Rand raporuna göre Türkiye'nin önümüzdeki 10 yılı!
ABD Savunma Bakanlığı için araştırmalar yapmasıyla tanınan veya Pentagon'un istediği doğrultuda ABD yönetimini yönlendirmeye çalışan Rand Corporation adlı kuruluş, 10 kişilik bir kadroyla Türkiye'ye de gelerek hatta askerlerle de görüşerek bir rapor yayınladı.
Hani "Türkiye önünü göremiyor" diyordum ya "Turkey's Nationalist Course" ana başlıklı, "Implications for the U.S.-Turkish Strategic Partnership and the U.S. Army" alt başlıklı raporda, Türkiye'nin milliyetçi bir yönelim içinde olduğu varsayımı ile hareket ediliyor.
Biz ise tam tersini düşünüyoruz! Örnek olarak Türkiye'nin Suriye'de Amerikan politikası takip ettiğini, Suriye'nin kuzeyinde ABD'nin çizdiği sınırlar içinde hareket ettiğini, yine Kanal İstanbul projesinin Montrö'yü tartışmaya açmak isteyen ABD'ye yarayacağını söyleyebilirim. Bunların hangisi milliyetçi yönelim?
Bu çelişkili durum Pentagon ile ABD Başkanı Trump arasındaki yaklaşım farkından kaynaklanıyor olabilir. Trump, Suriye'den çekilmek istedi ama Pentagon karşı çıktı ve sonuçta orta yolu buldular...
***
Biz raporun içeriğine dönelim. Raporda, yer verilen tespitlerden bazıları şöyle:
*Türkiye kutuplaşmış bir ülke olmaya devam ediyor
* Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yönetiminde Türkiye'deki demokratik ve sivil haklar azaldı. Anayasal ve yasal değişiklikler hükümeti parlamenter bir sistemden güçlü bir yürütme başkanlığına sahip otoriter bir devlete dönüştürüyor.
* Türkiye'nin İran ve Irak'a yönelik politikası çoğu zaman ABD'nin çıkarlarıyla çelişiyor.
* Rusya ve Türkiye arasında stratejik bir ortaklık olduğu iddia ediliyor ve ortak çıkarları var, ancak önemli sürtünme noktaları ve çatışma potansiyeli de bulunuyor. Türkiye'nin Kafkasya ve Orta Asya'daki etkisinin sınırlı kalması muhtemeldir.
* NATO hala Türkiye'nin ulusal güvenliğinde merkezi bir rol oynamaktadır, ancak İttifak'a bağlılığı ve alaka düzeyiyle ilgili yerel şüpheler artmıştır. Türkiye, değişen ulusal çıkarlar dikte ettiğinde müttefikleri ile çapraz hedeflere yönelecektir.
* Türkiye halen ABD ile savunma işbirliğine değer vermektedir. Türk Silahlı Kuvvetleri ABD'li meslektaşları ile etkin bir şekilde çalışmak istiyor ve ABD menşeli askeri teçhizata bağlı kalmak istiyor."
***
Rand uzmanlarının önerileri ise şöyle:
* "ABD, uzun vadeli bir strateji takip etmeli. Önümüzdeki on yıl boyunca ortak çıkarlar konusunda işbirliği yapabilecek demokratik bir muhalefetin rolünü geri kazanması durumunda Türkiye'nin güvenilir bir stratejik ortaklığa dönmesi mümkün olabilir ama buna yardımcı olabilecek girişimlere ihtiyaç var.
* ABD askeri ve Türk Genelkurmay Başkanları arasındaki diyalogları derinleştirmek ve Türk savunma bakanının artan önemini dikkate alarak ABD-Türkiye Yüksek Düzeyli Savunma Grubu'nu canlandırmak için daha fazla çaba gösterilmelidir.
* ABD ordusu, Türkiye'nin yeni Ulusal Savunma Üniversitesinde müfredat geliştirmesine yardımcı olabilir ve Türkiye, ABD'deki okullara memur göndermeye devam edebilir."
***
Görüldüğü gibi, Rand, Amerikan yönetimine, Tayyip Erdoğan'a karşı, "demokratik ama işbirlikçi bir muhalefet" örgütlenmesini, ordudan orduya ilişkilerin sürdürülmesini, ayrıca Milli Savunma Bakanı üzerinde durulmasını tavsiye ediyor!
Bu arada Mersin milletvekili Behiç Çelik, arkadaşımız Fatih Erboz'a "ABD, bölgemizi bölmek için milliyetçi içerikli iktidarlar kurgulama peşinde. Türkiye üzerinden milliyetçilik akımlarını Orta Doğu ve Orta Asya'ya yayabilirlerse, İran'ı ve bölgeyi bölebileceklerini düşünüyorlar. Türk milliyetçiliğinin belirlediği bu coğrafyayı yine aynı milliyetçilik içeriği ile bölme çabalarının da boş çıkacağını görecekler. Bu coğrafyadaki Gaspıralı hafızası, buna engel olacaktır" dedi.
Rand raporunda Türkiye'nin milliyetçi yöneliminden rahatsızlık beyan ediliyor ama ABD'nin sahadaki uygulamaları çok farklı!
Raporun tam metninin devletin uzmanları tarafından iyi incelenmesi gerekiyor!