Bangladeş’te kamu sektöründeki işlerin üçte biri, ülkenin 1971'de Pakistan'dan bağımsızlık için verdiği savaşta “gazi” olanların torunlarına ayrılıyor. 170 milyon nüfusa sahip ülkede gençler, liyakat esasına göre personel alımı talep ediyor ve ayırımcılık yapılmamasını istiyor.
Üniversite kampüslerinde barışçıl olarak başlayan protestolar, polisin sert müdahalesi sonunda ülke çapında sokak hareketlerine dönüştü ve 144 kişi hayatını kaybetti.
Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina Vecid, Bağımsızlık Savaşı'na katılanların soyuna kamuda kontenjan ayrılmasının ardından başlayan protestolardaki şiddet eylemlerinden ülkenin muhalefet partilerini sorumlu tuttu. Hasina, protestolarda yaşanan şiddet olaylarına ana muhalefetteki Bangladeş Milliyetçi Partisi ile Bangladeş Cemaat-i İslami Partisi'nin neden olduğunu savundu.
21 Temmuz'da Bangladeş Yüksek Mahkemesi, Bağımsızlık Savaşı'na katılanların çocuklarına veya torunlarına ayrılacak kontenjan oranını yüzde 30'dan yüzde 7'ye çekti ve geriye kalan yüzde 93'ünün de liyakate dayalı şekilde tahsis edilmesine karar verdi. Bu gelişmenin ardından ülkede gerginlik azaldı.
***
Bangladeş’te bağımsızlık savaşına katılanların soyuna ayrıcalık tanınmış, kıyamet kopmuş... Peki Türkiye’de kamu kontenjanları nasıl pay ediliyor? Hangi ölçüye göre?
Öyle ya, AKP’ye destek verenler, bir bağımsızlık savaşına katılmış da değil ama devletin bütün kontenjanları onlara ait! 2015 seçimlerinden sonra kontenjan paylaşımına kısmen MHP de dahil edildi.
Kurtuluş savaşından sonra böyle bir kontenjan söz konusu değildi, zaten o zaman tek parti vardı. Devletin yetişmiş eleman sıkıntısı vardı ve bu sebeple, personel alımında temel ölçü ehliyet ve liyakatti. Çok partili hayata geçildiğinde partizanlık da başladı. Günümüzde, herhangi bir devlet kadrosunda iş bulmak, iktidar yanlısı olmaya bağlıdır. KPSS sınavlarında 100 tam puan alan gençler mülakatta elenmekte, yerlerine çok düşük puanlı kişiler alınmaktadır. FETÖ’nün iktidar ortaklığı boyunca her yıl üniversite sınav soruları dahil devletin yaptığı bütün sınavların soruları çalınmış ve milyonlarca gencin hakkı yenilmiştir. Askeri okullar, bu yolla FETÖ’nün eline geçmiştir. 2014 ve 2014 Yüksek Askeri Şuraları’nda FETÖ’cü albaylar tuğgeneralliğe terfi ettirilmiş, böylece FETÖ’ye darbe girişiminde bulunabilme kabiliyeti verilmiştir. Türk Ordusu, Irak Ordusu’nun Kesnizani tarikatı tarafından ele geçirilmesi gibi bir süreç yaşamıştır. Irak Ordusu’nun ABD işgaline karşı direnmemesinin sebebi, subayların Kesnizani tarikatına mensup olmasıydı. Türk ordusunu da işgal girişimine karşı dahi direnmeyecek bir robotlar ordusu haline getirmek istediler ama elleri ayaklarına dolaştı.
FETÖ tasfiye edilmiş gibi görünüyor ama başka tarikatların şemsiyesi altında hala faaliyetteler. Bu arada, FETÖ’yü fiili koalisyondan uzaklaştıran AKP iktidarı, devletin bütün kadrolarını, il ve ilçe teşkilatlarının referanslarına göre yeniledi...
***
Bangladeş’te bağımsızlık savaşına katılanların çocuklarına tanınan yüzde 30’luk kontenjan yine de insaflıymış! Türkiye’de AKP’lilerin çocuklarına tanınan kontenjan, yüzde yüzdür... Tarihte böyle bir ayırımcılık modeli ancak komünist partiler tarafından yönetilen ülkelerde yaşanmıştır. Sovyetler Birliği’nde devletin üst kademelerindeki görevler, Komsomol adı verilen gençlik örgütünden yetişenlere verilirdi. Devlet kademelerinde yükselmenin tek yolu buydu. Örgütün yayın organı olan Komsomolskaya gazetesi, 1970'lerin başlarında 16,6 milyon tiraja sahipti ve tüm dünyada en çok satan gazete idi.
AKP, komünist parti değildir ama partizanlıkta, Bangladeş şöyle dursun; Sovyet modelini de geçmiştir. Sovyet modelinde Komsomol üyesi gençler en iyi üniversitelerde yetiştiriliyor, ondan sonra devlete alınıyordu, AKP iktidarında ise insan yetiştirmek söz konusu değil... Ayrıca diplomanın da bir kıymeti kalmadı, parayla alınıp satılıyor...
