Denk bütçeden delik deşik bütçeye

Geçtiğimiz Ocak ayında bütçe açığı 150 milyar 700 milyon lira oldu.

2023 yılı bütçesi 1 trilyon 375 milyar lira açıkla kapanmıştı.

2024 bütçesinin ise 2 trilyon 651 milyar lira açık vermesi bekleniyor.

...

Neden böyle oldu, bütçe açığı neden rekordan rekora koşuyor?

Bunun nedeni devlet adına yapılan harcamalarda israftan vazgeçilmemesi, kadroların aşırı derecede şişirilmesi, sanayiden tarıma her alanda üretimin artırılmasına özen gösterilmemesi ve yolsuzluklarla etkin şekilde mücadele edilmemesidir.

...

Tarihe şöyle bir bakalım:

Örneğin Atatürk döneminde bütçeler nasıl olur, devlet harcamaları nasıl yapılırdı?

Atatürk, Osmanlı devletinin çöküşünde borçlanmanın, özellikle de dış borçlanmanın rolünü bildiği için bütçe denkliğine büyük önem veriyordu. Kaynağı bulunmadan yatırım yapılmasına izin vermiyor, borçlanmadan kaçınıyordu.
Ve tabii devlette israf diye bir şey yoktu, bir kuruş harcanırken bile azami dikkat gösteriliyordu.

Bakın, bir araştırma için Devlet Arşivleri Başkanlığı Kütüphanesi’nde çalışırken çok çarpıcı bir belgeye ulaştım:
Yıl 1930… Yani Cumhuriyet kurulalı henüz 7 yıl olmuş…
İstanbul Belediyesi, itfaiyenin ihtiyacı için 6 bin metre hortum almak istiyor.
Bunun için İçişleri Bakanlığı’na bir yazı gönderiyor.
Söz konusu yazı, bakanlığın hortum alımını uygun gördüğünü belirten değerlendirmesiyle birlikte 31.08.1930 tarihinde Bakanlar Kurulu’na sunuluyor.
Bakanlar Kurulu gelen bu yazıyı 08.10.1930 tarihindeki toplantıda görüşüyor ve kabul ediyor.
Hazırlanan 9991 sayılı kararname Başbakan ve bakanlar tarafından imzalanıp onay için Cumhurbaşkanlığı Köşkü’ne gönderiliyor.
Cumhurbaşkanı Atatürk bu kararnameyi onaylıyor ve böylece 6 bin metre hortumun 11 bin 400 liraya alınması karara bağlanıyor.
...

Devletin para harcarken gösterdiği titizliği, kurduğu onay ve denetim sistemini görüyor musunuz?

Yazarın Diğer Yazıları