Gösterilerin ilk başladığı gün borsa normal trendini sürdürüyordu.
Banka hisseleri yine en hareketli ve yükselenler arasındaydı. Endeks ise 90 bin puan sınırında.
Herkes 100 bin puanı göreceğimizi konuşuyordu.
31 Mayıs saat 17.30’da borsanın kapanış gongu vurduğunda borsacılar sakin sakin evlerine döndüler.
Akşam çıkan olaylar ve hemen arkasından Başbakan Erdoğan’ın konuşması, borsacılar için pazartesi gününü adeta kabusa çevirdi.
Pazartesi günü endeks tarihinde ikinci kez bu kadar sert bir düşüş yaşadı.
Daha sonra Başbakan’ın yurtdışına gidişi ve Bülent Arınç’ın açıklamaları borsanın kaybettiklerinin yarısına yakınını geri almasında etken oldu.
Perşembe günü Tunus’dan gelen haberler bir kez daha borsanın yıkılmasına neden oldu.
Borsa neden böyle oldu?
Gösterilerden mi? Yoksa Başbakan’ın açıklamalarından mı?
Bu olaylardan önce Türkiye’nin kredi notu artırılmış ve yeni artırımlar da gündemdeydi.
Bu beklenti ile endeks 93 bin puana yükselmişti.
Bütün bunları bir kenara bırakıp endeksin 93 bin puana ulaştığı güne bakalım.
Tarih 22 Mayıs.
Borsa endeksi 93 bin 178 puandan kapanıyor.
Bu borsanın son günü. Daha olaylar yok.
31 Mayıs, yani olayların başladığı akşama kadar hep düşüyor. Ama sakin bir şekilde. Endeks 85 bin puana geriliyor.
Bu gerilemede en çok işlem gören hisse senetleri, Garanti Bankası, İş Bankası, Halk Bankası, THY, Akbank, Yapı Kredi Bankası ve Vakıfbank.
Bu hisseler yabancıların takasında ya da Türkçesiyle kasasında en çok olan hisse senetleri. Neredeyse yüzde 80’i yabancı fonlarda. Bu hisseler düşerse endeks düşer, yükselirse endeks yükselir. Yani borsanın lokomotifi bu hisseler.
Takaslar incelendiğinde bu hisseleri yabancılar 31 Mayıs olaylarından önce satmaya başlamışlar. Adamlar belki tesadüf, belki başka sebeplerden dolayı Türk borsasını 22 Mayıs’da kredi notunun artırıldığı günden itibaren terk etmeye başladılar.
Türkiye’nin kredi notunun yükselmesi, yabancıların satışı için bulunmaz bir fırsat olmuş.
Borsada en çok işlem gören ve bir yılda yüzde yüzün üzerinde kazandıran Garanti Bankası’nın 22 Mayıs’dan itibaren takasına baktığımızda, Citibank Yabancı’dan 28 milyon 500 bin lot hisse senedinin satıldığını görüyoruz. İş Bankası takası da ondan geri kalır değil. Deutschebank 11 milyon 300 bin adet, Citibank Yabancı 8 milyon 700 bin adet satış yapmış.
Diğer lokomotif hisselerde de durum aynı. THY’de 10 milyondan fazla, Halkbank’ta 20 milyon lot hisse senedi 10 gün gibi kısa sürede çok rahat satılmış.
Bu satışları karşılayanlar ise yerli yatırımcı, Türk banka fonları ve yüzde 25 devlet katkı payı ile gündeme gelen emeklilik fonları.
Durum ortada.
Borsanın düşüşünde belki Taksim olaylarının etkisi var ama takas dökümleri incelendiğinde bu düşüşün Türkiye’nin milli bayram ettiği kredi notunun yükseldiği gün başlamış. Yabancı sessiz sedasız borsayı dahası Türkiye’yi terk etmiş.
Şimdi düşünün borsa neden düşüyor diye!
