Fransa'da son bir yılda yüzde 20'nin üzerinde artış gösteren akaryakıt fiyatlarına ek vergi getirilmesi bardağı taşırdı, sokakları hareketlendirdi. Sarı Yelekliler, akaryakıt zammının geri alınması için protesto harekâtı başlattı.
Protestocular büyük ölçüde şehir merkezlerindeki yüksek kiralar nedeniyle kırsal bölgelere yerleşenlerden oluşuyor. Kaybedeceği çok fazla bir şeyi olmayanlar sokaklara inmiş durumdalar.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, önceleri "Sarı Yelekliler"i kast ederek, "Vatandaşlarımın isteklerini haydutlarınkiyle karıştırmıyorum" dedi.
Gösterilerin bütün güvenlik önlemlerine karşın kitleselleşerek sürmesi üzerine Fransa Başbakanı 'akaryakıt zamlarını alım gücüyle ilgili iyi bir çözüm bulunamaması halinde iptal edebileceklerini' açıkladı. Macron da 'akaryakıt zamlarının gelecek yıl için iptal edildiğini' duyurdu
Sarı Yelekliler Hareketi'nin kabul edilemez bir şiddeti de tetiklediğini iddia eden Macron, sokaklara dökülenlerin 'kızgınlığını anladığı'nın birkaç kez altını çizdi.
Demek ki tarihte olduğu gibi sokakta da zorun önemli bir rolü var.
Bu sözler ile alınan tedbirler de durumu sakinleştirmeye yetmedi. "Kırıntı değil, ekmeğin tamamını istiyoruz" diyen eylemciler Paris başta olmak üzere ülkenin pek çok noktasında ki meydanlarda protestolarını sürdürdüler.
Sarı Yeleklilerin sözcüleri hükümete "taleplerimizin tamamı yerine getirilene kadar gösterilere devam edeceğiz" restini çektiler.
Protestocu Sarı Yelekliler yolları kapattı, oto-yol köprü geçiş noktalarını istila etti, akaryakıt istasyonları ve depolarını ablukaya aldılar.
Gösteriler başladığından bu yana çıkan olaylarda 3 kişi hayatını kaybetti, 222'si güvenlik görevlisi 1043 kişi yaralandı ve 1424 kişi gözaltına alındı.
Protestocular ne istiyor?
Sarı Yeleklilerin sözcüleri yaptıkları açıklamalarla taleplerini şöyle sıraladılar:
-Küçük şehir ve kasabalardaki esnafları destekleyici önlemler alınması,
-Emeklilik maaşların bin 200 avronun altında olmaması,
-Büyük şirketlerin vergilerini ödemesi,
-İşsiz olanlar için iş imkânları sağlanması, gaz ve elektrik fiyatlarının düşürülmesi,
-Emeklilik yaşının 60 olması, referandumun anayasaya girmesi ve şehir merkezlerinde ev kiralarının düşürülmesi vb..
Yapılan araştırmalar Fransızların yüzde 72'sinin gösterilerdeki şiddet olaylarına rağmen sarı yeleklilere destek verdiğini göstermiştir.
Macron, halkın verdiği desteği ve protestocuların öfkesini duymakla birlikte rotasını değiştirmeyeceğini açıkladı. Macron, "şu an yaşanan sorunların 40 yılın birikimi" olduğunu da ifade etti.
Zammı yapıp Sarı Yeleklilerin sokağa çıkmasına sebep olanlar sorunu 40 yıl öncesine ihale ederek sorumsuzluğuna gerekçe yapıyor. Hani Macron da Türkiye'de terörün ve FETÖ'nün 40 yıllık sorun olduğunu söyleyerek kendi sorumluluklarını gizleyenlerin yaptığını yapıyor.
Sarı Yelekliler ise Macron'u 'elitist, iş alemi yanlısı, işveren iş birlikçisi' olmakla suçluyor.
Macron ise bir yandan vergileri daha adil hale getireceğini ve emekçi ailelerin yükünü azaltmaya yönelik çalışmaları hızlandıracağını vaat ederken, diğer yandan yine kamu harcamalarında kesintiden söz etti.
Fransa'daki Sarı Yeleklilerin protestosunu Emmanuel Macron'un 'gerçek bir Avrupa ordusu kurmadan Rusya, Çin, hatta ABD'ye karşı' Avrupalıların kendini savunamayacaklarını söylemesine bağlayanlar olanı biteni bağlamından koparanlardır.
Trump'ın Macron'a "Biz olmasak bugün Almanca konuşuyordunuz" tweeti atması da sorunun anlaşılmasına katkı sunmaz.
İçeride sürdürülebilir olmayan şartlar dış gelişmelerden etkilenebilir. Ama hepsi o kadar. Bunun için "kapını kilitli tut, komşunu hırsız tutma" derler.
İşçilerin sorunu Trump-Macron çekişmesi değil geçim sorunudur. Sosyal hareketler güvenlik tedbirleri değil sosyal çözümler gerektirir. Sorun toplumsallaşmışsa çözüm de toplumla ilgili demektir. Sosyal hareketler sosyal tedbirlerle çözülür.
Sorunun eşitsizlik, vergi adaletsizliği, düşük ücret, yüksek kira, geçinememek gibi sosyal alt yapısı var. Zammın hibrit otomobiller gibi, çevre dostu araçların teşvik edilmesine hizmet edip etmemesi geçim derdinde olan insanları çok fazla ilgilendirmez.
