Doç. Dr. Soner Gökten Türkiye’nin muhasebe alanında en iyi akademisyenlerinden.
Soner Hoca, aynı zamanda Karıncalar Finansal Okur Yazarlık Platformu Karıncaların da direktörlerinden.
Doç. Soner Gökten geçen hafta Paramedya.com’da ilginç bir çalışmaya imza attı.
Çalışmanın adı bankaların kul hakkı oranı!
İlk bakışta insanın kafası karışıyor. Sanki İslami bankacılığa yönelik bir terimmiş gibi geliyor ama yazıyı okuyunca olayın çok farklı olduğu ve Türkiye’de en çok kâr eden bir sektörün gelirinden ne kadarlık bir bölümünü çalışanlarına verdiği ortaya çıkıyor.
Entegre sürdürülebilirlik raporlarındaki süslü cümleler ne kadar gerçek?
Çalışanlara verilen değer bu dokümanlarda anlatıldığı gibi PERİ MASALLARINDAKİ DÜNYAYI yansıtıyor mu?
Hele hele, yaşanan bu enflasyonist ortamda REKOR KÂRLAR açıklayan bankalar elde ettikleri gelirin kahramanlarına acaba ne kadar PAY AYIRIYORLAR?
Doç. Dr. Soner Gökten bu tabloya birkaç gösterge üzerinden bakıyor.
Bankaların kârları 2021’den 2022’ye rekor artış gösterdi. İncelenen beş özel bankanın faaliyet brüt kârı ve dönem net kârı sırasıyla, Garanti Bankası’nda %119 ve %330, Akbank’ta %188 ve %395, Yapı ve Kredi Bankası’nda %221 ve %403, İş Bankası’nda %170 ve %357, Denizbank’ta ise %155 ve %384 artmış.
Peki, BANKA ÇALIŞANLARI bu artışlardan NASİBİNİ ALDI MI?
Bu soruya Doç. Gökten rakamlarla yanıt veriyor:
Elde ettiği gelirlerden personele en fazla pay veren banka 2022 itibarıyla %14,80 ve 2023/6.ay itibarıyla %17,55 ile İş Bankası olurken, en az pay veren banka 2022 itibarıyla %5,98 ve 2023/6.ay itibarıyla %9,61 ile Akbank olmuş.
Az ver çok al!
Araştırma, bankaların bir personel üzerinden ne kadar kazandığı gerçeğini de ortaya koyuyor.
2022 yılında İş Bankası’nda personel başına kâra katkı 1.499 TL iken, personel başına gider 554 TL; Akbank’ta ise personel başına kâra katkı 2.422 TL iken, personel başına gider 462 TL’dir.
Deniz’de Hakan Ateş farkı!
Bu çalışmada en ilginç olan ise 25 yıldır CEO koltuğunda oturan Hakan Ateş’in yönettiği Denizbank.
Bu banka, yine Doç. Dr. Soner Gökten’in ifadesiyle “kul hakkı”nı veren ikinci banka. Denizbank, emeğe katlı payı oranında İş Bankası’ndan sonraki en iyi banka olarak yer alıyor. Banka, Yapı Kredi, Garanti ve Akbank gibi devleri geride bırakıyor.
Yapı Kredi şaşırttı
Doç. Dr. Soner Gökten’in bu çalışmasında en çok şaşırtan ise Koç Grubu’nun Yapı Kredi’sinde 2021’den 2022’ye rekor kâr artışı olmasına rağmen, bu yıllar itibarıyla faaliyet gelirlerinden personele ayrılan payı bir hayli düşürmesi oldu.
Yapı Kredi’de personel gideri/faaliyet brüt kârında gerileme dikkat çekti. Yapı Kredi’de kâr artarken personelin aldığı payda düşüş var. 2021, 4. çeyrekte yüzde 13.75 olan oran 2023, 2. çeyrekte 11.57’ye geriledi.
