuydu.
Tam yirmi iki kez...
Evet, yirmi iki kez Yunan subayı, Albay Fethi Bey''in karşısına dikilip, O''nu "Zito Venizelos!"diye bağırtmaya zorladı.
Hayır! Fethi Bey sesini bile çıkarmadı.
Yirmi iki kez süngülendi.
Süngülenirken gözünü bile kırpmıyordu.
Yalnız her süngülenişinde daha çok kan yitirdiği için yüzü daha çok soluyor, ak donuk bir renk alıyordu.
Yaralarından akan şerefli kanı, ayaklarının dibinde gölleniyordu.
Süngüleye süngüleye bile Üsküdarlı Albay Süleyman Fethi Bey''e "Zito Venizelos!" dedirtemediler.
Ama yaralarından çok kan yitiren Türk albayının gücü gittikçe azalmaktaydı.
Ayakta zor durabildiği belliydi.
Yirmi iki yarasından kan akarken, yine de düşmanının karşısında dimdik durabilmek için insanüstü bir çabayla son gücünü harcıyordu.
Kanı çekilen yüzü, dudakları aka kesmişti.
Yunan subayı yirmi ikinci kez haykırdı.
Yerli Rum, O''nun sözlerini yine çevirdi:
"Zito Venizelos, diye bağıracaksın!"
Hayır, Fethi Bey yine bağırmadı.
Efzun eri, subayının buyruğuyla Fethi Bey''i yirmi ikinci kez süngüledi.
Artık ayakta durmaya direnci kalmamıştı, Fethi Bey ayaklarının dibinde göllenmiş kanının üstüne düştü, oraya yığıldı.
Eşi Edibe Hanım, yakınları, İzmir''i işgal eden Yunan birliği komutanından, Albay Fethi Bey''i kendilerine vermelerini istediler.
Ama Yunan komutanı, yaralı Türk albayını vermedi.
Fethi Bey''in yakın dostu Ali Şefik Bey, İzmir''deki Fransız Başkonsolosluğuma başvurdu.
Ancak Fransız Başkonsolosu''nun yardım ve aracılığıyla Fethi Bey Yunanlılar''ın elinden alınabildi.
Ölmek üzere olan Fethi Bey hastaneye yatırıldı.
Bütün gece sabaha kadar başucunda bir Türk hemşiresi ağlayarak nöbet tuttu.
1919 yılının 15 Mayısı''nı 16 Mayıs''a bağlayan gece, sabaha karşı, Albay Süleyman Fethi Bey,
"Makamımı görüyorum!" diye inledi.
Bu, O''nun son sözü olmuştu.
Ertesi gün Şehit Albay Fethi Bey için çok büyük bir cenaze töreni düzenlendi;
öyle ki bütün Türk İzmir halkı ayağa kalkmıştı, yer yerinden oynadı.
İşgalciler bile bu coşkulu saygı gösterisini önleyememişti.
Fethi Bey, İzmir''deki Mevlevi tekkesinin mezarlığına gömüldü.
Süngü yaralarıyla delik deşik olmuş kanlı albaylık giysisi de sonradan askeri müzeye verildi.
O kutsal üniforma şimdi Harbiye Askeri Müzesinde bulunmakta.
Mekanı uçmağ, ruhu şad olsun.