16 Mart 1920 tarihinde İstanbul'u işgal eden İngilizler Osmanlı Mebusan Meclisini bastılar bazı milletvekillerini tutukladılar, bazıları da yurt dışına kaçtı.
Müdafaayı Hukuk cemiyetlerinden seçilen ve Mebusan Meclisi’nden katılan 92 mebus ile toplam 436 mebus 23 Nisan 1920’de Mustafa Kemal’in başkanlığında Büyük Millet Meclisi’ni oluşturdu.
20 Ocak 1921’de Teşkilât-ı Esasiye Kanunu yani ilk anayasayı kabul edildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi adı anayasaya işlendi.
9 Eylül 1923’de Mustafa Kemal Atatürk 436 milletvekili ile birlikte Cumhuriyet Halk Partisini (CHP) kurdu.
Böylece Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ilk sivil anayasasını CHP yapmış oldu.
1921 anayasası sonrası çıkarılan kanunların yeni bir sistem içinde birleştirilmesi zorunlu oldu.
CHP milletvekillerinden oluşan meclis komisyonunun hazırladığı yeni anayasa 20 Nisan 1924’de kabul edildi.
İkinci sivil anayasaya da CHP imzasını attı.
CHP’nin yaptığı anayasa 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile kaldırıldı.
Askeri darbenin hazırlattığı anayasa 9 Temmuz 1961’de ilk kez halk oylaması ile kabul edildi.
12 Eylül 1980’deki askeri darbe sonrası halk oylaması ile 1982 anayasası kabul edildi.
23 Nisan 1920’den bugüne geldiğimizde 104 yılda şu tablo ortaya çıktı.
CHP’nin yaptığı 1921 ve 1924 anayasalar.
Askeri darbelerin yaptırdığı 1961 ve 1982 anayasalar.
Gelelim sözün özüne.
AKP’li Recep Tayyip Erdoğan, MHP’li Devlet Bahçeli ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun temel ilkelerine şiddetle karşı olan terör örgütü Hizbullah’ın Hüda Par elele yeni anayasa istiyor.
Ve bu yeni anayasa çalışmaları sarayda kapalı kapılar ardında büyük bir gizlilik içinde yürütülüyor.
Peki, 1921 ve 1924 anayasalarını yapan 101 yıllık CHP neden yeni anayasa yapmıyor?
Neden AKP ve yandaşlarının yapacağı anayasayı bekliyor?
Kurtuluş savaşımızı başlatan 1921 anayasasını yapan CHP değil mi?
1. Yüzyılımızın ilk iki kurucu anayasasını CHP yapıyor da 101 yıllık CHP neden 2. Yüzyılımızın demokratik çağdaş anayasasını yapmaya talip olmuyor.
CHP’liler diyorlar ki, “İktidarın yapacağı anayasa önümüze geldin bakalım, değerlendirelim.”
Hayret. Bu muhalefet anlayışı inanılır gibi değil
Çünkü CHP Türkiye Cumhuriyeti Devletini kuran partidir.
Cumhurbaşkanı adayı kim olacaksa olsun ama 2. Yüzyılın anayasası CHP’nin olsun.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e diyorum ki;
CHP’nin hukukçuları, üniversite hocaları, sivil toplum örgüt temsilcileri ile şeffaf ve katılımcı bir çalışma ortaya koyarak yeni anayasa yapmak Atatürk’ün mirası CHP’ye düşen görevdir.
