Hazine taşınmazlarının envanterinin tutulduğu, her türlü işlemin anlık olarak işlendiği ve Hazine taşınmazlarının yönetiminin sağlandığı tek bilişim sistemi olduğunu biliyor muydunuz?
Adı: Millî Emlak Otomasyon Projesi (MEOP).
Millî Emlak Genel Müdürlüğü''nün Hazine taşınmazlarının yönetimine ilişkin görevlerinin yerine getirilmesi amacıyla Hazine taşınmazlarının envanterinin tutulduğu, satış, kira, ecrimisil, tahsis, trampa, irtifak vb. iş süreçlerinin yürütüldüğü MEOP, 1996 yılında uygulamaya alınmış. 2002 yılından itibaren tüm Türkiye''de kullanılmaya başlanılmış.
Hazine taşınmazları üzerinden gerçekleştirilen bütün işlemlerin takibi bu sistem üzerinden eş zamanlı olarak sürdürülüyor.
Yani arazilerin üzerinde masa başı oyunlar dönmesin diye güzel bir sistem kurulmuş.
Ancaaak…
MEOP''un yanlış ve eksik veri ürettiği tespit edilmiş.
Nasıl demeyin.
Öyle kritik ve stratejik bir durum ki şöyle anlatayım size…
Hani Bakanlık tarafından yayımlanan stratejik yönetim belgelerinde yer alan Hazine taşınmazlarına ilişkin istatistiki veriler var ya, hah işte onların kaynağını da yine bu uygulama oluşturuyor.
İşin kötüsü hadi başka bir kaynaktan veri sağlayalım deseniz MEOP dışında herhangi bir veri kaynağı yok.
Sayıştay da tutmuş MEOP''ta kayıtlı olan Hazinenin özel mülkiyetindeki (Hazine adına tescilli) taşınmazlar ile Tapu ve Kadastro''daki Hazine arazilerinin kayıtlarını karşılaştırmış.
MEOP''taki verilerin eksik ve hatalı olduğunu tespit etmiş.
Tespitleri aktarıyorum:
"Tapu kayıtlarına göre mülkiyeti Hazine adına kayıtlı olan 3 milyon 983 bin 530 adet taşınmaz olduğu, tapu kayıtlarına göre mülkiyeti Hazine adına kayıtlı olduğu halde MEOP uygulamasına kaydı yapılmamış veya güncellenmemiş 538 bin 674 adet taşınmaz olduğu…"
Yanlış okumadınız.
Tam olarak 538 bin 674 adet arazi üzerinde hangi işlem yapıldığı, bu arazilerin parsel numaraları ve büyüklükleri ortalıkta yok.
Sayıştay devam ediyor:
"MEOP verilerine göre mülkiyeti Hazine adına kayıtlı olduğu halde tapu kayıtlarına göre mülkiyeti Hazine adına kayıtlı görünmeyen 830 bin 582 adet taşınmaz olduğu görülmektedir. Bunun yanında MEOP verilerinde, mülkiyeti Hazine adına kayıtlı mükerrer taşınmazların bulunduğu anlaşılmaktadır."
"Yani"si şu…
538 bin 674 adet kaydı yapılmamış veya güncellenmemiş, 830 bin 582 adet de kayıtlarda görünmeyen taşınmaz var.
Durun daha bitmedi…
Bazı orman arazilerine dair satış işlemlerinde MEOP''un doğru ve güvenilir bilgi vermediği tespit edilmiş.
Hani satılan 2/B arazileri var ya. Hah işte o satış işlemleri öncesinde yapılan kıymet takdirleri, hak sahibi ve başvuru bilgileri, kanun ile düzenlenen indirimlerden faydalanma durumları gibi bütün verileri MEOP sistemine giriliyordu.
Mesela…
2020 yılında Sayıştay tarafından yürütülen Düzenlilik Denetimi sırasında, satılan 2/B arazilerine ilişkin bilgilere ihtiyaç duyulmuş ve Millî Emlak Genel Müdürlüğü''nden talep edilmiş.
Genel müdürlükçe, Sayıştay''a verilen cevapta, sisteme yapılan veri girişlerinde eksik ve yanlış bilgiler bulunduğu, istatistikî verilerin bilgi olarak değerlendirilemeyecek düzeyde bariz ve fahiş hatalar içerdiği ve bu sebeple verilerin doğru ve tutarlı olmadığı ifade edilmiş.
Bu nedenle MEOP''ta tutulan bilgilerin tutarlı ve doğru bilgiler olmadığı gerekçesi ile denetim çalışmalarına esas olamayacağı hem de Bakanlık tarafından da belirtilmiş.
Olayın büyüklüğü için sadece bir örnek vereyim…
680 bin adet 2/B taşınmazının 815 bin hak sahibine satışı MEOP üzerinden gerçekleştirilmişti.
Nasıl bir kontrol riski ile karşı karşıya olduğumuzu düşünebiliyor musunuz?
Bakın…
Bu devlet yönetmekle ilgili bir şey.
Osmanlı İmparatorluğu boşuna imparatorluk olmadı. Organizasyonunu devlet kaydını ve takip sistemini doğru temeller üzerine kurdu. Kendi içerisinde bir sistemi vardı ve devletin attığı her adım kayıt altına alınıyordu.
Kayıt altına almakla yetinilmiyor, bir sorun varsa da sarayda padişah eşliğinde genişçe bir toplantı yapılarak bu sorunlar bertaraf ediliyordu.
Bertaraf yöntemi savaşsa savaş, kelleyse kelle...
Bir de bugün geldiğimiz devlet yönetimindeki ciddiyetsizliğe bakalım. Hesap soracak bir bürokratik sistemimiz var mı?
Bodrum kıyılarında bu kadar hazine arazisi satılıyorken, mantar gibi oteller doğuyorken binlerce Hazine arazisi nerede?
