Yıllık izinler nasıl hesaplanacak?

İşçinin; dinlenmesinde, beden ve ruh sağlığını korumasında izin süreleri en önemli etkendir. Böylece yorgunluğu atarken, işe odaklanması ve iş verimliliği yükselecektir. İş Kanunu ve alt mevzuat, yıllık ücretli izin hakkını ve koşullarını düzenlenmiştir. İşçinin işe başladığı günden, (deneme süresi dÂhil) en az bir yıl çalışması ile yıllık izin hakkı doğmaktadır. İşçilere kıdem ve yaşa göre yıllık ücretli izin verilecektir. Buna göre yıllık ücretli izin süreleri için aşağıdaki tablo izlenebilir.

Yer altı işlerinde çalışanlarda yıllık ücretli izin süresi 4 gün arttırılarak uygulanması gerekmektedir.

Yıllık izin süreleri ile ilgili uygulamada izlenmesi gereken usul:

*İşçi ve işverenin rızası olsa da yıllık ücretli izin hakkı ortadan kalkmayacaktır. Diğer bir deyişle işçi gönüllü olarak da yıllık izin hakkından feragat edemeyecektir.

*İşyerinde ilk defa işe giriş tarihinden sonra (deneme süresi dahil) çalışma yılının tamamlaması ile yıllık izin hakkı doğacaktır. Diğer bir ifade ile bir yıldan az sürelerde kısıt izin hakkı söz konusu değildir. Örneğin işe girdiği tarihten bu yana 6 ay geçen bir işçi için 7 gün izin hakkı doğmayacaktır.

*İş yerinin bulunduğu il dışında iznini geçireceğini belgeleyen işçiye; yolda geçecek süre için toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni verilecektir.

*İzin gün sayılarının hesabında; ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili günleri izin süresi içinde kabul edilmeyecektir.

*Yıl içinde kullanılmayan yıllık izin hakları gelecek yıllarda aktarılacaktır.

*Yıllık ücretli izin süresinin bölünmemesi esastır. Ancak bölünürse; bir parçası 10 günden az olamamasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

*İşçinin yıllık ücretli iznini kullandığı sürede başka bir işte çalışması yasaktır. Şayet çalıştığı anlaşılırsa, ödenen ücret işverence geri alınabilecektir.

*İşçi, izin talebini; adı soyadı, izin tarihleri ve ücretsiz yol izni isteyip istemediği belirten bir dilekçe ile izin tarihinden en az bir ay önce yazılı olarak yapmalıdır.

*Yıllık ücretli izin süreleri içinde ödenen ücretler sigorta primine tabi tutulacaktır. Kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ödemeler akdin feshedildiği ayın kazancı içinde prime tabi kabul edilecektir.

*Yıllık ücretli izinlerin yer aldığı izin kayıt belgesini tutmak zorunludur. İzin defteri veya kartoteks sistemiyle de süreler takip edilebilecektir.

*İzin ücretinin belirlenmesinde; fazla çalışma karşılığı alınacak ücretler, primler, sosyal yardımlar ve işyerinin devamlı işçisi olup, normal saatler dışında hazırlama, tamamlama, temizleme işlerinde çalışan işçilerin bu işler için aldıkları ücretler hesaba dahil edilmeyecektir.

*İzin dönemine ilişkin ücreti ile ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücret ve ücret niteliğindeki haklar; izine başlamadan önce peşin olarak vermek veya avans olarak ödenmek zorundadır.

*Yıllık ücretli izin süresi içinde kalan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenecektir.

*Yüzde usulünün uygulandığı iş yerlerinde; izin ücreti yüzdelerden toplanan para dışında ayrıca ödenecektir.