Anadolu Ajansı''nın, "şirket haberleri" bağlamında yayınladığı haberlerden birine göz atalım:
"2022''nin ilk yarısında ŞOK Marketler''in net satış gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 78 artarak 23,5 milyar liraya yükseldi.
Bu dönemde 611 yeni mağaza açan ŞOK Marketler''in toplam mağaza sayısı da 9 bin 858 oldu. Yine aynı dönemde 6 binden fazla kişiye daha iş imkânı sağlayarak toplam çalışan sayısını 46 bine yükselten ŞOK Marketler''in istihdama ve ekonomiye katkısı devam etti."
ŞOK Marketler CEO''su Uğur Demirel de şu bilgileri verdi:
"E-ticaret uygulamamız Cepte ŞOK''un gördüğü yoğun ilgiyle finansal anlamda başarılı bir dönemi daha geride bıraktık. Sürekli artan istihdamımızla hem ülkemiz ekonomisine hem de topluma katkımızı sürdürdük. ''Tarladan Sofraya Doğru Tarım'' projemizle Türkiye''nin her yerinden çiftçilerimizin ürettiği kaliteli ürünleri en avantajlı fiyatlarla müşterilerimizle buluşturarak yerli üretime de destek vermekten gurur duyuyoruz. Yılın ikinci yarısında da ülkemizin 81 ilindeki tüm müşterilerimize kesintisiz hizmet sunmaya, yeni mağazalar açmaya, yatırım ve istihdamımızı artırmaya devam edeceğiz."
***
Bu haber, Türkiye ekonomisinin nereye doğru gittiğinin net bir fotoğrafıdır. Bir market 81 ilde 9 bin 858 mağaza açmış, 46 bin kişi çalıştırıyor! Bu arada bazı gıda ürünlerini daha tarladayken alıyor... Yani hem 46 bin kişi hem de sayısı belirtilmeyen çiftçi, sadece bir markete çalışıyor... Market büyüdükçe büyüyor... Ya çalışanlar... Onların çalışma şartlarını, ücretlerini soran var mı?
***
Bu yılın başında temel gıda ürünlerinde KDV''nin yüzde 1''e indirilmesi üzerine, Sabah yazarı Dilek Güngör, 16 Şubat 2022 tarihli yazısında "Marketler artık millî güvenlik sorunu haline gelmiştir. Düşünün, devlet, vatandaşı bir nebze de olsa rahatlatmak için temel gıda ürünlerinde KDV''yi yüzde 1''e indirecek. 30 milyar liralık gelirinden olacak. Bunlar akılları sıra ''cin''lik yaparak aradaki yüzde 7''yi vatandaşa yansıtmak yerine cebe indirecekler.
Zira Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan''ın açıklamalarından önce birçok ürüne zam yapılmış durumda... Belli ki, zincir marketler zincirlerini kırdı!
Devlete bile kafa tutabilen kapitalist çetelere dönüştü." diye yazmıştı.
***
Erdoğan, marketlerin fiyatları aşırı yükseltmesine karşı son olarak Tarım Kredi Kooperatifleri''nin yurt genelindeki marketlerini devreye sokmaya çalıştı ama görüldü ki burada satılan ürünlerden bazıları, şikâyet edilen market zincirlerinde satılan ürünlerden daha pahalı!
Zaten Yakup Kepenek, geçen yıl Tarım Kredi Kooperatifleri eliyle yurt genelinde bin market açılacağı açıklandığında, "Bin market, iktidarın ekonomi politikasının ne kadar başarısız olduğunun yeni bir kanıtıdır. Bir iktidar iflasıdır. Bin market, Türkiye kapitalizminin iflas ettiğini kanıtlıyor. Market, kapitalizmin tapınağıdır. 2019 yerel seçimleri öncesinde birkaç yerde uygulanan, seçimlerden sonra da hemen kaldırılan, başarısız ''Tanzim Satış Mağazaları''nı andıran bir yapaylıkla bin market sistemi uygulanmak isteniyor. Bin market, iktidarın da ülke kapitalizminin de iflasının ''ortak anıtı'' olarak dikiliyor." diye yazmıştı.
"Altı market üstü cami" sistemi, boşuna kurulmadı yani...
***
Fethiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı İsmail Başoğlu da 14 Şubat 2018''de yaptığı açıklamada, "Zincir marketlerin her yeri sarması, bir bakıma kapitalizmin ekonomiyi işgal etmesidir. Eskiden üyelerimizin yüzde 50''si sabit esnaftan oluşuyordu. Şimdi ise sabit esnaf yüzde 20 civarında. Esnaf kepenk kapatmaya devam ediyor" demişti.
Kapitalizm ise e.ticaretten sonra Metaverse ile tekelleşmeyi sürdürülebilir kılmaya çalışıyor...
