Beklenen sınır ötesi operasyonlar

Türkiye’nin Irak bölgesindeki teröristleri etkisiz hâle getirme, bölgeden Türkiye’ye müteveccih sızmaları önleme ve bu bölgeden gelebilecek terör tehdidini sonlandırmaya yönelik mücadelesi devam ettirilmektedir. Mücadelenin hedefinin, Türkiye sınırından Irak’a doğru 40-50 Km.lik, teröristten arındırılmış bir tampon bölge tesis edilmesi ve Irak’ta bulunan PKK terör örgütünün yapısının da yok edilerek, artık bu bölgeden gelebilecek tüm tehdidin ortadan kaldırılmasıdır.

Mücadelede Irak’la iş birliği ve koordinasyon

Bu mücadeleden elde edilecek sonuç, Türkiye’nin güvenliği açısından önemli olduğu kadar, Irak’ın ve onunla birlikte Irak Bölgesel Yönetiminin güvenliği ve bundan sonraki yaşamlarını daha sorunsuz olarak devam ettirebilmesi için de önemli bir fırsat olacaktır.

Halen devam eden ve yakın bir gelecekte daha kapsamlı olarak gerçekleştirilecek operasyonlarda Irak ve Bölgesel Yönetiminin de sorumluluk alması, planlama ve icranın koordineli ve müşterek olarak gerçekleştirilmesi, mücadele ve elde edilecek sonucun birlikte sahiplenilmesini sağlayacak, kalıcı ve sürdürülebilir olmasına imkân yaratacaktır.

Irak’ta ve Suriye’de doğrudan ve milis kuvvetleriyle de dolaylı etkisi olan İran’ın da konuya dâhil edilmesi, olası sıkıntıları önleyeceği kadar, operasyonların daha sağlıklı yürütülebilmesini ve onun da konuya sahip çıkmasını sağlayarak sorun çıkmamasına yardımcı olacaktır.

Bu iş birliği ve koordinasyonun sağlanabilmesi için tarafların en yetkili bakanlarının, yardımcılarının, istihbarat kuruluşları başkanlarının yer aldığı bir seri toplantı ve görüşmeler yapılmış, son toplantıda da ortak bir bildiri yayımlanmıştır.

Görüşmede, her iki tarafın da Irak’ın siyasi birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdiği öneme vurgu yapılmış ayrıca, PKK’nın Türkiye ve Irak için güvenlik tehdidi teşkil ettiğinin altı çizilmiş, örgütün Irak topraklarındaki mevcudiyetinin Irak Anayasası’nı ihlal ettiği kayda geçirilmiştir. Taraflar, Irak topraklarını kullanarak Türkiye’yi hedef alan örgüt ve uzantılarına karşı gereken önlemleri istişare etmişlerdir.

Operasyon için planlar hazır

Yapılan temaslarda planlar üzerinde çalışıldığı ve mutabakat sağlandığı, bazı kaynaklar tarafından açıklanmıştır. Ortak Harekât Komuta Merkezi ve tampon bölge tesisine ilişkin bir anlaşma yapılacağı da ifade edilmiştir.

İcra edilecek operasyonlara Haşdi Şabi’nin de destek vereceği bilgiler arasındadır. Haşdi Şabi’nin bölgedeki PKK’nın üyelerini bünyesine alarak terör grubunun varlığını ortadan kaldırmayı planladığı söylenmekte, böylelikle bazı bölgelerde etkinliğini arttırmayı ve kontrolü ele geçirmeyi hesapladığı düşünülmektedir. Çıkan haberlere göre, Türkiye ile yapılan anlaşmayı Irak, İran ve Türkiye’deki gücünün artması olarak değerlendirecektir.

İran’ın bu plana destek vermesinin karşılığında Türkiye’den, ABD’yle olan gerginliğinin azaltılması için arabuluculuk yapmasını ve Türkiye’nin katkısıyla bölgesel ticarette daha etkin rol almasının sağlanmasını talep ettiği söylenmektedir.

Bu haberlerin kaynağı, Londra merkezli yayın yapan Asharq Al-Awsat isimli gazetedir.

