Resmi evrakta Atatürk’ün doğum günü ne idi?
Atatürk’ün doğum tarihi yılı olarak kesinlik kazanmıştır, ancak günü ve ayı tam olarak bilinememektedir. İşte, Atatürk’ün resmi kayıtlara kendi isteğiyle geçen doğum tarihi...
Annesi Zübeyde Hanımın bir söyleminde, “Erbain soğuklarında, 23 Aralık’ta doğdu” demesine karşın kesin olarak kabul görmemiştir.
Hatta Atatürk’ün yaşadığı yıllarda basılan pulların üzerinde doğu yılı kimi zaman 1880, bazı kayıtlarda 1879 olarak verilir.
Türk’ün Başbuğunun doğduğu yıllarda kayıtlara sadece yıl girişi yapılıyor gün ve ay belirtilmiyordu. Tüm bunlar bir yana Atatürk’ün doğum günü, ayı ve yılı birazdan okuyacaklarınız da vücut buluyor. İşte o anı...
***
1936 yılı
Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hasan Rıza Soyak Atatürk'e bir evrak getirdi. Evrakta Atatürk'ün doğum gününün bildirilmesi rica ediliyordu.
“ Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekaleti
10.XI.1936
Protokol Dairesi Şefliği
U. No.: 21081
H. No.: 174
Riyaseticumhur Umumi Katipliğine
İngiltere Maslahatgüzarı Mösyö Morgan, Vekaletimize müracaat ederek Reisicumhurumuzun Yevmi veldeti münasebetiyle İngiltere Kralı Sekizinci Edwardtarafından hususî ve samimî bir tebrik telgrafı çekileceğini söylemiş ve Atatürk'ün doğum tarihinin bildirilmesini rica etmişir.
Keyfiyeti arz eder ve İngiltere Büyük Elçiliğince taleb edilen malûmat tensip buyurulduğu takdirde işarına müsaadelerinizi rica eylerim.
Hariciye Vekili Y.Elçi
Ali Türkgeldi”
Biraz düşündü fakat kendisi de gün ve ayı bilmiyordu. Annesinden bir zaman işittiğine göre bir bahar mevsiminde doğmuş olduğunu aklına getirdi. Ve bir anda dilinden şu sözler döküldü:
“ Bu bir 19 Mayıs günü niçin olmasın?”
Hasan Rıza Bey gelen evrakı yanıtlayarak gönderdi. Evrak da şunlar yazılıydı:
“Hariciye Vekaletine
12.XI.1936
10.XI. 1936 tarihli ve protokol 21081-174 sayılı yazıya cevaptır:
Reisicumhur Atatürk'ün 19 Mayıs 1881 tarihinde doğmuş olduklarını arz ederim.
Umumi Katip
H. Rıza Soyak
Riyaseti Cumhur Evrakı: 3/7493”
Kaynak:
Türk Tarih Kurumu; Belleten Cilt: XLIV, Sayı: 176, Ekim 1980 (Türk Tarih Kurumu Yayınları, Belleten Dergisi, s. 629-641)