Ekonomide kalıcı istikrar için, tarım, sanayi ve hizmet sektörleri arasında denge olmalıdır. Ekonomik krizlerin çoğu, finans sektörünün aşırı şişmesinden ve reel sektörü temsil etmekten uzaklaşmasından kaynaklanmaktadır. 2008-2009 ABD, AB ve dünya finansal krizi de konut sektöründeki balondan ileri gelmiştir.
Yani, istikrar için finans sektörünün reel sektörü temsil etmesi gerekir.
Gerek sektörel denge açısından ve gerekse uzun dönemli, yatırım, istihdam ve katma değer yaratması açısından sanayinin ekonomide ayrı ve önemli bir yeri var.
Türkiye'de sanayinin GSYİH içindeki payı 1980'lerin sonunda yüzde 34 oranında iken bugün yüzde 27'ye düşmüştür.
Türkiye ekonomisinde sanayi sektörü, madencilik, imalat sanayi, elektrik, gaz ve su olarak üçe ayrılmaktadır. Bunların içinde ağırlık imalat sanayiindedir.
Cumhuriyet döneminde ilk yıllarda tarım sektörü, 1950-1980 yılları arasında hızlı sanayi sektörü, 1980 sonrası ise hizmetler sektörü daha hızlı büyümüştür. (Aşağıdaki tablo.)
***
Dönemler İtibariyle Reel Büyüme
Tarım Sanayi Hizmetler GSYH
----------- ------------ ------------------ -----------
1924-29 15,9 8,0 8,3 10,8
1930-39 6,0 11,7 5,8 6,0
1940-49 2,0 - 0,3 1,0 0,8
1950-59 6,6 9,2 6,8 7,1
1960-69 1,9 9,5 6,6 5,4
1970-79 1,7 6,1 5,8 4,7
1980-89 0,6 6,4 4,4 4,1
1990-99 1,7 4,8 4,5 4,0
2000-09 1,8 3,6 4,7 3,8
2003-14 2,0 5,6 5,4 4,8
***
Sanayi sektörünün GSYH içindeki payının düşmesi ekonomide gerileme ve yoksullaşma anlamına gelmez. Gelişmiş ülkelerde hizmet sektörünün ağırlığı daha yüksektir. Ancak sanayide üretim endeksinin sürekli gerilemesi, ekonomide durgunluğun bir işaretidir.
TÜİK, Haziran 2016 Sanayi Üretim Endeksini açıkladı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi Haziran ayında yüzde 1.4 oranında geriledi. Bundan sonraki aylara bakmak gerekir.
Sermaye malı üretimi de yüzde 1.3 oranında geriledi. Sermaye malı üretiminin gerilemesi yatırımlar açısından önemli bir göstergedir.
***
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış
Sanayi Üretim Endeksi
Ana Sanayi Aylık Yüzde
Grupları Değişim
------------------------------- -------------------
Toplam Sanayi - 1,4
Ara Malı İmalatı - 0,7
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı 1,5
Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı - 4,8
Enerji 1,4
Sermaye Malı İmalatı - 1,3
***
Sanayi sektörü istihdam da yaratamıyor. Bu sene Nisan ayında tarım sektöründeki istihdam 5 milyon 352 bin, sanayi sektöründeki istihdam 5 milyon 381 kişi oldu. Yani tarım sektörü kadar istihdam yaratabiliyor.(Aşağıdaki tablo.)
***
Ana Sektörlerde istihdam (Bin Kişi)
2016
Ekonomik Faaliyetler 27 638
Tarım 5 352
Sanayi 5 381
İnşaat 2 085
Hizmetler 14,820
**********************************************
Bugünkü durumda sanayi sektörünün önünü açmak için:
Ekonomi, finans tekelinden çıkarılmalıdır.
Tasarruf oranı artırılmalıdır.
Ar-Ge harcamaları artırılmalıdır.
İş gücü planlaması yapılarak sanayi için vasıflı iş gücü yetiştirilmelidir.