Gazeteye konuşan Iraklı kaynaklar, İran son anda değişik bir talepte bulunmazsa planın işleyeceğini ve operasyonun da Haziran başında başlayacağını belirtmişlerdir.

Böyle konuların çeşitli kaynaklardan sızması ve bazı yetkililerin de bunu açıktan ifade etmeleri, baskın ve gizlilik prensibini ihlal ettiğinden ve bölgedeki teröristlere karşı hazırlık yapma imkânı verdiğinden sakıncalıdır.

Nitekim Belçika’daki kundaklama olayı, PKK taraftarlarının Avrupa’da gösteri yapmaları ve Türkleri taciz ve tehdit etmelerinin sebebinin, bu girişimden rahatsız olmalarından ve söylenen bu operasyonu inkıtaya uğratabilme düşüncelerinden kaynaklandığı dikkate alınmalıdır.

Mücadele bir bütün olarak ele alınmalıdır

Görüldüğü kadarıyla tüm hazırlıklar ve görüşmeler, PKK’nı Irak’ta etkisizleştirilmesi ve bir tampon bölge tesis edilerek bundan sonra olası tehdidin uzaktan karşılanarak sınırlarımıza yaklaşmadan önlenmesi üzerinde şekillenmektedir. Irak, Bölgesel Yönetim ve kısmen de İran’la mutabakat sağlanmış durumdadır.

Bu girişimin, özellikle ilgili ülkelerle işbirliği içinde ve koordineli yapılması, terörle mücadeleye bu ülkelerin de ortak edilmesinin sağlanması, dolayısıyla sahiplenilmesi açısından önemlidir.

Ancak bu mücadelenin Suriye’nin kuzeyini de hesaba katarak birlikte düşünülmesi gerekmektedir. Suriye’nin kuzeyinde yarım kalan işin tamamlanması hedefinden vazgeçilmediği söylense de Irak’taki operasyonun, Suriye’deki terörist grupları ve orada ABD desteğiyle kurulan, özerk durumuyla adeta devletleşen yapıyı etkilemeyeceğini söylemek mümkün değildir.

Terör örgütünün aynı kökten geldiği, Irak’ta PKK, Suriye sınırını geçince YPG olarak isimlendirildiği bilinen bir gerçektir. Sincar bölgesinin hem bir terörist yuvası, hem de teröristlerin geçiş yeri olduğu, ayrıca ABD tarafından Süleymaniye Hava Alanına getirilen araç, silah ve malzemenin de bu bölgeden Suriye tarafına geçiş yaptığı malumdur.

Birçok PKK teröristinin operasyon esnasında, hatta bir kısmının da öncesinde, SDG/PYD/YPG bölgesine geçeceği ve bu bölgedeki yapıyı güçlendireceği dikkate alınmalıdır. Bu nedenle Sincar bölgesinde tam kontrolün sağlanmasında, Fırat’ın doğusunda yarım kalan işin de biran önce, hatta koordineli olarak tamamlanarak Suriye kuzeyinde de oluşturulması planlanan tampon bölgenin de tesis edilmesinde fayda görülmektedir.

***

Gerek bu operasyonlar, gerekse bölgesel ve küresel politikalar itibariyle takip edilecek politikalarda ABD ve Rusya arasındaki dengenin bozulmamasına özen gösterilmelidir.

ABD dış politikasında ABD müesses nizamının etkisi büyüktür. Ancak Başkanların etkisinin önemli olduğu da bir gerçektir. Bu nedenle, yaklaşan ABD seçimlerinde hangi adayın kazanabileceği iyi tahlil edilmeli, Suriye cephesi operasyonlarına etkisi hesaplanmalı, zamanlamanın da, ABD seçimlerinden önce mi, sonra mı, yoksa seçim esnasında mı yapılmasının daha elverişli olacağı sağlıklı bir şekilde değerlendirilmelidir.

-------------------

Bayramınızı en dileklerimle kutluyor, ülkemize ve milletimize refah, mutluluk ve huzur getirmesini diliyorum.