Enflasyon ve doların düşeceği tarih!

Dün TUİK enflasyon rakamlarını açıkladı. Rapora göre, Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %48,69, aylık %11,10 arttı. Maşallah yeni başkan rakam 50 üstü çıkmasın diye itina ile çalışmış. Nereden mi anlıyoruz? Bugüne dek TUİK''e iki itirazımız vardı:

1-TUİK rakamları nereden alıyorsa söylesin biz de oradan alış veriş yapalım diyorduk.

2-TUİK enflasyonu bir sepete doldurduğu malların geçen aya/yıla göre değişimini ölçerek yapıyor; fiyatı hızlı artan mal grubunu azaltırsanız, sepet içinde fiyatı artan malların yoğunluğu düşeceği için hesap edilen nihai rakam da düşüyor diyorduk. Şimdi TUİK yine mal gruplarının yoğunluğunu ayarladı. Buna göre 2012 yılında %26,12 olan gıda grubu, 2021''de %25,94 2022 yılında ise %25,32 oldu.

İtiraz ettiğimiz konu şu: Sizce dar gelirlinin maaşının sadece %25,32''si mi gıdaya gidiyor? Bu oran normalde çok daha yüksek. O zaman bunu düşük alırsanız haliyle rakam da düşer.

Teknik konuları bırakalım, gelecekte ne olacak onu yazalım. Ne yazık ki enflasyon yukarı gitmeye devam edecek. Çünkü Türkiye tarım ve sanayide dışarıya bağımlı oldukça, artan kurla beraber fiyatlar yukarı gidecek. Ülkemiz üretimden vazgeçtiği için, buğdayda Rusya''nın, sanayide Çin''in müşterisi olduğu sürece mal kıtlığı, üretim yetersizliği fiyatları yukarı çekecek.

Bakın raporda diyor ki, Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık %93,53, aylık %10,45 arttı. Bunun anlamı açık: Tüketici fiyatı aslında %95. Firmalar %93 olan maliyet artışlarını vatandaşa yansıtmıyor mu? Elbette yansıtıyor. O zaman kim inanır %48''e?

* Enflasyon ile Lira''nın alım gücü düşüyor, dolar yükseliyor.

* Enflasyon ile mallar pahalı hale geliyor, vatandaş alamıyor, üretici satamıyor, piyasada durgunluk başlıyor.

* Enflasyon ile başlayan durgunluk yeni işlerin açılmasını engelliyor, işsizlik devam ediyor.

* Enflasyon ile birikimler eriyor, halk fakirleşiyor.

Enflasyon ile mücadelenin tek şartı var: Üretimi artırmak! Bu da reformlarla olur, toplumsal huzur ve birlikle olur, güveni artırmakla olur…

Sorunlara doğru teşhis koyamazsanız tedavi yanlış olur. Geçen ay Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi''nin başındaki zat-ı muhterem Göksel Aşan hazretleri Ocak ayı enflasyonu için 30 Aralık''ta yaptığı yorumda "eksi" çıkar diyordu. Bakın aşağıya eksi beklenen enflasyonun ayarlanmış hallerinin grafiklerini koyalım.

Ben bu grafiklerde eksi göremiyorum ya siz? Bana şunu söylemeyin; işte bir adam çıkmış yanlış tahmin yapmış… Hayır efendim bu zat sıradan biri değil! Bu zat 85 milyonun kaderinin çizildiği bir kurumun içinde, önemli bir mevkide. Bu zatın ıskalama şansı olamaz. Iskayı bırakın kökten yanlış konuşmuş. Bu zat politika tavsiyesi veriyorsa yaptığı hata kabul edilemez.

AKP işte bu kadar kopuktur yaşamdan, gerçeklerden, bu nedenle çözüm odaklı politikalar üretemezler. Bir hayal dünyasında yaşar, kağıtlar, dosyalar dolusu kararlar çıkartırlar ama üretimi artıracak işler yapamazlar…

Peki sonrası ne olacak, şimdi onu cevaplayalım: Üretim yeterli miktar ve kalitede olmadığı için fiyatlar yukarı gitmeye devam edecek dedik. Enflasyon yangınına artan enerji maliyetleri, küresel tedarik sorunları da ek katkı sağlayacak.

Geleceğe yönelik olarak mantıklı bir öngörü Goldman Sachs''dan geldi. Kurum perşembe günü açıklanan enflasyon verisi sonrasında yayımladığı bir araştırma raporunda "Ocak ayı enflasyonunun beklentileriyle uyumlu geldiğini, Şubat''ta ise enflasyonun yüzde 50''yi geçmesini beklediklerini söyledi.

Enflasyonda yüzde 50 seviyelerinin yılın sonunda baz etkisi devreye girene kadar korunacağını belirten Goldman Sachs, modellerinin enflasyonun yüzde 54-56 civarında yıl boyunca yatay bir seyir izleyeceğine işaret ettiğini belirtti."

Bütün bu veriler ışığında dolar/TL kurunda da enflasyona paralel yüksek seviyelerin korunması, FED faiz kararı ile 14 seviyesinin kırılarak önce 18 daha sonra 20+ rakamlarının karşımıza çıkması sürpriz olmayacaktır. Bu rakamları yatırım tavsiyesi olarak değil spot kurun (13,5) en az enflasyon (%50) kadar değer kaybetmesi varsayımına bağlı olarak söylediğimi de belirtmek isterim.

Peki enflasyon ve dolar ne zaman düşer? Bunun için formül çok basit: Yeni Kurallar + Yeni Kurumlar + Yeni Kadrolar

Bunun için 2023 seçimlerinde mührü Millet İttifakı''na vuracağız. Tekrar üreten güçlü bir Türkiye için dışa bağlı ekonomik modelden ancak böyle kurtulabiliriz.