Her yıl olduğu gibi bu yıl da emekliliği düşünenler için tarih seçme telaşı başladı. Aralık ayında mı emekli olmak daha avantajlı yoksa Ocak ayında mı konusu yine gündemde. Öncelikle hâlihazırda yapılan tahminlerin Merkez Bankası enflasyon hedeflemesine göre yapıldığını belirtmekte fayda var. Zira 2024 yılı sonuna kadar beklediğimiz enflasyon rakamlarına göre hedefe ulaşılacak ya da revize edilecek.

Emekli aylığı hesabı yapılırken; yatırdığınız primler, sigortalı gün sayılarınız ve yaşınız dikkate alınmaktadır. Primlerin alt sınır ya da üst sınırdan ödeniyor olması bağlanacak aylığı etkilemektedir. Tavan sınırına yaklaşıldıkça, sigortalının ortalama aylık kazancı yükselecek ve bağlanacak aylık da artacaktır. Asgari ücrete yakın yapılan bildirimler ise en düşük yaşlılık aylığı bağlanmasına neden olacaktır. Öte yandan çalışma gün sayısının artması da aylık bağlama oranını etkileyecek, emekli aylığına olumlu katkı verecektir.

Aylık hesaplamasında bir başka önemli unsur olarak karşımıza güncelleme katsayısı çıkmaktadır. Güncelleme katsayısı rakamı, TÜFE’nin %100’ü, gelişme hızının %30’u ile hesaplanmaktadır. Emekli aylığı için 2024/Aralık ayında ya da 2025/Ocak ayında başvuru yapıldığında bağlanacak aylık değişecek mi, sorusunun yanıtı da güncelleme katsayısının içinde. Nitekim hesaplanacak emekli aylıklarına uygulanacak güncelleme katsayıları ise emeklilik başvuru tarihine göre kullanılmaktadır.

31/12/2024 tarihine kadar emeklilik başvurusu yapanların aylık hesaplaması nasıl olacak?

2024 Ocak ayında %49,25 ve Temmuz ayında %24,73 oranında aylılara zam yapıldı. Bu yıl için aylıklara yapılan zamda toplam %86,15 oranına ulaşıldı. 2024 yılının kalan günlerinde emekli aylığına başvuracaklar için aylık hesaplamasında:

*İlk önce 2023 yılı güncelleme katsayısı olan 1,6612 kullanılacak,

*Ardından hesaplanan tutar, 2024 Ocak ayı %49,25 ve Temmuz ayında %24,73 oranları ile arttırılacaktır.

Böylece yılın geri kalan döneminde emeklilik başvurusu yapanlar, Ocak ve Temmuz aylarındaki a zamları almış olacaklar.

Emeklilik başvurusu için 2025 Ocak ayını bekleyeceklerin aylıkları nasıl hesaplanacak?

*Gelişme hızının %30’una göre belirlenecek 2024 yılı güncelleme katsayısı ve

*2024 yılındaki enflasyon oranına (TÜFE) göre hesap yapılacaktır.

Enflasyon rakamlarının Merkez Bankası öngörüsüne paralel olarak düşük beklenmesi, şimdiden emekli aylığı hesaplarını gündeme getirmiştir. Bugün itibarıyla Merkez Bankası’nın 2024 yılı sonu enflasyon hedefi %38, büyüme rakamı ise %4. Bu da bize 2024 yılı için 1,39’lara yakın bir güncelleme katsayısı ile karşı karşıya kalacağımızı gösteriyor. 2024 yılının ilk altı ayında %38 lik enflasyon hedefinin %24,73’ünün gerçekleştiğini biliyoruz. Şayet hedef tutturulursa bu defa 2025 Ocak ayında enflasyondan dolayı gelecek maaş zammı oranı %11’lerde olacaktır.

Şayet emeklilik başvurunuzu 1 Ocak 2025 tarihinden sonra yapmanız durumunda 2024 yılında aylıklara yapılan zamlar, aylık hesaplamasına dahil olmayacaktır. Onun yerine 2023 yılı güncelleme katsayısından sonra 2024 yılı güncelleme katsayısı ile aylıklar çarpılarak aylık hesabı yapılacak ve son olarak %11 arttırılacak demektir.

Bu durumda 2024 ve 2025 aylıkları kıyaslandığında sonuç ne oluyor?

2025 Ocak ayı itibariyle emeklilik başvurusu yapanlar; 2024 Ocak ayı %49,25 ve Temmuz ayında %24,73 oranlarından (Toplamda %86,15) mahrum kalacaklardır. Bu da bağlanacak aylığı düşürecektir. Her ne kadar 2025 Ocak başvuruları, 2024 güncelleme katsayısı ile güncellenerek hesaplansa da, 2024 yılı maaş zamlarını alamadıkları için yaklaşık %35 daha düşük olabilecektir.

Örnek aylık hesaplamaları

2024 Aralık ayında başvuru yapacak emeklinin aylık hesabı:

2025 Ocak ayında başvuru yapacak emeklinin aylık hesabı:

Bağlanacak yaşlılık aylıklarının düşük olmaması için hemen emeklilik başvurusu yapalım mı?

Hayır, çünkü Merkez Bankası 2024 yılı enflasyon hedefini tekrar revize edebilir. Diğer bir deyişle 2024 yılı için gerçekleşmesi beklenen enflasyon rakamları halen net değil. Daha 6 ayın enflasyon rakamları gelecek. Bu itibarla dereyi görmeden paçayı sıvamamakta fayda var. Emeklilik gibi kişi hayatında önemli değişikliklere yol açacak bir kararın verilmesi için daha çok verinin kesinleşmesi gerekmektedir. Bu nedenle emeklilik kararı için bu yılın kalan aylarının enflasyon rakamlarının beklenmesinde ve köşemizin izlenmesinde yarar bulunmaktadır.

2024 Aralık ve 2025 Ocak ayıkları arasındaki farkın kaldırılması ile ilgili bir çalışma yapılacak mı?

2025 Ocak başvuruları, 2024 güncelleme katsayısı ile güncellenerek hesaplansa da, 2024 yılı maaş zamlarını alamadıkları için yaklaşık %35 daha düşük olacağı öngörülse de; önümüzdeki altı aya ilişkin TÜFE rakamlarının ve Merkez Bankası’ndan gelebilecek enflasyon hedefine ilişkin revizelerin izlenmesinde yarar bulunmaktadır. Geçmiş yıllarda da bu yılki kadar olmasa da benzer farklar olmuş ancak yeni bir düzenlemeye gidilmemiştir. Bu yıl için de hâlihazırda yeni bir çalışma bulunmamaktadır.

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com