Öyle bir beklenti yaratıldı ki, herkes doların seçim sonrası adeta patlayacağını düşündü.
Dolar için seçim sonrası 40 diyen hatta 50 diyen bile oldu.
Bu beklenti tabii ki, geçen yıl haziran ayında yapılan seçim öncesi ve sonrasına bakarak yaratıldı.
Ne oldu o dönem?
Merkez Bankası doları 19 lirada inatla tuttu. Asla ve asla 1 lira bile üstüne çıkmasına izin verilmedi.
Seçim oldu ve Mehmet Şimşek ekonominin başına geçti. İlk yaptığı ve ona göre rasyonel olan kuru serbest bıraktı. Yani müdahaleyi kesti.
Dolar kısa sürede 27 liraya kadar yükseldi.
İşte insanlar yine bunu bekledi. Dolar seçim sonrası en azından 40 lira olur diye…
Seçim oldu ve ertesi gün dolar tam tersi düştü.
Halen de düşüyor. Üstelik Merkez Bankası piyasadan dolar alarak daha fazla düşmesinin önüne geçmeye çalışıyor.
Peki dolar neden düşüyor?
Öncelikle; ısrarla yazdım söyledim seçimden sonra devalüasyon olmaz diye!
Neden? Çünkü birincisi o günkü akıl dışı politikalar yok. Yani faiz yüzde 8,5 değil 50!
İkincisi Merkez Bankası geçen yıl yaptığı hatayı bu kez yapmadı. Doların kontrollü de olsa yükselmesine izin verdi. Her gün belirli seviyede artışına izin verdi. Daha fazla talepte ise satıcı oldu. Yani müdahale etti.
Merkez Bankası doları kontrollü yükseltirken tek bir şeye dikkat etti, o da enflasyonun altında yükselişe izin verdi. Yani enflasyon yüzde 4 ise dolar yüzde 3 yükseldi.
Bunu neden yaptı?
Enflasyonla mücadele için. Çünkü Türkiye’de en fazla enflasyonu azdıran döviz kurları.
Birileri çıkıp ihracatçı diye bağırdı ama ekonomi yönetimi 40 yıldır hep yüksek kur, düşük faiz isteyen ihracatçıya kulaklarını kapattı.
Doğru mu yaptı? Evet!
Katma değerli ürün üretmek için, yatırım yapmayan bir sektör için ülkede enflasyonu patlatamazsınız!
Geldik seçim sonrasına.
Dolar patlamadı. Tam tersi düşüyor. Bunun 3 nedeni var.
Birincisi dolar 40 lira olacak diye seçim öncesi parasını yatıranların satışı.
İkincisi ise, bayram öncesi her yıl yaşanan olay. Yani alışveriş için elinde döviz tutanların satışı.
Üçüncü faktör ise tabii ki bu beklentiyi kırmak isteyen Merkez Bankası’nın arka kapı satışları. Kamu bankaları ve kamu kuruluşları satış yaptı.
Sonuç olarak dolar 32 liranın altına geriledi.
Burada kalır mı?
Acil olarak 20-30 milyar doları bu ülkeye sokmayı başaramazlarsa kalmaz.
Sokmayı başarırlar mı?
Faiz silahını bir kez daha çekerlerse evet! Kısa vadede Türkiye tefeciler için cennet olur.
