NATO'nun deprem projesi!

Bu sütunda 28 Haziran 2004''te çıkan yazımın başlığı da "NATO''nun deprem projesi" idi.

NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, İstanbul''da düzenlenen NATO zirvesi sırasında, deprem konusundaki bilimsel çalışmaları dolayısıyla Türkiye''ye NATO Özel Bilim Ödülü''nü verirken, NATO''nun bundan sonra meydana gelecek depremlere ve sellere de müdahale edeceğini açıklamıştı...

NATO''da Kamu Diplomasisi Bilim Bölümü Yöneticisi sıfatıyla görev yapan ve ittifakın katkısıyla geliştirilen projelerin genel koordinatörlüğünü üstlenen Dr. Deniz Beten, konu ile ilgili şu açıklamayı yapmıştı:

"1999''da deprem olduğu zaman, takip eden ilk Bilim Komitesi toplantısında TÜBİTAK Başkanı Prof. Dinçer Ülkü, Türkiye''de yapılacak araştırmalara yardım talebinde bulundu. Marmara Denizi''ne, NATO parası ile derhal 8 tane ''Okyanus Dibi Sismometre'' cihazı konuşlandırıldı. Bu imkânı sunan gemiler sadece Japonya, Fransa ve ABD''de var. Deprem konusunda dünyanın en büyük toplantısı, 2000 yılının birinci günü İstanbul''da yapıldı. İlk defa, 200 metre derinlikte, deniz altındaki bir fay hattı, tüm ayrıntılarıyla haritalandı. NATO bunun başlangıcını yaptı, daha sonra diğer ülkeler ve kurumlar katkıda bulundu."

Dr. Beten, NATO Bilim Komitesi''nin Türkiye''deki projelere maddi katkısının 2 milyon dolar civarında olduğunu belirtti.

***

O günlerde yayınlanan Anadolu Ajansı''nın konuyla ilgili haberi de özetle şöyleydi:

"Boğaziçi, İstanbul Teknik ve Ortadoğu Teknik üniversiteleri, NATO''dan gelen mali destek ile deprem araştırmaları konusunda önemli bilimsel çalışmalar yapıyor.

NATO''nun mali desteğiyle 2000 yılı başlarında, fay hattı üzerinde bulunan Marmara Denizi''nde jeolojik ve fizyolojik araştırmalara başlandı. Türkiye, Fransa, İtalya ve ABD''nin ortak çalışmaları sonunda, 8 uluslararası araştırma gemisi, Marmara Denizi tabanındaki sismik faaliyetlerin bir haritasını çıkardı. Araştırmalardan sonra, yüksek risk bölgelerindeki binaların yeniden inşası veya güçlendirilmesi gündeme geldi. Marmara Denizi''ni inceleyen söz konusu çalışmaların eş başkanlığını, İstanbul Teknik Üniversitesi''nden Prof. Naci Görür ve Fransız Prof. Xavier Lepichon yürütüyor.

NATO''nun bilim fonları tarafından desteklenen Ulusal Gözlem Ağı projesi kapsamında, Kuzey Anadolu fay hattı boyunca yer alan 20 deprem kayıt istasyonuna gerekli ekipman yerleştirildi. Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gözlem Ağı projesi çerçevesinde mevcut gözlem bilgileri toplanarak bir veri bankası oluşturuluyor. Projenin yönetimini, ODTÜ Afet Yönetimi Araştırma Merkezi''nden Prof. Polat Gülken ve ABD''de Nevada Üniversitesi''nden Prof. John Anderson yürütüyor.

Proje kapsamında depremlerin sık meydana geldiği Bursa-Yalova ve Aydın-Denizli koridorlarında da toplam 20 yeni deprem kayıt istasyonu kuruldu. Projenin devamında Kahramanmaraş-Antakya koridorunda 18 istasyona sahip üçüncü bir yerel ağ kurulacağı belirtildi.

Büyük depremlere maruz kalma olasılığı bulunan Özbekistan''ın Taşkent, Kırgızistan''ın Bişkek ve Türkiye''nin İstanbul kentlerinde yürütülen ortak çalışmalarda, hasar ve yıkım simülasyonları yapıldı.

NATO bilim fonu tarafından desteklenen çalışmalar arasında, ''Mevcut Binaların Sismik Değerlendirmesi ve Rehabilitasyonu'' projesi de bulunuyor. Bu proje çerçevesinde, mühendislere, bir binanın deprem sırasında ne kadar hasar göreceğine dair karar vermeleri için gereken bilgiler sağlanıyor. Proje, Türkiye, Yunanistan, Makedonya ve ABD''nin önde gelen üniversiteleri ile ortaklaşa olarak yürütülüyor. Projenin Türk başkanlığını, ODTÜ''den Prof. Dr. Güney Özcebe yaptı."

***

Özcebe''nin, binaları karbon kaplama sistemiyle güçlendirme projesi, Antakya''da bir binada uygulandı. Depremde o bina ayakta kaldı.

Kahramanmaraş-Antakya koridorunda bahsedilen 18 istasyon kuruldu mu, kurulduysa ne işe yaradı o konuda 2004''ten sonra resmî bir açıklama yok...

Yazarın Diğer Yazıları