ABD için Amerikan Dolarına karşı girişilen bir operasyon, büyüklüğüne ve failine göre cezalandırılması gereken bir suç veya savaş sebebidir. Federal Rezerv''in karşılıksız bastığı Dolar, ülke içinde enflasyona sebep olmamakta, ABD ekonomisini ayakta tutmaktadır. Çünkü dünya ticareti Dolarla yapılmaktadır.
Ukrayna krizi ile birlikte, ABD ve AB ülkeleri Rusya''ya ambargo uygulamaya kalkıştı ama bu karar başta Almanya olmak üzere Avrupa ekonomisini sarstı. Bunun göstergesi Dolar ile Euro''nun eşitlenmesidir. Rusya, petrol ve doğal gazı, "dost olmayan ülkelere" Ruble karşılığı satacağını açıklayınca, Ruble''nin değeri de yükseldi... Türk Lirası ise Dolar değerlendikçe düşmeye devam ediyor...
***
Gidişata paralel olarak Tahran Borsası''nda, İran para birimi Riyal ve Rus para birimi Ruble''nin birbirine oranı üstünden doğrudan alım satım yapılmaya başlandı. Bu kararın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin''in İran ziyaretine denk getirilmesi dikkat çekti.
Rusya ve Çin 2010 yılında, ikili ticarette, ulusal para birimlerini daha fazla kullanma konusunda anlaşmaya varmıştı...
Rusya Parlamentosu''nun alt kanadı Duma''nın Enerji Komisyonu Başkanı Pavel Zavalni, 2022 yılı başında, "Çin''e uzun süredir karşılıklı ödemeleri ulusal paralarla, yuan ve ruble olarak yapmayı teklif ediyoruz. Türkiye ile de bu lira ve ruble ile yapılabilir. İlaveten Bitcoin ile de ticaret yapabiliriz" demişti.
Mahfi Eğilmez, Türkiye ile Rusya arasındaki ticaretin Dolar yerine Ruble ve TL kullanılarak yapılması konusunda, 2016 yılında yazdığı makalede şu tespitleri yapmıştı:
"Paraları rezerv para konumunda olmayan iki ülke arasındaki ticaretin kendi paralarıyla yapılabilmesi, iki ülkenin birbirine olan ihracat ve ithalatının eşit ya da çok yakın tutarlarda olmasını gerektirir. Türkiye''nin Rusya''ya ihracatı 6 milyar dolar, Rusya''dan ithalatı ise 25 milyar dolar. Türkiye 19 milyar dolarlık kısmı, Rusya''dan Dolarla ya da başka bir rezerv parayla almak zorundadır. Çünkü TL ile alsa Rusya o 19 milyar dolarlık TL''yi hiçbir yerde kullanamaz.
Yani Dolar''a ihtiyacı azaltalım derken tam tersi olabilir.
Sonuç olarak konvertibl ama rezerv olmayan iki parayı esas alarak kurulacak dış ticaret ilişkileri eninde sonunda ihracatı düşük olanın ihracat tutarıyla sınırlanır. Çin ve Rusya arasındaki ticarette Ruble ve Yuan kullanımının başarıyla uygulanmasının nedeni, her iki ülkenin birbirine ihracatının çok yakın tutarlarda olmasındandır."
***
Türkiye''nin asıl sorunu, ithalata bağlı ihracat yapabilmesi, yani montaj sanayi ile çarkları döndürmeye çalışmasıdır. Bununla birlikte, ekonomi sıcak para ihtiyacı duymakta bu da dış borçları artırdığı için hemen herkes dış borç faizlerini ödemek için çalışmaktadır...
Yatırımlara kaynak ayrılamadığı için yap işlet devret yöntemi uygulanmakta ancak bu tür yatırımların faturası, ülkenin kanını emmektedir. Bütün bunlarla birlikte kamu ihalelerinin tamamı, komisyon karşılığı verilmekte, komisyonlar kara para olduğu için havuzda biriktirilip dövize çevrilerek yurt dışına kaçırılmaktadır... Bu paralar, başlangıçta Katar, Malezya ve Singapur''a gönderiliyordu. Türkiye sıcak paraya sıkıştığında, bu paraların geri getirilmesi düşünülmüştü ama ABD, bu çapta para sevkiyatını engellemektedir. Hatta bir ara gemiyle Türkiye''ye getirilmekte olan dolarlara el konulduğu söylenmektedir... 20 yılda iki trilyon dolarlık yatırımın komisyonu ne kadardır? Yüzde 20 olsa 400 milyar Dolar eder!
Son olarak; iktidarın düşeceğini ve servetlerinin sorgulanacağını öngören son dönem zenginlerinin İngiltere''de şirket kurarak Türkiye''deki şirketlerini satın almalarını, yani İngiltere''de yatırım yapmalarını da bu tabloya "ek"lemek gerekir...
