İmamoğlu'nun anlatamadığı rakamlar

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu İSPARK'ta yapılan zamlar ile ilgili bir soru üzerine "Zam kararı değil. Bu finansal düzenlemeyle ilgili bir çalışma. Kurumu teslim aldığımız gün, Haziran sonu itibarıyla, 6 aylık bilanço, 18 milyon zarar var. 60 binin üzerinde İstanbul'da ücretsiz ve indirimli yararlanan araç sayısı var" dedi.

Açıklamayı dinleyince sadece tebessüm ettim.

Çünkü bu tespiti 2017 yılında Sayıştay yapmıştı. Kitabım "ŞAKİ"yi yazarken tüm ayrıntıları ile okumuştum. Sayın Ekrem İmamoğlu'nun bahsettiği rakamları sizlere aktarayım.

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi 2014 yılında 207 sayılı Meclis kararı ile İstanbul genelinde bulunan Belediyenin tasarrufundaki alanlarda otopark işletme yetkisini 5 yıl süre ile brüt gelirden yüde 25+KDV payının ödenmesi şartıyla İSPARK'a verdi.

Ancak Sayıtay'ın yaptığı incelemelerde otoparklara ilişkin uygulanan ücret tarifelerinde mevzuata aykırı olarak ücretsiz kullanım hakkı tanınan kimselerin olduğu tespit edildi.

Bu durumda İSPARK A.Ş'nin tahsilatları azalmakta, böylece İstanbul halkının, yani İBB'nin elde etmesi gereken kazanç da eksilmektedir.

(19 Ocak 2002 tarih ve 24645 sayılı) Resmi Gazete'de yayımlanan 4736 sayılı Kanunun 1'inci maddesinin birinci fıkrasında belediyeler tarafından üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç, herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmayacağı (Bakanlar Kurulunca muaf tutulan kişi veya kurumlar hariç) açıkça ifade ediliyor.

Ancak gelin görün ki işleyiş pek de öyle değil. Sayıştay raporlarında da yer alan ücretsiz kullanımlara ait tablo aynen şöyle:

Sadece 2017 yılında Belediye Meclis Üyeleri tarafından tam 241 bin 823 defa İSPARK ücretsiz kullanımı gerçekleştirilmiş. 5 bin 246 defa milletvekili, 27 bin 703 defa da muhtarlar tarafından ücretsiz olarak kullanılmış.

Yani Büyükşehir Belediye Meclisi üyesi toplam 312 kişi dersek hemen hemen her üye bir yılda 775 defa İSPARK'ı ücretsiz kullanmış.

İstanbul Milletvekili sayısı o tarihte 88 kişi. Her milletvekili yılda ortalama 59 defa İSPARK'ı ücretsiz kullanmış.

İstanbul'daki toplam muhtar sayısı 936, bunlar da yılda 28 defa İSPARK'ı ücretsiz kullanmış.

Toplamda ise 274 bin 142 defa İSPARK ücretsiz kullanılmış. Bu ücretsiz kullanımlar neticesinde İSPARK, 2 milyon 776 bin TL gelirden mahrum olmuş.

Ücretsiz kullananlar sadece muhtarlar, belediye meclis üyeleri ve milletvekilleri değil. Basın kartı olan basın mensupları, askerler, polisler, hakim ve savcılar diye liste uzuyor.

Sarı Basın kartı mensupları ticari olmayan araçlarının plakalarını İSPARK A.Ş'ye bildirmeleri ve kaydettirmeleri veya görev nedeniyle kullandıkları araçları için sarı basın kimlik kartlarını görevli personele ibraz etmeleri koşuluyla yol kenarı otoparklardan günde 3 saat, katlı ve açık otoparklardan günde 8 saat ücretsiz yararlanıyorlar.

Basın mensuplarının ücretsiz kullanımı 2017 yılında toplam 71 bin 948 defa gerçekleşmiş. İSPARK'ın bu nedenle gelir kaybı da 563 bin TL olmuş.

Son olarak, söz konusu ücret tarifesinde İstanbul'da görevli adli/askeri hâkim ve savcıların görev nedeniyle kullandıkları araçlarını İSPARK A.Ş'nin sistemine kaydettirilmeleri koşulu ile otoparklardan ücretsiz yararlanabileceklerine ilişkin düzenleme de mevcuttur.

Bu hususa ilişkin araçların görev nedeni ile mi yoksa şahsi gerekçeler ile mi kullanıldığına ilişkin herhangi bir kontrol mekanizmasının bulunmadığı anlaşıldı.

İSPARK hakkında aslında belediyenin acilen yapması gereken işlemler mevcut. UKOME'den elde edilen bilgilere göre 225 adet açık ve kapalı otopark İSPARK A.Ş tarafından işletilmekte olup bunlardan yalnızca 52 adedi ruhsatlandırılmış, 74 adedinin ise ruhsatlandırılmasına ilişkin dosya açılmış olmasına karşın hali hazırda ruhsatlandırma işlemleri tamamlanmamış. Geriye kalan otoparklar ise ruhsatsız bir şekilde faaliyetlerine devam ediyor.

Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünden verdiği bilgiler doğrultusunda...

İSPARK A.Ş tarafından işletilen açık ve kapalı otoparklar hariç diğer otoparklardan sadece 664 adedinin ruhsatlandırıldığı, ruhsatsız olarak faaliyetlerini sürdüren açık ve kapalı otopark sayısının ise toplam 719 olduğu tespit edilmiş.

Bu bağlamda, açık ve kapalı otoparkların Büyükşehir Belediyesi tarafından ruhsatlandırılması gerekmektedir.

Ekrem İmamoğlu'nun konuşmasında bahsettiği tespit edilen 60 bin rakamını çok merak ediyorum.

Acaba ücretsiz tarifelerden yararlanan siyasi parti teşkilatları, dernekler, vakıflar var mıdır?

İSPARK gelirlerinin tamamı beyan ediliyor mudur?

Takipte olup hep birlikte göreceğiz.