Yeni marşımız: On yılda 408 milyar dolar dış cari açık

Yıllarca “cari açığı sürdürmenin yanlış olduğunu, cari açık yoluyla ekonominin kan kaybettiğini, geleceğimizin ipotek altına alındığını ve bu açıkların ekonomide kırılganlık yarattığını” hemen hemen bu ülkeyi seven ve aklı başında olan herkes söyledi. Bizim gibi gelişmekte olan birçok ülke, cari açığa karşı önlem aldı... Vurdumduymaz davranan yalnızca bizim ekonomi yönetimi oldu. Sonunda Amerikan Merkez Bankası (FED), bu cari açıktan dolayı Türkiye’yi dünyanın en kırılgan ülkesi ilan etti. Bundan sonra, ekonomi sıcak para kaygan zemini üstünde de tutunamayacaktır. Aralık 2013 ayında 2.5 milyar dolar kısa vadeli sermaye çıktı. Sıcak para girişi de çok azaldı.
Aşağıdaki grafikte görüldüğü gibi, Türkiye 2003 yılından 2013 yılı sonuna kadar 408 milyar dolar cari açık verdi. Bu açık, Türkiye’nin 6 aylık milli gelirine eşittir. Yani tüm Türkiye 6 ay boyunca yabancıya bedava çalıştı. Bundan daha iyi sömürü düzeni olur mu? İşgalciler bir ülkenin fiili işgalinden dahi bu kadar kazançlı çıkmazlar.

On yılda 408 milyar dolar cari açık

Eğer bu açıkları yatırım yapmak, makine ve teknoloji ithal etmek için vermiş olsaydık, yukarıdaki yorumu yapmak doğru olmazdı. Yeni yatırım üretim ve büyümeyi artıracak, istihdam artacak ve ihracat artışı cari açığın maliyetini sıfıra indirecekti. Ne var ki, toplam ithalatımız içinde sıfırdan yeni yatırım için yapılan makine ve teknolojinin payı yüzde 5- 6 düzeyinde kalıyor.
Onuncu Yıl Marşı’na takanlar, bari bu marşın yerine on yılda 408 milyar dolar cari açık marşını koysunlar.
Cari açığın nihai finansmanı dış borçtur. İthalatın dörtte üçü ara malı ve ham madde ithalatıdır. Bunun için özel sektör dış borç alarak ithalat yaptı.
Türkiye’nin toplam dış borcu, 2002 yılında 129.6 milyar dolar olan dış borç stoku, 2013 sonuna doğru 372.6 milyar dolara yükseldi. Özel sektör dış borçları da aynı yıllar içinde 43 milyar dolardan 255.3 milyar dolara çıktı. Türkiye’nin dış borcu 2003-2013 arasında on yılda 228.5 milyar dolar arttı.
2003-2013 on yılda 228.5 milyar dış borç

Onuncu Yıl Marşı’na takanlar, on yılda 228.5 milyar dış borç aldık da diyebilirler.
Dış borçlarda özel ve kamu ayırımı yapılmaz. Dış borç Türkiye’nin dış borcudur. Çünkü dış borç alınca içeriye kaynak girişi oluyor. Geri ödeyince kaynak çıkışı oluyor.
Özellikle bir yıldan daha kısa vadeli olan ve 150 milyar dolar düzeyine çıkan dış borçları, bundan böyle çevirmek daha zor olacaktır. FED’in ekonomiyi kırılgan ilan etmesi ile yeni dış borç bulmak ya zor veya daha pahalı olacaktır. Dış borçlanmada daha da önemli bir sorun, siyasi iktidarın dünyada güven kaybetmiş olması ve aldığı kararlarla demokrasiyi tehdit etmesidir. Gelişmiş demokratik ülkeler, demokratik hakları her zaman ekonomik çıkarlarının önünde tutmuştur.